Udazkenak ez du udaberriaren inbidiarik


2024ko irailaren 23an - 14:57
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Galdetuko bagenu Vivaldiren “lau urtaroak” deituriko lau kontzertuetatik zein gustatzen zaien gehien, erantzunak parekotasunean emango lituzkete, erdiek udaberria eta beste erdiek udazkena. Hala ere, balantza udaberriaren aldera okertuko litzateke, beharbada, gehien entzundakoa delako.

Bai, udaberria negu ilun eta hotzetik gertuago dago –badirudi, Vivaldiren musika bezala, gehiagotan entzun dugula– eta eguzki berriaren berotasuna eta argitasuna nork ez ditu nahi goxatu. Gainera, lozorroan zegoen natura ere hasi da esnatzen eta arnasa berri baten giroa sentitzen da. Beroak eta hezetasunak askotan ito egiten gaitu, baina hori hobea da negu hotza baino. Mendi batera igotzen hasten garenean irteten zaigun izerdi hotza bezalakoa da udaberria, baina gogoa gailurrera iristea da. Bide luzea geratzen zaigu oraindik gailurrera iristeko, udara luze bat eguzki errearen azpian, baina iritsiko gara.

Eta zein ote da ba gailurra? Udazkena. Udaberrian sortu zen ernamuinak landare bihurtu behar du, loratu eta fruitua eman. Udazkena zain dago fruitua jasotzeko. Udaberria jaiotza da, udara ibilbidea eta udazkena heldutasuna, fruitua. Noski daudela erlazionatuta udaberria eta udazkena, obra berdineko bi kontzertu desberdin dira. Ez dago udaberri gabeko udazkenik –udaberri exkaxeko udazken exkaxak, asko–.

Gizakiok ere gure ibilbidean baditugu udaberria, udara eta udazkena – neguak bere xarma izan arren hilotzarekin gehiago lotzen dugu eta horretaz ere hitz egin beharko genuke– eta beti udazkenera iristen garenean gogoratzen gara horretaz. Baina, orduan ere, nahiago dugu gaztaroaz hitz egin zahartzaroaz baino.

Egia da, erretreta hartu eta adinez aurrera goazenok gaztetako kontuak ditugu beti hizpide. Berdin da adin berekoekin bagaude ere, normalean ez ditugu gure garaiko, adineko, gorabeherak kontatzen

Egia da, erretreta hartu eta adinez aurrera goazenok gaztetako kontuak ditugu beti hizpide. Berdin da adin berekoekin bagaude ere, normalean ez ditugu gure garaiko, adineko, gorabeherak kontatzen, beti gaztarokoak ditugu gogoan. Eskolako kontuak, soldaduskakoak, halako festetakoak eta abar dira adinekoen hitz aspertuan dabiltzan gaiak. Gainera, esan beharrik ez dago, zenbat kontu errepikatzen diren tarte txikian. Behin adin batetik aurrera beti txiste berdinak kontatzen omen dira.

Tristea da beti atzera begira jardute hori. Iragana igaro zen eta noizbehinkako oroitzapen faltsuak –diot faltsuak, oroitzapenak inoiz ez omen dira eta errealak, justuak. Gure buruak manipulatzen ditu– beharrezkoak badira ere jar gaitezen orainean eta bizitzako udazkeneko sentsazio eta bizipenen munduan murgildu, ederra baita heldutako fruituak biltzea. Beti gaztaroan bizi nahi hori ez ote da izango ez dugula gure adina onartu nahi?

Duela gutxi amets bat egin nuen. Kale batean nengoela hor ikusten dut hondeamakina handi bat kalean gora zetorrela lasai-lasai. Kale guztia hartzen zuen aurrean zeraman pala handiarekin. Kezkatzen hasi eta alboetara begira hasi nintzen, badaezpada alde egiteko lekurik ba ote nuen ikusteko. Berehala konturatu nintzen zirrikitu txiki bat ere ez nuela makina eta bere palatzar hartatik ihes egiteko eta atzera begiratu nuen ea ihesbiderik banuen topatzeko. Kalearen atzealdea pareta sendoko frontis garbi bat zen, ez zegoen zulorik. Hondeamakina, hortzak lurrean arrastaka zituen pala handi harekin, geroz eta gertuago ikusi nuen eta larritasun hartan, jo batera eta bestera, ez nekien zer egin. Halako batean, zera bururatu zitzaidan: pala barruan gordeko nauk eta ez niak paretaren kontra harrapatuko, behintzat. Eta horrela egin nuen, baina pala barrura sartzeko unean hondeamakinak zuen idatzia ikusi ahal izan nuen letra handiz idatzita: ADINA.

Bizitzako udazkena aipatzen dugunean heldutasuna, fruituak biltzeko garaia, adierazten dugu. Adinak dakarren udazkena koloretsua, sosegatua, barnekoia, pentsaketa eta gogoetarako garaia da. Ez izan adinari beldurrik, horretarako alde egin beharrean, –eta ez daukazu ihesbiderik– sartu bertan, onartu eta goxatu udazkena.

Iñaki Lasa Nuin

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Arduraz

Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]


Eskola-segregazioaren aurka, Eskola Publikoa lehenetsi

Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]


Biometanizazio plan bat behar dugu Nafarroan espekulazioaren aurrean

Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]


Inshallah, Anas

Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]


2025-10-01 | Iraitz Amor Pla
Dutxan dardaraka

Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]


Guk Bernedo hautatuko dugu berriro

Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]


Euskal udalekuak: mundua bestela habitatu

Gure alaba nagusia Euskal Udalekuetara joan zen lehen aldian, 2019an, eraldatuta itzuli zen. 15 egunetan hazi egin zen, eta ez fisikoki bakarrik; arrunt pozik zetorren, hunkituta eta bere abenturak kontatzeko gogo handiz; ezin genion jarraitu, horren azkar hitz egiten zuen... [+]


Irailak 3 Bilbo

Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]


2025-09-26 | David Lindemann
EHU: IKT zerbitzu etikoago baterantz

Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]


2025-09-25 | Iñaki Lasa Nuin
Noizko gizateriaren ekinokzioa?

Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]


2025-09-25 | Markel Elortza
Herriak bakarrik salba dezake herria

Nazio Batuen Batzorde batek bi urte behar izan ditu palestinar herriak hamarkadetan salatu duena berresteko: Israelgo estatu sionista genozidioa gauzatzen ari dela. Herri presioa gero eta handiagoa da gure agintarien gainean, eta nazioarteko boikotak lehen arrakalak ireki ditu... [+]


Irakurketa

TikTok-en parafernaliatik urrun bizi naizenez, aurreko egunera arte ez nuen jakin Maria Pombo horren berri. Sare sozialek orduero aurkitzen dute kalapitarako gairen bat eta, honakoan, kristorena sortu zuten influencerrak irakurtzearen gainean egindako adierazpenek. "Esango... [+]


2025-09-20 | Iraitz Amor Pla
Dutxa hotz bat denontzat

Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]


2025-09-19 | Haritz Arabaolaza
Kritikoak edo kritikariak

Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]


Sindikalgintza hezkuntza publikoan: borrokatzen jarraitzeko beharra

Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]


Eguneraketa berriak daude