Epaiketak euskaraz egin ahal izatea bermatu behar duela esan dio Europako Kontseiluak Espainiari

  • Justizian, osasungintzan eta gizarte zerbitzuetan euskara bermatu dadin, zerbitzu publikoak euskaraz jaso ahal izan daitezen, Nafarroako zonifikazioa amaitu dadin eta ETB3 Nafarroa osoan ikus dadin neurriak hartzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari Europako Kontseiluko Adituen Batzordeak, beste hainbat ohartarazpenen artean.

Argazkia: Euskalgintzaren Kontseilua

2024ko irailaren 25ean - 10:09

Hizkuntza Gutxituen Europako Itunaren sinatzaileetako bat da Espainiako Estatua, eta berau betetzeko hainbat gomendio eman dizkio Europako Kontseiluak, Itunaren seigarren ebaluazioan. Europatik egin diren ohartarazpen eta gomendioak “irmoak” direla ikusita, pozik agertu dira Euskalgintzaren Kontseilua eta Hizkuntza Eskubideen Behatokia, baina aipatzen diren gomendioetatik harago ere “asko dago egiteke”, gogoratu dute.

Besteak beste, Europako Kontseilutik honako eskaerak egin dizkiote Espainiari. Batetik, Hego Euskal Herrian prozesu judizialak euskaraz egin ahal izatea bermatzeko araudia ezartzea, aldeetako batek hala eskatzen badu. Dokumentazioa euskaraz jasotzeko aukera ere bermatu beharko litzatekeela dio. Hain justu, Behatokiak nabarmendu du hilabete honetan herritar batek erregistratutako kexa: demanda bat euskaraz aurkeztu du eta Azpeitiko auzitegiko epaile batek erantzun dio bost egun dituela demanda gaztelaniaz aurkezteko.

Azken finean, prozesu judizialetan euskara bermatzeko epaileei, magistratuei eta fiskalei euskaraz jakitea eskatzea nahitaezkoa dela adierazi dute Behatokitik: “Momentu honetan, hori ere ez dago”.

Behatokiak gogoratu du hilabete honetan herritar batek erregistratutako kexa: demanda bat euskaraz aurkeztu du eta epaileak erantzun dio bost egun dituela demanda gaztelaniaz aurkezteko

Zonifikazioa amaitzeko

Espainiako Estatuko administrazioek Hego Euskal Herrian eskaintzen dituzten zerbitzuak euskaraz jaso ahal izateko neurriak hartzea beharrezkoa dela ere badio Europako Kontseiluak, eta urratsak eman behar direla Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroan, batik bat osasun eta gizarte zerbitzuetan euskararen erabilera errazteko.

Beste gomendio azpimarragarri batzuk: Nafarroako zonifikazioak euskararen erabilerarekiko sortzen dituen oztopoak ezabatzea, Estatuko Buletin Ofiziala euskaraz ere izatea, eta ETB3 Nafarroa osoan ikusi ahal izatea. Adituek diote, gainera, administrazio publikoetan euskararen ezagutza duten profesional kopurua oraindik urria dela eta horri buelta emateko neurriak hartu behar direla, berdin zerbitzu publikoren bat eskaintzen duten enpresen kasuan ere.

Trebiñuri lotuta, Gaztela eta Leongo administrazioarentzako eskaera bat ere badu txostenak: Espainiako Gobernuarekin batera neurriak har ditzala Trebiñun euskararen irakaskuntza sustatzeko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza eskubideak
Nafarroako Gobernuak administrazioan sartzeko euskara baloratzeko merezimenduen dekretua onartu du

Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.


EHUn euskaraz ikasi nahi eta gaztelaniaz egitera behartuta

Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]


2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


Gorputz hotsak
“Oso arriskutsua da pentsatzea edonork irakatsi dezakeela zeinu hizkuntza”

Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]


2024-09-11 | ARGIA
Euskararen aldeko ekintzengatik zigortu du Gorka Torre Baionako auzitegiak

Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.


2024-09-06 | ARGIA
Udaltzain guztiek euskaraz jakitea eskatu du Kontseiluak, EAEko Auzitegi Nagusiaren sententziari erantzunez

2021ean EAEko udaltzain laguntzaileentzako lan-poltsa bateratua osatu zuten. EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du orduan ezarritako hizkuntza eskakizuna, B2 maila, alegia. Hizkuntza eskakizuna “neurrigabea” dela argudiatu du. Kontseiluak adierazi du EAEko udaltzain... [+]


Donostiako autobus gidari baten jarrera euskarafoboa salatu dute

Donostiako autobus gidari batek maiatzaren 2an, bere hizkuntza eskubideak urratzeaz gain, erantzun euskarafoboa bota ziola salatu du herritar batek. Gertakari horren berri Hizkuntza Eskubideen Behatokiak eman du. ARGIAk pertsona horrekin hitz egin du, zer gertatu zen jakiteko.


2024-06-06 | Euskal Irratiak
Laborantza lizeoetan euskaraz ikasteko aukera ezbaian Parisen

Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.


Sugoi Etxarri Zabaleta, EHE-ko kidea
“Euskararen borroka gaztetzen ari da, oso azkar”

Euskal Herrian Euskarazek apirilaren 22tik 28ra egingo du lehen aldiz Harrotze Astea. EHEk bost ekintza nazional prestatu ditu, eta hortik aurrera, herriz herri hainbat dinamika antolatuko dituzte euskaltzaleek. Sugoi Etxarri EHEko kidea elkarrizketatu dugu. Haren ustez,... [+]


Behatokiaren hizkuntza urraketei buruzko 2023ko txostena
Hizkuntza muga eta urraketa berak hamar urtez

Hizkuntza eskubideen urraketekin lotutako 909 kexa jaso zituen Behatokiak 2023. urtean. Horien %75 baino gehiago administrazioari loturiko zerbitzuei buruzkoak dira: “Herritarrek salatzen dute urtero horma berdinaren aurka borrokatzen jarraitzen dutela”.


2024-03-18 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Nork egingo du euskara ofizial?

Korrikak lehen asteburua Nafarroan egin du, eta argi ikusi dugu ez dagoela Nafarroa bat, ez eta hiru ere, baizik eta hainbat. Herriz herri egoera soziolinguistikoa eta euskaltzaletasuna erabat aldatzen dira, eta Korrika ere izan da horren lekuko.


Eguneraketa berriak daude