ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
asteartea 2025eko maiatzaren 20an
Historia > Efemerideen kanala

Iruñeko bi gazteri hamabi urteko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu bati deserta zezan aholkatu eta "abur” hitzarekin agurtzea egotzita

Duela
89
urte

1936ko azaroaren 3an,

Iruñeko bi gazteri hamabi urte eta egun bateko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu batekin izandako elkarrizketa batean honi deserta zezan aholkatu eta “abur” hitzarekin agurtu izana egotzita. Gazteek soldadu harekin egon izana ukatu zuten epaiketan, baina hala ere, soldaduaren deklarazioari fidagarritasun handiagoa eman zioten gerra kontseiluan, inorekiko etsaitasunik ez zuela argudiatuz. Bi gazteak bi urte beranduago fusilatu zituzten, 1938ko maiatzean, Ezkabako presondegiko ihesean parte hartzeagatik.

Egun hau historian
1893Cabo Machichaco lurrunontzia lehertu zen Santanderren: 590 hildako, asko euskaldunak
1957Laika zakurra espaziora iritsi zen lehen izaki biziduna bilakatu zen sobietarren eskutik
1960Pozoituta hil zuten Kamerungo lider antikoloniala Genevan: Felix-Roland Moumié
1972Amerikar Indiarren Mugimenduak okupatu egin zuen Indiarren Gaietarako gobernuaren bulegoa
1985Jaurlaritzak "bortizkeriaren kausak eta jatorriak" aztertzeko kontratatutako taldeko kideak nor ziren argitaratu zuen ARGIAk

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1936-01-20
50 egunez luzatuko zen greba orokorra abiatu zuten Sirian, Frantziaren okupazioaren aurka
1936-01-29
Firestone fabrika okupatu eta beso erorien greba hasi zuten langileek Ohion, AEBetan
1936-05-28
35.000 langilek Parisko Renault lantegia okupatu zuten
1936-06-13
Besoa altxata keinu nazia egiteari uko egin zion August Landmesserrek, Hitler buru zuen ekitaldi batean
1936-06-28
AEBetako mugimendu anarkista gidatu zuen Berkman hil zen
1936-07-18
Estatu kolpe faxista eta hiru urteko gudaren hasiera Espainiako Estatuan
1936-07-21
Felix Lasa atxilotu zuten erreketeek Iruñean, irratia entzuteagatik
1936-07-21
Marina Ginestà militante antifaxistari argazki ikonikoa atera zioten
1936-07-22
Hegazkin frankistek Otxandio ametrailatu eta bonbardatu zuten Santamañak ospatzen ari zirela
1936-07-24
Bartzelonatik atera zen Durrutik gidatutako zutabea faxisten esku zen Zaragozarantz
1936-07-26
Hegazkin errepublikar batek Loiolako kuartela bonbardatu zuen Donostian
1936-07-28
Antifaxisten garaipena Donostian: militar kolpistak errendiarazi zituzten Loiolako kuartelean
1936-08-03
Jesse Owens atleta beltzak urrezko domina lortu zuen Hitlerren Berlingo Joko Olinpikoetan
1936-08-08
Errepublikarrentzat armak lortzeko ezinbestekoa zen muga itxi zuen Frantziako Estatuak
1936-08-10
Camino Oskoz maistra iruindarra hil eta Urbasan amildegian behera jaurti zuten erreketeek
1936-08-11
Euskarazko liburuak erre zituzten frankistek Tolosako Plaza Zaharrean
1936-08-11
Errepublikaren aldeko hamahiru miliziano fusilatu zituzten Oiartzungo Pikoketan erreketeek
1936-08-15
14 urteko Maravillas Lamberto hil zuten frankistek Larragan, taldean bortxatu ostean
1936-08-19
Irungo gudua fase erabakigarrian sartu zen
1936-08-19
Federico García Lorca olerkari granadarra fusilatu zuten frankistek
1936-08-23
52 preso errepublikar fusilatu zituzten frankistek Nafarroan, Cadreitako Valcalderan
1936-08-30
Juana Josefa Goñi eta bere sei seme-alaba Legarreko leizera jaurti zituzten, Gaztelun
1936-09-05
Robert Capak Miliziano baten heriotza argazkia egin zuen
1936-09-07
Tasmaniako azken tigrea edo otso marsupiala hil zen, Benjamin
1936-09-13
Elorrioko Felix Urtubi Erzilla hegazkin pilotua hil zen, frankisten aeroplano bati propio jota
1936-09-13
Donostia hartu zuten frankistek
1936-09-22
Bergara eta Deba erori ziren armada frankistaren eskuetan
1936-09-25
Eusko Jaurlaritzak Eusko Gudarostea osatu zuen armada frankistaren aurka borrokatzeko
1936-09-25
'Agur' hitza eta euskal kulturarekin loturiko edozein objektu debekatu zituen Lizarrako komandante militarrak
1936-09-26
Abiazio frankistak Bilbo bonbardatu zuen
1936-09-26
Frankistak sartu ziren Arrasaten
1936-10-02
Beren borondatearen kontra frankisten Sanjurjoren Tertzioan erreklutatutako ehunka ezkertiar espetxeratu zituzten Zaragozan
1936-10-17
'Aitzol' idazle, euskaltzale eta elizgizon abertzalea fusilatu zuten frankistek
1936-10-20
22 preso Ondarretako kartzelatik atera eta Hernaniko hilerriko horman fusilatu zituzten frankistek
1936-10-22
Bobby Seale jaio zen, Pantera Beltzen Alderdiaren sortzaileetako bat
1936-11-02
Armaz beterik iritsi zen Bilboko portura Andreev lurrunontzi sobietarra
1936-11-03
Iruñeko bi gazteri hamabi urteko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu bati deserta zezan aholkatu eta “abur” hitzarekin agurtzea egotzita
1936-11-13
Irlandar Brigadako 700 soldaduk frankistekin bat egin zuten
1936-11-15
Eusko Itsas Gudarostearen lehenbiziko borroka
1936-11-16
Wilhem Wakonigg espioiaren aurkako epaiketa hasi zuen Euzko Jaurlaritzak
1936-11-20
Buenaventura Durruti anarkista hil zen Madrilen
1936-12-05
Virgen del Carmen ontzi frankistaren eskifaia matxinatu eta ontzia Bilbora eraman arazi zuten
1936-12-20
Prim jeneral espainiarraren estatua eraitsi zuten Bartzelonan

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
15
urte
2010-11-10
Gdeim Izik kanpaleku desobedientea abiatu zuten 20.000 sahararrek
Duela
20
urte
2005-11-04
Nadia Anjuman 25 urteko idazle afganistandarra hil zuen bere senarrak
Duela
25
urte
2000-11-01
Mikel Zuluaga atxilotu zuen Espaniako Poliziak, desobedientzia zibila sustatzeagatik
Duela
30
urte
1995-11-10
Nigeriako Sani Abacha diktadoreak Ogoni herriko bederatzi pertsona urkatu zituen
Duela
35
urte
1990-11-14
Hiru egunez luzatuko ziren istiluak hasi ziren Berlinen, 1.500 polizia hamahiru eraikin okupatu hustera joatean
Duela
40
urte
1985-11-28
Shell petrolio konpainiak klima aldaketaz egin berri zuen txostena ezkutatzea erabaki zuen
Duela
40
urte
1985-11-26
Guardia Zibilak Mikel Zabalza orbaizetarra atxilotu zuen Altzan
Duela
40
urte
1985-11-26
Guardia Zibilak Mikel Zabalza orbaizetarra atxilotu zuen Altzan
Duela
40
urte
1985-11-22
Zarauzko bidesaria blokeatu zuen EHEk, ordainagiriak euskaraz exijitzeko
Duela
40
urte
1985-11-15
Kortatuk bere lehen lan luzea kaleratu zuen Soñua disketxearekin
Duela
40
urte
1985-11-03
Jaurlaritzak "bortizkeriaren kausak eta jatorriak" aztertzeko kontratatutako taldeko kideak nor ziren argitaratu zuen ARGIAk
Duela
45
urte
1980-11-29
Lehendabiziko Korrika abiatu zen Oñatitik 'Zuk ere esan bai euskarari' lelopean
Duela
45
urte
1980-11-13
Joakin Antimasbere hernaniarra hil zuen Batallón Vasco Españolek Urnietan
Duela
45
urte
1980-11-07
Emakumez osatutako ETAko komando batek Usparicha ginekologoaren txaletean bonba bat leherrarazi zuen
Duela
50
urte
1975-11-25
Angel Esparza dimarra hil zuen Guardia Zibilak, Franco hil osteko lehen heriotza
Duela
50
urte
1975-11-25
Kondor Plana sinatu zuten sekretupean Hego Amerikako hainbat herrialdek, ezkerreko mugimenduak jazartzeko
Duela
50
urte
1975-11-22
Juan Carlos Borboikoa izendatu zuten errege Espainiako Gorte frankistek
Duela
50
urte
1975-11-20
Franco diktadorearen heriotzaren berri eman zuten
Duela
50
urte
1975-11-20
Francisco Franco diktadorea hil zela jakinarazi zuten
Duela
50
urte
1975-11-11
Angolak independentzia lortu zuen azkenean Portugalengandik
Duela
50
urte
1975-11-06
Mendebaldeko Sahara okupatzeko martxa abiatu zuten ehunka milaka marokoarrek
Duela
50
urte
1975-11-05
Carlota operazioa hasi zuen Kubak, Angolara laguntza militarra bidaltzeko
Duela
50
urte
1975-11-04
Ultraeskuindarrek Jon Paredes Manot Txiki-ren familiari eraso egin zioten Zarautzen
Duela
55
urte
1970-11-26
AEBetako Thanksgiving Eguna ‘Natibo Amerikarren Dolu Egun Nazionala’ izendatu zuten
Duela
60
urte
1965-11-02
Norman Morrison bakezaleak bere buruaz beste egin zuen Vietnamgo gerraren aurka, AEBetako Pentagonoaren aurrean
Duela
65
urte
1960-11-29
Euskarazko sermoi eta abestiekin meza egin zuten Bilboko Agustindar Amen komentuan
Duela
65
urte
1960-11-25
Santo Domingon Trujillo diktadorearen aurkako ekintzaile Minerva, Maria Teresa eta Patricia Mirabal ahizpak hil zituzten
Duela
65
urte
1960-11-03
Pozoituta hil zuten Kamerungo lider antikoloniala Genevan: Felix-Roland Moumié
Duela
80
urte
1945-11-23
Adela Ibabe jaio zen Aramaion, Arrasateko ikastolaren sortzailea
Duela
90
urte
1935-11-10
“Nahiago Espainia gorria, Espainia zatitua baino”, esaldi ezaguna bota zuen Calvo Sotelok Donostian
Duela
105
urte
1920-11-18
Abortua despenalizatu zuten Sobietar Batasunean eta hori egin zuen munduko lehen herrialdea bilakatu zen
Duela
110
urte
1915-11-04
Jean Hiriart-Urruti hil zen Hazparnen, lehen euskal kazetarietako bat
Duela
120
urte
1905-11-28
Sinn Féin alderdia sortu zuten Dublinen
Duela
195
urte
1830-11-28
Klementzia Richard ikerlaria jaio zen Larraiñen, Bonaparteren euskalkien maparen egilea?
Duela
415
urte
1610-11-08
Zugarramurdiko sei pertsona erre zituen bizirik inkisizioak Logroñon
Duela
415
urte
1610-11-07
Zugarramurdiko 40 pertsona epaitu zituzten sorginkeria egotzita Logroñoko inkisizioaren auzitegian
Duela
430
urte
1595-11-08
Nafarroan Intzako sorgin-ehizan salatutako pertsona guztiak absolbitu zituzten, bat izan ezik
Duela
450
urte
1575-11-28
Garrotez exekutatu zituzten Miguel Zubiri eta Maria Johan Iruñean, sorginkeria egotzita
Duela
3180
urte
K.a. 1155-11-14
Dokumentatuta dagoen lehen greba egin zuten Egipton