ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
osteguna 2024ko maiatzaren 02an
Historia > Efemerideen kanala

Kondor Plana sinatu zuten sekretupean Hego Amerikako hainbat herrialdek, milaka ezkertiarren jazarpenerako

Duela
49
urte

1975eko azaroaren 25an,

Hego Amerikako hainbat herrialdek sekretupean Kondor Plana sinatu zuten. Estatu terrorismoaren bidez edozein matxinada ezkertiar zapaltzeko AEBek bultzatu eta finantzatua. Paraguain 1992ko abenduan aurkitu zuten dokumentazioa, agerian utziz zein ziren aliantzan partaide: Txile, Argentina, Uruguai, Paraguai, Brasil eta Bolivia, baita tarteka Peru, Venezuela, Ekuador eta Kolonbia ere. Diktaduren aurka ari ziren alderdi, sindikatu, ikasle mugimendu edo nolanahiko ekintzen aurka egiteko indar errepresiboek elkar laguntzea adostu zuten. Milaka pertsona torturatu, 50.000 hil, 30.000 desagerrarazi eta 400.000 espetxeratu zituztela kalkulatzen da.

Egun hau historian
1793Sarako biztanleak deportatzea planteatzen hasi ziren Frantziako agintariak
1960Santo Domingon Trujillo diktadorearen aurkako ekintzaile Minerva, Maria Teresa eta Patricia Mirabal ahizpak hil zituzten
1999Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
2016Fidel Castro Kubako presidentea hil zen Habanan

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1975-01-07
Itxialdia hasi zuten Potasas de Navarrako meatzariek
1975-01-17
Abortua despenalizatu zuten Ipar Euskal Herrian
1975-01-20
Victor Manuel Perez Elexpe hil zuen Guardia Zibilak Portugaleten
1975-04-13
Libanon eskuin muturrak palestinarren autobus bati eraso egin eta Libanoko Gerra Zibila hasi zen
1975-05-23
Guardia Zibilak Koldo Arriola gaztea hil zuen Ondarroako kuartelean
1975-06-05
Gabriel Aresti idazlea hil zen
1975-06-13
Gazte frantziar batek bere buruari su eman zion Euskal Herriaren egoera salatzeko
1975-07-17
Johañe Pitrau hil zen, laborari menditarrak esnarazi zituen lider zuberotarra
1975-09-27
'Txiki' eta Otaegi ETAko kideak exekutatu zituen erregimen frankistak
1975-09-28
Santanderko Racing futbol taldeko bi jokalari besoko beltzarekin atera ziren, Frankismoak bezperan exekutatutakoen omenez
1975-10-24
Islandiako emakumeek greba egin eta herrialdea gerarazi zuten
1975-11-06
Mendebaldeko Sahara okupatuz martxa berdea abiatu zuten marokoarrek
1975-11-20
Franco diktadorearen heriotzaren berri eman zuten
1975-11-22
Juan Carlos Borboikoa izendatu zuten errege Espainiako Gorte frankistek
1975-11-25
Kondor Plana sinatu zuten sekretupean Hego Amerikako hainbat herrialdek, milaka ezkertiarren jazarpenerako

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
5
urte
2019-11-21
‘Aita Mari’ Getariko arrantza-ontzi ohiak lehen erreskatea egin zuen Mediterraneo itsasoan
Duela
5
urte
2019-11-10
Evo Morales Boliviako lehen lehendakari aymarak kargua utzi zuen, bere aurkako estatu kolpea antolatzen ari zirela salatuz
Duela
5
urte
2019-11-01
Durangon 3.000 emakume* baino gehiago batu ziren Euskal Herriko V. Jardunaldi Feministak egiteko
Duela
10
urte
2014-11-09
Independentziari buruzko herri galdeketan 2,3 milioi katalanek bozkatu zuten
Duela
15
urte
2009-11-24
Espainiako Poliziak 34 euskal gazte atxilotu zituen, Segiren aurkako sarekadarik handienean
Duela
20
urte
2004-11-28
Txileko diktaduran torturatutakoen inguruko txostena argitaratu zuen gobernuak
Duela
20
urte
2004-11-11
Jasser Arafat Palestinako Aginte Nazionaleko burua hil zen Parisen, kausa ezezagunengatik
Duela
25
urte
1999-11-30
Seattleko bataila hasi zen
Duela
25
urte
1999-11-25
Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
Duela
25
urte
1999-11-18
Iñigo Egiluz bilbotarra eta Jorge Luis Mazo kolonbiarra hil zituzten Kolonbiako paramilitarrek
Duela
25
urte
1999-11-16
Espainiako errugbi selekzioarekin jokatzeari uko egin zion Aratz Gallastegik
Duela
30
urte
1994-11-02
Bilboko Arte Ederren museoa okupatzen saiatu ziren Arte Ederretako ikasleak, irakasle euskaldun eske
Duela
35
urte
1989-11-20
Josu Muguruza hil zuten Madrilen, HBko diputatua Espainiako Kongresuan
Duela
35
urte
1989-11-02
Indigenekin lan egiten zuen Dianna Ortiz moja bahitu eta torturatu zuten Guatemalako militarrek
Duela
40
urte
1984-11-23
Bilboko Euskalduna ontziolan sartu zen Espainiako Polizia eta Pablo Gonzalez langilearen heriotza eragin zuen
Duela
40
urte
1984-11-22
Santi Brouarden hilketa salatzeko bi eguneko greba orokorra hasi zen Hego Euskal Herrian
Duela
40
urte
1984-11-20
Santi Brouard hil zuen Bilbon GALek
Duela
40
urte
1984-11-19
Munduko desastre industrialik okerrenetako bat gertatu zen, Mexikoko San Juanico herriko PEMEX petrolio biltegietan leherketak izan zirenean
Duela
40
urte
1984-11-16
Hegoafrikako Johannesburgo hirian, errenta greban zeuden 2.000 maizter atxilotu zituen poliziak
Duela
40
urte
1984-11-12
Misil nuklearren zulo bat hondatu zuten lau bakezalek Missourin, AEB
Duela
40
urte
1984-11-04
Nikaraguaren historiako lehen hauteskunde libreak egin zituzten, Iraultza Sandinistak garaipena lortu eta gero
Duela
45
urte
1979-11-11
Mikel Arregi Marin hil zuen Guardia Zibilak Etxarri Aranazen
Duela
45
urte
1979-11-04
Euskal Herrian Euskaraz mugimendua sortu zen
Duela
45
urte
1979-11-02
Pantera Beltzetako kide Assata Shakurrek espetxetik ihes egin zuen AEBetan
Duela
50
urte
1974-11-24
Etiopian 'Lucy'-ren hezurdura aurkitu zuten, 3 milioi urtetik gorako giza arbasoen arrastoa
Duela
50
urte
1974-11-13
Oil, Chemical & Atomic Workers Unioneko Karen Silkwood sindikalista hil zen istripu susmagarrian
Duela
55
urte
1969-11-19
Etxebizitza eskubidearen aldeko greba orokorra egin zuten Italian
Duela
55
urte
1969-11-12
Seymour Hersh kazetariak AEBetako armadak Vietnamgo gerran 100 zibil armagabeturen aurkako sarraskiaz informatu zuen
Duela
65
urte
1959-11-10
Bilboko Iralabarriko ikastola klandestinoa itxiarazi zuten
Duela
70
urte
1954-11-01
Aljeriako Independentzia Gerra hasi zen
Duela
75
urte
1949-11-18
Nigerian 21 meatzari grebalariri eta inguruan zeuden pertsonei tiro egin zieten Britainia Handiko gobernuaren jabetza zen Enugu ikatz meategian
Duela
75
urte
1949-11-02
Hilerriko euskarazko inskripzioak kendu eta gaztelaniazkoak jartzeko agindu zuen Gernikako alkate frankistak
Duela
85
urte
1939-11-17
Naziek zortzi ikasle eta irakasle bat hil zituzten Pragan, Txekoslovakian
Duela
85
urte
1939-11-08
Hitler hiltzen saiatu ziren Munichen, lehergailu batekin
Duela
100
urte
1924-11-07
Anarkista talde bat Beran sartu zen goizaldean, Espainiako Estatuan iraultza abiatu asmoz
Duela
160
urte
1864-11-29
Txeiene eta Arapaho herrien aurkako sarraskia egin zuen AEBetako armadak Sand Creeken
Duela
180
urte
1844-11-14
Flora Tristán pentsalari feminista eta sozialista hil zen Bordelen
Duela
240
urte
1784-11-27
Euskaraz hitz egitea debekatu zuten Aiako eskolan eta eraztunaren zigorra gomendatu zuten
Duela
415
urte
1609-11-30
Ilargia teleskopio bidez behatu zuen Galileo Galileik lehen aldiz
Duela
485
urte
1539-11-30
Herritar azteka bat bizirik erretzeko agindu zuen Juan Zumarraga Mexikoko inkisidore euskaldunak