Istanbulgo Gezi parkeko altxamenduaren hamargarren urteurrenean, komunistak kaleetara atera dira gobernuaren politiken aurka protesta egiteko eta 2013ko altxamendua ospatzeko.
2013ko maiatzean, kanpaldia abiatu zuten ekintzaileek Istanbul erdialdean dagoen Gezi parkean, hiriko azken berdeguneetakoa bera. Lehen helburua, hura suntsitzea saihestea izan zen. Asteetan luzatu zen kanpaldiak poliziaren erasoei, gas negar eragileari eta ur-kanoiei aurre egin behar izan zion. Mugimendua Turkiako historiako altxamendu zibil handienetako bat bihurtu zen egunak aurrera egin ahala.
Hasiera batean Erdogan lehen ministroak zuhaitzak mozteko eta bertan merkataritza-gune bat eraikitzeko zuen planaren aurkako protesta zena, herrialde osora zabaldu zen Erdoganek turkiarren ongizatearen gainetik interes komertzialak lehenesten dituela salatuz.
Frantziako Poliziak gas negar eragilea bota die petrolioaren negozioan erraldoia den TotalEnergies multinazionalaren bilera oztopatzen saiatu diren herritarrei. Enpresak klima larrialdian duen erantzukizuna salatu dute aktibistek.
Poliziaren presentzia handia izan arren, ehun bat ekintzailek goizean goiz lortu dute eraikinaren inguruak blokeatzea eserialdi batekin. Sare sozialetan zabaldu dituzten bideoetan ikus daitezke poliziaren gehiegikeria, atxiloketak eta eragindako kaosa.
TotalEnergies konpainiak urteak daramatza gobernuz kanpoko elkarteen eta ekologisten kritikapean Afrikan giza eskubideen urraketen arduradun izategatik.
Ehunka lagun atera dira kalera Bartzelonan, Bonanova inguruetan desalojo mehatxupean dauden bi etxe okupari babesa adieraztera. Poliziaren presentzia handia izan da protestetan, eta bidea oztopatzen ere saiatu dira.
Manifestariek bidean zeuzkaten banketxeen kontra harriak bota dituzte. Hala ere, Poliziarekin liskar larririk gabe amaitu da protesta. Datozen egunetan gehiago espero dira. Egunotan gaiak polemika piztu du eraikinaren jabeak Desokupa enpresa kontratatu ostean eraikina husten saiatzeko. Eskuineko alderdi politikoek, etxeen okupazioaren gaia hauteskunde kanpainaren ardatzetako bat bihurtu dute.
Eurostaten datu ofizialek erakusten dutenez, Espainiako Estatuko hirietan, alokairuen prezioen garestitzea gazteen kaleratzea eragiten ari da. Europar Batasuneko batez bestekoa baino dezente gehiago. Neurri eraginkorrik hartu ezean, kopuruek hazten jarraituko dutela aurreikusten da.
Jendetza bildu da Buenos Aireseko (Argentina) erdigunean, herrialdea pairatzen ari den inflazio handiagatik eta Nazioarteko Diru Funtsak (NDF) inposatutako austeritate neurrien aurka protesta egiteko. Argentinak ia % 109ko inflazio-tasa du gaur egun, munduko hirugarren altuena.
Argentinarren egoera ekonomikoa are gehiago larritu da NDFren 57 mila milioi dolarreko maileguan ondorioz. Sinatu zuena Mauricio Macri presidente kontserbadore ohia izan zen, 2018an. NDFk ezarritako neurri ekonomikoak pobrezia tasa handitzea eragiten ari dira. 2022ko bigarren seihilekoko Gobernuaren datuen arabera, argentinarren % 39,2 pobrezian bizi da.
Arazo hauek etenik gabeko protesta jendetsuak piztu dituzte, eta manifestariek modu baketsu eta militantean krisi honen aurrean altxatu dira, Argentinaren arazo ekonomikoei aurre egiteko irtenbideak eskatuz.
Pakistan protesta jendetsuen eta liskarren lekuko izaten ari da hainbat hiritan, ustelkeria leporatuta lehen ministro ohi Imran Khan atxilotu ostean. Gutxienez manifestari bat hil dute asteartean, eta beste 13 zauritu, tartean sei polizia.
Poliziak manifestarien aurka gas negar-eragilea eta ur-kanoiak erabiltzen ari da, eta manifestariek errepideak blokeatu dituzte Islamabad, Rawalpindi eta Peshawarren. Hiru probintziatako agintariek larrialdi egoerak ezarri dituzte protestak debekatzeko eta telefono mugikorren datuen zerbitzuak murriztu dituzte. Twitter, YouTube eta Facebook bezalako sare sozialetako plataformek ere etenaldiak izan dituzte.
Imran Khanek argudiatu du bere aurkako akusazioek arrazoi politikoak dituztela sakonean. Aurretik ere saiatu izan ziren bera atxilotzen, baina bere zaleen erresistentziarekin egiten zuen topo poliziak. Manifestariek suzko barrikadak eraikitzen baitzituzten Khanen etxebizitzaren inguruan.
Gaur Garaipenaren Eguna edo nazien basakeriatik Askapen Eguna ospatzen da mundu osoan, Armada Gorriak 1945ean Hitlerren armada bere lurretan garaitu zuen eguna oroituz. 1945eko maiatzaren 8ko gauean, Wehrmacht-en aginteak Europan Bigarren Mundu Gerrari amaiera eman zion errendizioa sinatu zuen.
Ikusi 1945ean grabatutako artxiboko irudi hauek, Armada Gorria ikus daiteke Moskun Alemania naziaren porrotaren ondoren desfilatzen. Desfilea hilabete batean prestatu zuten eta gudan konfiskatutako nazien sinboloak suntsitu zituzten jendaurrean.
Sobietar Batasunak 27 milioi herritar galdu zituen Hitlerren aurkako gudan. Armada Gorriko 5,7 milioi kide Alemaniarren preso izan ziren eta horietako 3,3 milioi inguru goseak, hotzak, gaixotasunek, lan behartuek edo tiroek hil zituzten.
Gobernuaren aurkako protestak eta liskarrak piztu dira Kenyako Nairobi hiriburuan berriro ere. Bideoetan ikus daitekeenez, ibilgailu ugariri su eman diete manifestariek eta soldaduek gas negar-eragilea jaurti diete.
Martxoko eta apirileko manifestazio jendetsuen ondoren datoz protesta hauek, bizi-kostuen igoera salatzeko eta William Ruto presidentearen aurka. Iazko hauteskundeak galdu zituen Raila Odinga oposizioko buruak deitu ditu protestak.
Ngesa Omole Kenyako Alderdi Komunistako presidenteordearen arabera, "Gobernua eta oposizioa atzerriko herrialdeen babesa lortzen saiatzen ari dira, hala nola, AEBena" eta "gobernua ez da gai jende gehienen bizitza hobetzeko, bankuek eta nazioarteko taldeek kontrolatzen baitute gure politika".
Poliziaren presentzia itogarria eta errepresioa handia izan arren, oposizioak jakinarazi du protestekin jarraituko duela.
Turkiako Poliziak hainbat manifestari atxilotu zituen Istanbulen, Taksim plazara iristen saiatzen ari zirela Maiatzaren Lehenean.
Bideoetan ikus daitekeenez, poliziak manifestariei eraso egin zien atxilo eraman aurretik. Taksim plazan urte luzez debekatu izan dituzte Langileen Nazioarteko Eguneko ekitaldiak.
Tokiko hedabideek informatu dutenez, Istanbulgo Poliziak segurtasun neurri zorrotzak ezarriak zituen, hesiak eta sarrera-irteeretan Polizia ibilgailuak barne, inor ez zedin bertara sartu aldarrikapenekin.
Taksim plazak esanahi sinboliko handia du Turkiako ezkerrarentzat. 1977ko maiatzaren 1ean, Estatuak Taskim plazako sarraskia eragin zuen, eta 34 eta 42 pertsona artean hil zituen.
Maiatzaren Lehenean, langileek eta ekintzaileek kontzentrazioak egin dituzte mundu osoan zehar lan-baldintzak hobetzearen, lanaldia murriztearen eta soldata igotzearen alde. Ikusi bideo honetan Langileen Nazioarteko Egunean mundu osoan eginiko protesta eta ekitaldien laburpentxoa. Italiako manifestariek NATOko eta Europar Batasuneko banderak nola erre dituzten ikusiko ditugu, Marokoko Agadir hirian Israelgo banderarekin egin dute gauza bera eta Tel Avivekiko harremanen normalizazioa salatu dute.
Indonesian, manifestariek "enplegua sortzeko" lege bat indargabetzeko eskatu diote Gobernuari, langileen eta ingurumenaren kontura enpresa handiei mesede egingo diela salatuz. Pakistanen, agintariek debekatu egin zituzten elkarretaratzeak zenbait hiritan, baina sindikatuek jendea bildu zuten Lahoren, lan legeak aplikatzeko eta soldata igotzeko eskatuz.
India osoko hirietan ere izan dira protestak Maiatzaren Lehenean.
2.000 lagun inguruk egin zuten bat Italiako "Garaipenaren Eguna" deiturikoen urteroko protestekin. Egun horretan gogoratzen dute komunistek eta antifaxistek nazien okupazioaren eta Mussoliniren faxismoaren aurkako borroka irabazi zutela. Besteren artean, Italia NATOtik ateratzeko eskatu zuten manifestariek.
Bideoan ikus daiteke poliziak nola kolpatu zituen manifestariak borrekin. Tentsioa igo egin zen NATOren bandera zekarren kontra-manifestazioa hurbildu ahala, tokiko hedabideek zabaldu dutenez. Manifestari komunistek Bigarren Mundu Gerrako ereserki antifaxista abestuz erantzun zieten: "Bella Ciao".
Benito Mussoliniren diktadura faxistarekiko garaipena festa egun nazionala da Italian. Aktibistek borroka antifaxistak antolatzeko erabiltzen dute.
Liskarrak piztu dira berriro ere Bogotako unibertsitate inguruetan, ikasle militanteen protesten harira. Azken hauek asteak daramatzate hezkuntzan aplikatzen ari diren austeritate neurrien aurka borrokan. Unibertsitaterako finantzaketa handiagoa eskatzen dute, eta ikasketa batzuk bertan behera uzteko hartu duten erabakia, atzera botatzea. Manifestariek errepideak blokeatu dituzte hainbat orduz, eta datozen egun eta asteetarako blokeo gehiago iragarri dituzte. Bideoan ikus daitezke aurpegia estalita duten manifestariak Kolonbiako istiluen aurkako ESMAD unitate ospetsuari aurre egiten. Poliziak ur-kanoiak eta gas negar-eragileak jaurti dituzte. Kazetarien lana ur-kanoien bidez nola oztopatu duten ere jasota geratu da irudietan.
Txileko Poliziak eta militarrek armak nahieran erabili ahal izateko lege berriak protesta gogorrak piztu ditu Santiagon. "Carabineros" Txileko istiluen aurkako unitatearekin talka egin dute manifestariek.
Txileko Parlamentuak joan den astean onartutako legea indargabetzeko eskatu dute manifestariek. Hemendik aurrera, Poliziak eta militarrek armak erabiltzen, ekintza "defentsibo" gisa finkatuta geratzen da legez, kontrakoa frogatzen ez den bitartean. NBEk erantzun kritikoa eman zion: "Ez dator bat giza eskubideen nazioarteko zuzenbidearekin".
Bideoetan ikus daitekeenez, poliziak ur-kanoiak eta gas negar eragileak jaurti ditu ikasleen aurka, manifestazioa apurtzen saiatzeko. Manifestariek barrikadei su eman eta ahal zuten guztia bota zieten karabineroei.
Txileko istiluen aurkako polizia oso ezaguna da erabiltzen duen gehiegizko indarkeriagatik. 2019ko protesta jendetsuetan, gutxienez 3.461 pertsona zauritu zituen, horietatik 1.986 armen bidez, eta 9.308 atxilotu zituzten.
Manifestariek Parisko Louis Vuittonen egoitza nagusia hartu dute. Munduko pertsonarik aberatsenetako bat den Bernard Arnaultena da LV. Irudietan ikus daiteke nola sartu diren manifestariak bengalekin eraikinaren barrura. Louis Vuittonen egoitzako ekintza, BlackRock multinazionalaren egoitzari egindakotik astebetera etorri da.
Emmanuel Macron Frantziako presidentearen pentsioen lege proiektuaren aurkako protesta eta greben 12. egunaren barnean egin dute ekimena, erretiratzeko adina 62tik 64ra atzeratzearen aurka.
Yuri Gagarin pilotu eta kosmonauta sobietarraren lorpen historikoaren 62. urteurrena ospatzen da gaur. Gagarinen misioa mugarri esanguratsua izan zen Sobiet Batasunarentzat, AEB garaitu baitzituen gizaki bat espaziora bidaltzeko lasterketan.
Artxibo sobietarreko irudietan Gagarin agertzen da, Moskun bere etorrera ospatzeko ekitaldia hasi baino lehen. Misio espazialaren ondoren esan zituen hitz ospetsuek –"Lurrari urrutitik begiratuta, konturatzen zara txikiegia dela gatazkarako eta nahikoa handia kooperaziorako"–, oraindik pisua dute.
Gagarinen espazioko misioak mundu mailako ospea ekarri zion, ikono bihurtuz. Sobietar Batasunak heroitzat hartu zuen, eta "Leninen Ordena" saria eman zioten egindako lan bikainengatik.
Zenbait pertsonak eten egin dute Frantziako presidente Emmanuel Macron, Herbehereetan egiten ari den bisitaren baitan Hagan ematen ari zen hitzaldi batean. Erretreten erreforma eta Frantzian demokrazia falta aurpegiratu dizkiote.
Amsterdam hirian ere konfrontatu egin dute eta bere bizkartzainek pertsona bati eraso egin diote.
Irlandako gazte errepublikanoek molotov koktelak jaurti zizkioten Derryn polizia auto bati. Haserre zeuden errepublikanoen martxa debekatu zutelako.
Derry 1916ko Oroitzapenen Batzordeak antolatutako martxa azkenean egin zuten eta Ipar Irlandako Poliziak (PSNI) urrutitik jarraitu zuen. Martxa hiriko hilerri aurretik pasa zenean egin zioten eraso PSNIren ibilgailuari molotov koktel eta su artifizialekin, eta hau sutan joan behar izan zen.
PSNIk hilerria itxi du, inguruetan lehergailu bat egon daitekeela esanez. Derryko manifestazioan bildutak oerrepublikano disidenteek Britainiako gobernu kolonialaren aurkako 1916ko Pazko Altxamendua gogoratzen dute egunotan, eta ez dute Ostiral Santuko Akordioa onartzen.
15 minututan 100 suziri jaurti dituzte Libano hegoaldetik Israelera, hedabide israeldarrek zabaldu dutenez. Libanoko segurtasun iturriek, ordea, garrantzia kendu die jaurtiketen eraginari. Hezbolari, Hamasi eta Jihadari egotzi diote erasoa koordinatzea. Erantzun gisa, Israelek Libano hegoaldea bonbardatu zuen, Reutersen arabera.
Libanoko misilak etorri dira Israelgo Poliziak Al-Aqsako meskitan sartu eta fededunei eraso ostean. Gaur bertan, Hezbolak esan du Palestinako taldeen Israelen aurkako "neurri guztiak" babestuko dituela, Al-Aqsako erasoaren harira.
Libanoren eta Israelen arteko mugaz gaindiko kohete erasoak ezohikoak izan dira 2006ko Israel-Hezbollah gerraz geroztik.
Macronen erretiro adina 62tik 64 urtera atzeratzeko asmoen aurka, hamaikagarren ekintza eguna izan dute, non greba eta protestak uztartu dituzten. Nahiz eta Frantziako estatuko herritarren % 70 erreformaren aurka egon, Macronek Asanblea Nazionalean aurrera egin zuen bozkaketara eraman gabe, milioika herritarren artean amorrua piztuz.
Bideoetan ikus daiteke poliziak gas negar-eragileak eta gehiegizko indarkeria erabiltzen manifestarien aurka.
Bengala gorriak zeramatzaten manifestari batzuk BlackRock multinazionalen Parisko egoitzan sartu ziren. Bordelen, irakasle grebalariek hezkuntza administrazioaren eraikin bat okupatu zuten, hezkuntza ministro Pap Ndiayeri mezua bidaltzeko.
