Amiantoaren biktimentzako funtsa “behingoz” martxan jartzeko eskatu diote Espainiako Gobernuari

  • Bi urte igaro dira Espainiako Estatuan funtsa sortzeko legea onartu zutela, baina Pedro Sánchezen gobernuak oraindik ez du araudirik garatu eta ez du aurrekonturik funtsa diruz hornitzeko. Espainiako Kongresuan talde politiko guztiek aho batez eskatu diote, berriz ere, hala egin dezala.

Jon García, amiantoen biktimen elkarteen federazioko kidea, Espainiako Kongresuaren atarian. Argazkia: EH Bildu

2024ko irailaren 25ean - 10:38
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

EAJren ekimenez, amiantoaren gaia berriz ere Espainiako Kongresuan eztabaidatu dute. 2022an onartu zuten gai kutsagarri horrek sorturiko kalteak konpentsatzeko funtsaren legea, baina behin onartuta, Espainiako Gobernuak ez du garatu eta ez du diruz hornitu funtsa.

Kongresuan indar politiko guztiek berriz ere eskatu diote Espainiako Gobernuari legeak aurreikusten duen araudia onartu dezala, biktimen elkarteek eta sindikatuek aurkezturiko helegiteak onartu ditzala, eta aurrekontuetan kontuan eduki dezala funts hori. "Legeak aitortza eta erreparazioa ekartzen ditu. Baina tamalez, erreparazio hori oraindik ikusteke dago", esan du Idoia Sagastizabal EAJko parlamentariak ekimena aurkeztean.

"Espainiako Gobernuak zor historiko bat dauka amiantoaren biktimekin, asko zelako egin zezakeena, baina ez zuen egin. Askotan beste aldera begiratu zuten"
Oskar Matute (EH Bildu)

Espainiako Gobernuaren "zor historikoa"

Joan den otsailean Sumar, EAJ, ERC, Junts, Podemos, Coalición Canaria, BNG eta EH Bilduko parlamentariek gutuna bidali zioten gobernuari, 2022ko legea ezartzeko pausoak eman zitzala eskatzeko. "Espainiako Gobernuak zor historiko bat dauka amiantoaren biktimekin, asko zelako egin zezakeena, baina ez zuen egin. Askotan beste aldera begiratu zuten", azaldu du Oskar Matute EH Bilduko eledunak.

Amiantoak biriketako minbizia, mesoteliomak eta asbestosia sortzen dituela jakina zen duela hamarkada asko, baina Espainiako Estatuan ez zen bere erabilera 2002. urtera arte debekatu, ordurako Europako herrialde ugaritan aspaldi debekaturik egon arren. LAB sindikatuaren arabera, baliteke Euskal Herrian 6.000 eta 10.000 lagun hiltzea gai kutsagarri hori arnastearen ondorioz.

PSOE: "Prozedura bidean dago"

Talde sozialistako parlamentari Maria Luisa Garcíak Sánchezen gobernuaren izenean azaldu du biktimentzako diru-funtsa aitortzen duen errege dekretu proiektua "bere prozedura bidean" dagoela. Erkidegoetako ekarpenak aztertzen ari direla gaineratu du Garcíak, "norman kontuan hartu eta horrela tramitazioarekin aurrera egin ahal izateko".

Parlamentari sozialistak Alderdi Popularreko kideei "erantzukizunez" aritzeko eskatu die, bestalde. "Jende askok gehiegi dauka jokoan, baita erkidego eta udal askok ere, zuek agintzen dituzuenak barne, gehiegi. Zehazki, 12.000 milioi daude jokoan", esan du –Espainiako Gobernuaren "bide fiskala" deituriko ekimenari ez diotela babesik eman egotzi die horrela popularrei–.

Parlamentari sozialistak Alderdi Popularreko kideei "erantzukizunez" aritzeko eskatu die: "Jende askok gehiegi dauka jokoan, baita erkidego eta udal askok ere, zuek agintzen dituzuenak barne"

Bere azalpenaren amaieran Garcíak gogorarazi du PSE-EE izan zela EAEko legebiltzarrean funtsa sortzeko legeari "erabateko bultzada" eman ziona.

Biktimak: "Bitartean jendea hiltzen ari da"

Euskadi Irratian Fedavica Biktimen Elkarteen Federazioko kide Jon Garcíak azaldu du PSOEk Espainiako Kongresuan EAJren ekimenari baietza emanda ere, biktimek ez dutela "itxaropen" handirik bere jarrerarekiko, azken bi urteetan egin duena ikusita.

Hainbat parlamentari eta amiantoen biktimen elkarteko kide, Madrilen, Espainiako Kongresuaren atarian. Argazkia: EH Bildu

Hala, biktimen ordezkariak "kezka" agertu du, eta esan du legea geldi dagoen bitartean "jendea hiltzen" ari dela. Hego Euskal Herrian, Asviamie biktimen elkartearen arabera jadanik hamahiru dira aurten amiantoarengatik hildakoak.

Garcíaren esanetan, funtsak ekarriko luke biktimek ez igaro behar izatea “beste kalbario bat” auzitegi eta prozesu judizialetan, konpentsazio bat lortzeko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Osasuna
Zahartzaroan etxea egokitzeko zenbait gomendio

Objektu arriskutsuak identifikatzea, komuna egokitzea eta errutina bat adostea dira, besteak beste, Lares Nafarroa elkarteak zaharren ongizatea eta autonomia sustatzeko proposatzen dituen zenbait aholku.


Ez dago ebidentziarik autismoa parazetamolarekin erlazionatzeko

Trumpen gobernuak haurdunei parazetamola ez hartzea gomendatu nahi die, autismoa eragiten duelakoan. Gobernuaren adierazpenak larritasuna eragin du populazioaren artean, eta kezka handia piztu du zientzilarien artean, aholkua ofiziala bihurtzen bada, ebidentzia zientifikoaren... [+]


2025-09-23 | ARGIA
Haur eta nerabeen psikiatria zerbitzua berreskuratu du Bidasoa eskualdeak

Hilabeteetako aldarrikapena izan da, haur eta gazteentzako psikiatria zerbitzua bertan behera geratu zenetik Donostiara joan behar izan baitute Bidasoaldeko familiek, eta Donostiako zerbitzua gainezka zegoela salatu dute behin baino gehiagotan.


Patologia duala duten pertsonentzako eguneko zentro bat exijitu du Katearen Loturak elkarteak

Urteak daramatzate salatzen administrazio publikoak “albo batera begiratu beharrean” tratamendu “integrala” eman beharko lukeela.


Eako Udalak Arartekora jo du mediku falta salatzeko

Uda sasoian hamalau egunetan baino ez dute medikurik izan herrian, “inoiz baino jende gehiago” biltzen den egunetan, hain zuzen. Osakidetza “gainbeheran” dagoela salatu du udalak, eta herritarrak mobilizatzera deitu ditu.


Gorputz hotsak
"Pertsona asko, diagnostikorik gabe daudenez, bizitza kalitatea galtzen ari dira"

Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]


Ikasleek alzheimerraren inguruko oinarrizko jakintzak lantzeko saioak eginen ditu Afan elkarteak

Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.


2025-09-05 | Sustatu
Itzulbide jarri dute martxan Osakidetzan, euskarazko lan-hizkuntza eraginkorragoa izateko

Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]


Gorputz hotsak
"Bizitzaren aldeko jarrerak bigarren planoan uzten du zarata"

Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]


"Bero jasangaitza" eta "arreta urria" salatu dute Nafarroako Ospitale Unibertsitarioan

Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.


2025-08-29 | Euskal Irratiak
Maitena Chohobigarat
"Beharbada menopausia gehiago aipatu beharko genuke, aterabideak badirelako"

Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.


Denge eta chikungunya kasuak ugaritu dira Europan, klima aldaketak eraginda

Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.


Inoiz izan ez zen osasun ituna: aukera galdua Osakidetzarentzat

Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Eguneraketa berriak daude
Bi haur Palestinako banderarekin
Aste honetan zenbaki berezia: Genozidioa gelditzeko, Israeli boikot
Herrien arteko elkartasunari gure aletxoa jarri nahi izan diogu. Euskal Herritik, euskaraz, herrien munduaren alde. Geldigaitza dirudien basakeriaren aurrean, duela bi urte bezala, ahotsa altxatzeko beharra sentitu dugu.