Bi urte igaro dira Espainiako Estatuan funtsa sortzeko legea onartu zutela, baina Pedro Sánchezen gobernuak oraindik ez du araudirik garatu eta ez du aurrekonturik funtsa diruz hornitzeko. Espainiako Kongresuan talde politiko guztiek aho batez eskatu diote, berriz ere, hala egin dezala.
EAJren ekimenez, amiantoaren gaia berriz ere Espainiako Kongresuan eztabaidatu dute. 2022an onartu zuten gai kutsagarri horrek sorturiko kalteak konpentsatzeko funtsaren legea, baina behin onartuta, Espainiako Gobernuak ez du garatu eta ez du diruz hornitu funtsa.
Kongresuan indar politiko guztiek berriz ere eskatu diote Espainiako Gobernuari legeak aurreikusten duen araudia onartu dezala, biktimen elkarteek eta sindikatuek aurkezturiko helegiteak onartu ditzala, eta aurrekontuetan kontuan eduki dezala funts hori. "Legeak aitortza eta erreparazioa ekartzen ditu. Baina tamalez, erreparazio hori oraindik ikusteke dago", esan du Idoia Sagastizabal EAJko parlamentariak ekimena aurkeztean.
"Espainiako Gobernuak zor historiko bat dauka amiantoaren biktimekin, asko zelako egin zezakeena, baina ez zuen egin. Askotan beste aldera begiratu zuten"
Oskar Matute (EH Bildu)
Espainiako Gobernuaren "zor historikoa"
Joan den otsailean Sumar, EAJ, ERC, Junts, Podemos, Coalición Canaria, BNG eta EH Bilduko parlamentariek gutuna bidali zioten gobernuari, 2022ko legea ezartzeko pausoak eman zitzala eskatzeko. "Espainiako Gobernuak zor historiko bat dauka amiantoaren biktimekin, asko zelako egin zezakeena, baina ez zuen egin. Askotan beste aldera begiratu zuten", azaldu du Oskar Matute EH Bilduko eledunak.
Amiantoak biriketako minbizia, mesoteliomak eta asbestosia sortzen dituela jakina zen duela hamarkada asko, baina Espainiako Estatuan ez zen bere erabilera 2002. urtera arte debekatu, ordurako Europako herrialde ugaritan aspaldi debekaturik egon arren. LAB sindikatuaren arabera, baliteke Euskal Herrian 6.000 eta 10.000 lagun hiltzea gai kutsagarri hori arnastearen ondorioz.
PSOE: "Prozedura bidean dago"
Talde sozialistako parlamentari Maria Luisa Garcíak Sánchezen gobernuaren izenean azaldu du biktimentzako diru-funtsa aitortzen duen errege dekretu proiektua "bere prozedura bidean" dagoela. Erkidegoetako ekarpenak aztertzen ari direla gaineratu du Garcíak, "norman kontuan hartu eta horrela tramitazioarekin aurrera egin ahal izateko".
Parlamentari sozialistak Alderdi Popularreko kideei "erantzukizunez" aritzeko eskatu die, bestalde. "Jende askok gehiegi dauka jokoan, baita erkidego eta udal askok ere, zuek agintzen dituzuenak barne, gehiegi. Zehazki, 12.000 milioi daude jokoan", esan du –Espainiako Gobernuaren "bide fiskala" deituriko ekimenari ez diotela babesik eman egotzi die horrela popularrei–.
Parlamentari sozialistak Alderdi Popularreko kideei "erantzukizunez" aritzeko eskatu die: "Jende askok gehiegi dauka jokoan, baita erkidego eta udal askok ere, zuek agintzen dituzuenak barne"
Bere azalpenaren amaieran Garcíak gogorarazi du PSE-EE izan zela EAEko legebiltzarrean funtsa sortzeko legeari "erabateko bultzada" eman ziona.
Biktimak: "Bitartean jendea hiltzen ari da"
Euskadi Irratian Fedavica Biktimen Elkarteen Federazioko kide Jon Garcíak azaldu du PSOEk Espainiako Kongresuan EAJren ekimenari baietza emanda ere, biktimek ez dutela "itxaropen" handirik bere jarrerarekiko, azken bi urteetan egin duena ikusita.
Hala, biktimen ordezkariak "kezka" agertu du, eta esan du legea geldi dagoen bitartean "jendea hiltzen" ari dela. Hego Euskal Herrian, Asviamie biktimen elkartearen arabera jadanik hamahiru dira aurten amiantoarengatik hildakoak.
Garcíaren esanetan, funtsak ekarriko luke biktimek ez igaro behar izatea “beste kalbario bat” auzitegi eta prozesu judizialetan, konpentsazio bat lortzeko.
Objektu arriskutsuak identifikatzea, komuna egokitzea eta errutina bat adostea dira, besteak beste, Lares Nafarroa elkarteak zaharren ongizatea eta autonomia sustatzeko proposatzen dituen zenbait aholku.
Hilabeteetako aldarrikapena izan da, haur eta gazteentzako psikiatria zerbitzua bertan behera geratu zenetik Donostiara joan behar izan baitute Bidasoaldeko familiek, eta Donostiako zerbitzua gainezka zegoela salatu dute behin baino gehiagotan.
Urteak daramatzate salatzen administrazio publikoak “albo batera begiratu beharrean” tratamendu “integrala” eman beharko lukeela.
Uda sasoian hamalau egunetan baino ez dute medikurik izan herrian, “inoiz baino jende gehiago” biltzen den egunetan, hain zuzen. Osakidetza “gainbeheran” dagoela salatu du udalak, eta herritarrak mobilizatzera deitu ditu.
Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.