ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
asteazkena 2025eko azaroaren 26an
Historia > Efemerideen kanala

Irun ebakuatu zuten, tropa frankistak hiria hartzear zeudelako

Duela
89
urte

1936ko irailaren 4an,

Irun ebakuatu zuten, tropa frankistak hiria hartzear zeudelako. Frantziako eta Espainiako estatuen arteko mugagatik zeukan kokapen estrategikoagatik borroka gune gogorra izan zen Irun 1936ko Gerraren hasieran. Matxinatuek abuztuaren 19an hasi zuten hiria hartzeko ofentsiba, eta agintariek ebakuatu zuten unean, matxinatuak muga gurutzatzeko bigarren zubia erasotzen ari ziren. Irunek su hartu zuen, eta suntsituta geratu zen. Frankistek anarkistei egotzi zieten suteen errua, baina egun hartan eta bezperan hamabina hegazkinek su-bonbak jaurti eta hiria birrindu eta erre zuten.

Iturria:

Iturria: Kepa Ordoki Memoria Historikoa Bidasoan

Egun hau historian
1744James Cook esploratzaile ingelesa Kanaky uharteetara iritsi zen
1886Apatxeen buruzagi Geronimo errenditu egin zen
1957Bederatzi ikasle beltz institutura sartzen saiatu ziren AEBetako Arkansasen baina Guardia Nazionalak debekatu zien
1970Salvador Allendek irabazi zituen Txileko hauteskunde presidentzialak
1997Habanako hiru hoteletan lehergailuekin erasoak, Castroren gobernuaren aurka
2005Bi herritar afro-amerikar hil zituen AEBetako poliziak New Orleansen Katrinaren suntsidura betean
Azoka

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1936-01-20
50 egunez luzatuko zen greba orokorra abiatu zuten Sirian, Frantziaren okupazioaren aurka
1936-01-29
Firestone fabrika okupatu eta beso erorien greba hasi zuten langileek Ohion, AEBetan
1936-04-19
Arabiar Matxinada Handia hasi zuten palestinarrek, dominazio britainiarraren aurka
1936-05-23
Daniela Albizu jaio zen Urruñan, euskararen eta euskal kulturaren aldeko ekintzaile nekaezina
1936-05-28
35.000 langilek Parisko Renault lantegia okupatu zuten
1936-06-03
Txirrita bertsolaria hil zen, bertsolaritzako figura nabarmenetariko bat
1936-06-13
Besoa altxata keinu nazia egiteari uko egin zion August Landmesserrek, Hitler buru zuen ekitaldi batean
1936-06-28
AEBetako mugimendu anarkista gidatu zuen Berkman hil zen
1936-07-18
Estatu kolpe faxista eta hiru urteko gudaren hasiera Espainiako Estatuan
1936-07-19
Bartzelonan emakumeen kartzela bateko presoak askatu zituzten herritarrek
1936-07-20
Altsasu okupatu zuten frankistek, Nafarroan
1936-07-21
Felix Lasa atxilotu zuten erreketeek Iruñean, irratia entzuteagatik
1936-07-21
Marina Ginestà militante antifaxistari argazki ikonikoa atera zioten
1936-07-22
Hegazkin frankistek Otxandio ametrailatu eta bonbardatu zuten Santamañak ospatzen ari zirela
1936-07-24
Bartzelonatik atera zen Durrutik gidatutako zutabea faxisten esku zen Zaragozarantz
1936-07-26
Hegazkin errepublikar batek Loiolako kuartela bonbardatu zuen Donostian
1936-07-28
Antifaxisten garaipena Donostian: militar kolpistak errendiarazi zituzten Loiolako kuartelean
1936-08-03
Jesse Owens atleta beltzak urrezko domina lortu zuen Hitlerren Berlingo Joko Olinpikoetan
1936-08-08
Errepublikarrentzat armak lortzeko ezinbestekoa zen muga itxi zuen Frantziako Estatuak
1936-08-10
Camino Oskoz maistra iruindarra hil eta Urbasan amildegian behera jaurti zuten erreketeek
1936-08-11
Euskarazko liburuak erre zituzten frankistek Tolosako Plaza Zaharrean
1936-08-11
Errepublikaren aldeko hamahiru miliziano fusilatu zituzten Oiartzungo Pikoketan erreketeek
1936-08-13
Abiazio italiarrak Donostia bonbardatu zuen
1936-08-15
14 urteko Maravillas Lamberto hil zuten frankistek Larragan, taldean bortxatu ostean
1936-08-19
Irungo gudua fase erabakigarrian sartu zen
1936-08-19
Federico García Lorca olerkari granadarra fusilatu zuten frankistek
1936-08-23
52 preso errepublikar fusilatu zituzten frankistek Nafarroan, Cadreitako Valcalderan
1936-08-30
Juana Josefa Goñi eta bere sei seme-alaba Legarreko leizera jaurti zituzten, Gaztelun
1936-09-04
Irun ebakuatu zuten, tropa frankistak hiria hartzear zeudelako
1936-09-05
Robert Capak Miliziano baten heriotza argazkia egin zuen
1936-09-07
Tasmaniako azken tigrea edo otso marsupiala hil zen, Benjamin
1936-09-13
Elorrioko Felix Urtubi hegazkin pilotua hil zen, frankisten aeroplano bati propio jota
1936-09-13
Donostia hartu zuten frankistek
1936-09-18
Abiazio errepublikanoak Gasteizko lantegi eta artilleria kuartelak bonbardatu zituen
1936-09-21
Oñati, Elgoibar eta Zumaia frankisten eskuetan erori ziren, Gipuzkoan
1936-09-22
Bergara eta Deba erori ziren armada frankistaren eskuetan
1936-09-24
Eusko gudariak kantua abestu zuen lehen aldiz Euzko Gudarosteak
1936-09-25
Eusko Gudarostea osatu zuten armada frankistaren aurka borrokatzeko
1936-09-25
'Agur' hitza eta euskal kulturarekin loturiko edozein objektu debekatu zituen Lizarrako komandante militarrak
1936-09-26
Abiazio frankistak Bilbo bonbardatu zuen
1936-09-26
Frankistak sartu ziren Arrasaten
1936-09-27
Eibarko gudua hasi zen
1936-09-29
Lizarrako alkate abertzale Fortunato Agirre fusilatu zuten Taxoaren erreketeek
1936-10-01
Euskadiko Autonomia Estatutua onartu zuten Espainiako gorte errepublikanoek, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarentzat
1936-10-02
Beren borondatearen kontra frankisten Sanjurjoren Tertzioan erreklutatutako ehunka ezkertiar espetxeratu zituzten Zaragozan
1936-10-06
Ondarroa hartu zuten frankistek eta frontea Elgeta-Eibarrekin lerroa osatuta egonkortu zen
1936-10-07
Lehenbiziko Euzko Jaurlaritza osatu zuten Gernikan
1936-10-15
Jose Ariztimuño Aitzol atxilotu zuten frankistek, ontziz Bilbora zihoala
1936-10-17
'Aitzol' fusilatu zuten frankistek, euskararen Pizkundean giltzarri izan zen militante abertzalea
1936-10-20
22 preso Ondarretako kartzelatik atera eta Hernaniko hilerriko horman fusilatu zituzten frankistek
1936-10-21
Amaia Aroma jaio zen Abadiñon, kontzertu batean jo zuen lehen emakume txistularia
1936-10-22
Bobby Seale jaio zen, Pantera Beltzen Alderdiaren sortzaileetako bat
1936-11-02
Errepublikarrentzat armaz beterik iritsi zen Bilboko portura lurrunontzi sobietar bat
1936-11-03
Iruñeko bi gazteri hamabi urteko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu bati deserta zezan aholkatu eta “abur” hitzarekin agurtzea egotzita
1936-11-13
Irlandar Brigadako 700 soldaduk frankistekin bat egin zuten
1936-11-15
Eusko Itsas Gudarostearen lehenbiziko borroka
1936-11-16
Wilhem Wakonigg espioi naziaren aurkako epaiketa hasi zuen Euzko Jaurlaritzak: fusilatu egingo zuten
1936-11-20
Buenaventura Durruti anarkista hil zen Madrilen
1936-12-05
Virgen del Carmen ontzi frankistaren eskifaia matxinatu eta ontzia Bilbora eraman arazi zuten
1936-12-20
Prim jeneral espainiarraren estatua eraitsi zuten Bartzelonan
1936-12-24
Euzko Gudarosteak eta erreketeek Eguberrietako su-etena adostu zuten Kalamuan, Elgoibarko frontean
1936-12-26
AEBetako 100 bat boluntario 1936ko Gerran faxismoaren aurka borrokatzeko itsasoratu ziren New Yorken

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
10
urte
2015-09-29
'Loreak' filma Oscar sarietarako hautagaien artean hautatu zuten
Duela
10
urte
2015-09-02
Aylan Kurdî hiru urteko errefuxiatu kurdua hilik azaldu zen Turkiako kostan
Duela
15
urte
2010-09-25
Donostian Banksy-ren itxurako grafiti bat marraztu zuten hiriko grafitilariek
Duela
15
urte
2010-09-17
Sei euskal herritarrek torturak salatu zituzten Grande-Marlaska epailearen aurrean
Duela
20
urte
2005-09-04
Bi herritar afro-amerikar hil zituen AEBetako poliziak New Orleansen Katrinaren suntsidura betean
Duela
25
urte
2000-09-30
Mundua astindu zuen Mohammed Al Durrah haurraren hilketak, zeina Israelgo armadak hil zuen tiroz
Duela
25
urte
2000-09-28
Bigarren Intifada hasi zuten Palestinan
Duela
25
urte
2000-09-26
Istilu handiak Pragan, Nazioarteko Diru Funtsaren gailurraren aurka
Duela
35
urte
1990-09-11
Myrna Mack antropologo guatemalarra hil zuten, gobernua indigenen aurka ari zela salatu ostean
Duela
40
urte
1985-09-25
GALek lau pertsona hil zituen Baionako Monbar hotelean
Duela
40
urte
1985-09-23
Joxe Arregiren hilketagatik auzipetutako poliziak bigarrenez absolbitu zituen Madrilgo Auzitegiak
Duela
40
urte
1985-09-21
Ikur erradiaktiboa zuen bidoi bat azaldu zen Donostiako Kontxako hondartzan
Duela
45
urte
1980-09-07
Batallón Vasco-Españolek Miguel Mari Arbelaitz eta Luis Mari Elizondo hil zituen Hernanin
Duela
50
urte
1975-09-30
Bigarren greba eguna Hego Euskal Herrian, Txiki eta Otaegiren fusilatzeen aurka
Duela
50
urte
1975-09-29
Lehen greba eguna egin zuten Hego Euskal Herrian, bi egun lehenagoko fusilaketen aurka
Duela
50
urte
1975-09-28
Santanderko Racing futbol taldeko bi jokalari besoko beltzarekin atera ziren, Frankismoak bezperan exekutatutakoen omenez
Duela
50
urte
1975-09-27
Txiki eta Otaegi ETAko kideak exekutatu zituen erregimen frankistak, FRAPeko hiru militanterekin batera
Duela
50
urte
1975-09-26
Europan protesta ugari etakide eta espainiar militanteei ezarritako heriotza zigorren aurka
Duela
50
urte
1975-09-24
Gerra kontseiluetan heriotzara zigortutako etakide eta espainiar militanteen aldeko protestak egin zituzten Donibane Lohizunen eta Parisen
Duela
50
urte
1975-09-19
Heriotzara zigortu zuten Jon Paredes Manot 'Txiki' gerra kontseiluan
Duela
50
urte
1975-09-11
Euskal Herrian greba orokorra egin zuten heriotzara zigortutako ETAko militanteen askatasuna eskatzeko
Duela
55
urte
1970-09-18
Bere buruari su eman zion Francoren aurrean Joseba Elosegik Donostian
Duela
55
urte
1970-09-04
Salvador Allendek irabazi zituen Txileko hauteskunde presidentzialak
Duela
60
urte
1965-09-30
Indonesian estatu kolpea ematen saiatu ziren eta milaka ezkertiar hil zituzten
Duela
60
urte
1965-09-25
“Hau ez da Espainia, hau Euzkadi da” pintaketak egin zituen ETAk errepide bazterrean, Francoren bidean Madrilera bueltan
Duela
65
urte
1960-09-27
Sylvia Pankhurst hil zen, ekintzaile feminista ingelesa
Duela
65
urte
1960-09-14
Lumumbaren aurkako estatu kolpea Kongon, AEBek eta Belgikak bultzatuta
Duela
80
urte
1945-09-23
Vietnamen Saigoneko langileen altxamendua hasi zen
Duela
80
urte
1945-09-03
Nazientzat lan egindako 1.500 zientzialari eta ingeniari kontratatzeko operazioa onartu zuten AEBetan
Duela
85
urte
1940-09-26
Walter Benjaminek bere buruaz beste egin zuen Portboun, Herrialde Katalanetan
Duela
105
urte
1920-09-16
Zalgurdi batek eztanda egin zuen Wall Streeten, bonba-autoaren aurrekaria
Duela
105
urte
1920-09-03
600.000 langileek ia lantegi guztiak okupatu zituzten Italiako Spezia eremuan
Duela
105
urte
1920-09-02
Italia osoko fabrikak okupatu zituzten milioi erdi bat langilek
Duela
130
urte
1895-09-12
Publikoki erakutsi zen lehen ikurrina konfiskatu eta Euzkeldun Batzokija itxi zuten Espainiako agintariek
Duela
260
urte
1765-09-23
Esklaboen salerosketan propio espezializatutako munduko lehen enpresa sortu zuten Andaluzian, euskaldunak tarteko
Duela
260
urte
1765-09-01
Ixtebe Pellot jaio zen Hendaian, azken euskal kortsarioa
Duela
275
urte
1750-09-05
Bartolina Sisa jaio zen, espainiarren konkistari aurre egin zien buruzagi aimara
Duela
540
urte
1485-09-17
Pedro Arbúes Aragoiko inkisidorea hil zuten Zaragozako katedralean
Kalean da Larrun #312 zenbakia
El Salvador-eko egoerari buruzko aldizkari monografikoa
Maria Ortegaren eskutik, El Salvador herrialdean bizi duten egoera konplexuan sakontzeko aukera izango dugu.
Etxean jaso nahi dut