Euskararen Nazioarteko Eguna (ENE) Eusko Ikaskuntzak 1949an sortu zuen “euskararen balio unibertsala aldarrikatzeko” eta XXI. mendean, gizarteko aldaketa eta erronka berrietara egokituz, EIk euskal hizkuntzari bere lan-arlo guztietan gogo biziz eutsi dio. ENE, Abenduaren 3an ospatu ohi da, Xabierko Frantziskoaren heriotzaren eguna oroimenean, zeren kondairak dioenenez, bere azken hitzak ama-hizkuntza baliatuz xuxurlatu omen zituen. Aurten, “Bide berriak, modu berriak”... [+]

Zuloak ezagutzen ez dugunaren leihoa izan daitezke. Ohartzen bagara zuloek izugarrizko misterioa sortarazten digute. Zulo bat ikusten dugunean, beti behatu nahi dugu barruan zer dagoen ikusteko, eta barrukoa ikusten ez denean, eskura daukagun zerbait botatzen saiatzen gara sakontasuna neurtzeko asmoz.

Evo Moralesek presidente kargua hartu arte, indigenek eta gutxiengo etnikoek segregazio erregimen bat bizi zuten Bolivian. Ezkerreko gobernu berriak egoera hura deuseztatu zuen. Hegoafrikan ez bezala, Bolivian demokratizazioa arlo ekonomikora ere zabaldu zen, aberatsen eta pobreen –nekazal gune eta hiri guneen– arteko arrakalak gutxituz. Arlo sozioekonomikoari erreparatuta, Evoren Boliviak mikro eta makro adierazle ezin hobeak izan ditu, besteak beste, bere lehengaien gaineko... [+]

Gizakiok libre ote garen, edo hala sentitzen ote garen, erantzuten zailak diren galdera handi eta konplexu horietako bat da, ñabardurarik gabeko jarrera irmorik erraz onartzen ez duten horietakoa. Nik behintzat hala uste dut, iruditzen zaidalako berdin defenda nezakeela baiezkoa nola ezezkoa, bi iritziak direlako nolabait egia, eta biek erakusten dutelako askatasunaz izan ohi dugun pertzepzio unibertsalaren alderdi erreal bat. Nondik begiratzen den. Eta txanponaren zer alderdik hartzen... [+]

Mutikoa, hiru titikoa, bat kendu eta bi titikoa”. Buelta franko emanak dizkiot ahozko tradizioak belarrietara ekarritako erran horri. Familiaren adar euskaldunean –eta horrek, neure kasuan, zuhaitz genealogikoaren kimaketa dakar–, bereziki aitaren eta bi osabaren ahotan aditu izan dut, Bortzirietako euskararen airearekin. Bueltak eta itzuliak, hain zuzen ere, gizonen arteko moldeari semantika egoki bat eman nahirik: sekula ez dut ongi jakin, ageriko errimaz haratago, sakoneko... [+]

Espainiako Gorteetarako hauteskunde kanpainan parte hartu duen alderdietako batek “politika feminizatzea enpatiara itzultzea da” esan du. Politikan emakume gehiago egotea ona da ohiko giro gaiztoa leuntzeko. Emakumezko hautagaiak emozionatzea eta malko batzuk isurtzea politikaren feminizazioaren ikur da. Emakumeok gaitasun handiagoa omen dugu gatazkak saihesteko.
Halako adierazpenek sentimenduen mundura kondenatzen gaituzte emakumeok, berriro ere. Kontsentsua eta adeitasuna nagusi... [+]

Hain ohikoa izanik egia batzuk onartzea, benetakoak edo ustezkoak diren jakin gabe, komunikatzen dituenari agintea edo konfiantza aitortuz, hain da saihestezina ezagutza eskuratze bidean, ia-ia “fede-egintza laikoa” dela esan genezake.

Azken boladan espainiar “justiziatik” jakitera eman diren epaiek jendartea asaldatu dute. Bortxaketak, Altsasu, Katalunia, Kalera, Ustelkeria... “Adituak” aztoratuta dabiltza, baten batek bere interpretazioa plazaratu du prentsaren bidez. Salbuespenak salbu, gehienak motz geratzen dira, ondorioei heltzen baitiote eta ez gaiaren mamiari.

Barne Produktu Gordina izan da historikoki lurralde jakin baten garapena neurtzeko adierazle nagusia. BPGak, edo herrialde bateko ekoizpenak, lurralde baten ongizatea azaldu nahi izan du hainbatetan. Jakina da, ordea, adierazle horrek ahulguneak izan badituela. Aldizkari honetan argitaratutako Gini indizearen zuloa artikuluak, adibidez, modu argian azaltzen zuen BPGak lurralde bateko aberastasunaren banaketan izan daitezkeen desberdintasunak azaltzeko duen ezintasuna. Honetaz gain, adierazle... [+]

Agintari politikoek beti inposatu nahi izan dute beren aldeko iraganaren narrazioa: Kristo aurreko I. mendean, Julio Zesarrek berak eskaini zuen Commentarii de Bello Gallico-n eta berantago Augustok bere ospearen propagandaren zerbitzuko epopeia bat manatu zion Virgiliori, Aeneis. 1065an, Turold kronikalariak bururatu zuen 778ko gertakarien berridazketa, La Chanson de Roland izenburupean ezaguna dena, Karlomagnok bultzatu konkista guduak justifikatzeko. Eskola frantsesean, ikasleei erakusten... [+]