ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
astelehena 2024ko apirilaren 29an
Historia > Efemerideen kanala

Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak

Duela
87
urte

1937ko apirilaren 07an,

Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak. Kataluniatik ihes egindako burgesiak Donostiara jo zuen Gipuzkoako hiriburua frankistek hartzean, eta eskuinekoak izan arren, katalanez egiten zuten hitz. Frankistek, ordea, ez zuten hori begi onez ikusten eta artikulua argitaratu eta astebetera, Gobernadore Militarrak espainieraz egiteko agindu zuen.

Iturria:

Koldo Izagirre. Euskararen Historia txikia Donostian (1800-1998) (Susa).

Egun hau historian
1803Haitiko iraultzako lider Toussaint Louverture Frantziako espetxe batean hil zen
1994Ruandako tutsien aurkako genozidioa abiatu zuten hutuek
2009Peruko presidente izandako Alberto Fujimoriri 25 urteko kartzela zigorra ezarri zioten
2017ETA armagabetu zen, gizarte zibilaren laguntzari esker

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1937-01-01
Euskarazko historiako lehen egunkaria argitaratzen hasi ziren: Eguna
1937-01-02
Zaraitzuko ibarrean gutun bidezko korrespondentzia zibilari zentsura ezartzeko eskaera egin zuten
1937-01-04
Bilbo bonbardatu zuten hegazkin alemaniarrek eta bost pertsona hil
1937-01-05
Jostunen sindikatuko bost emakume hil zituzten falangistek Mallorcan
1937-01-06
Abraham Lincoln Batailoi Internazionalista osatu zuten AEBetan, Espainiako Estatura faxismoaren aurka borrokara joateko
1937-01-08
AEBetako Kongresuak Espainiako gudara materiala saltzea debekatu zuen
1937-02-07
Malaga-Almeria errepideko sarraskiaren bigarren eguna, 'Desbandá' izenez ere ezaguna
1937-02-11
AEBetako Flint hiriko General Motors autoen fabrikan beso erorien greba amaitu zen, langileen garaipenarekin
1937-02-17
Guda-trofeo gisa eramandako misil bat lehertu zen Bilboko Gazteria Komunista eta Sozialisten Batasunaren egoitzan
1937-02-19
Bi gazte eritrear Italiak Etiopian inposatutako Rodolfo Graziani erregeordea hiltzen saiatu ziren
1937-02-23
Kandido Saseta Eusko Gudarosteko komandante burua hil zuten frankistek Asturiasen, dozenaka gudarirekin batera
1937-03-05
Matxitxako itsas-gudua izan zen armada frankistaren eta gudarien artean
1937-03-21
Puerto Ricon hemeretzi independentista hil zituen AEBetako Poliziak manifestazio bati tiro eginda
1937-03-31
Azazetako sarraskia eragin zuten frankistek, Araban egin zuten handiena
1937-03-31
Elorrio eta Durango bonbardatu zituzten, frankisten aginduz
1937-04-04
Otxandio tropa frankisten eskuetan erori zen
1937-04-06
Abadiñoko Saibigain mendian borroka latzak hasi ziren Eusko Gudarostearen eta armada frankistaren artean
1937-04-06
Francoren gobernuak Bilboren itsas blokeoa iragarri zuen
1937-04-07
Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak
1937-04-09
Tropa frankistek Bilbo bonbardatu zuten
1937-04-23
Eibar bonbardatu zuen abiazio frankistak
1937-04-26
Hegazkin faxistek Gernika bonbardatu zuten Francoren aginduz eta 2.000 pertsona inguru hil zituzten
1937-05-04
Euskararen aurkako ortografia arauak inposatu zituzten Hego Euskal Herrian
1937-05-04
Kurduen aurka Dersimgo sarraskia abiatu zuen armada turkiarrak
1937-05-21
Habana ontzia atera zen Santurtzitik Erresuma Batura 3.868 haur errefuxiaturekin
1937-05-21
'Habana' ontzia atera zen Santurtzitik gerratik ihesi zihoazen 3.840 euskal haurrekin Erresuma Batura
1937-05-29
Euskaraz hitz egitea debekatua zegoela jakinarazi zuten Donostiako agintari frankistek
1937-05-31
Ertzaintzak eta Eusko Itsas Gudarosteak Espainiako bi ontzi konfiskatu zituzten
1937-06-13
Euskal agintariak Bilboko ebakuazioa prestatzen hasi ziren
1937-06-14
Mungia hartu zuten tropa frankistek, hilabete eta erdiz erasoan aritu ostean
1937-06-19
Bilbo frankisten eskuetan erori zen eta errepresio gordina hasi zen
1937-06-25
‘Lauaxeta’ fusilatu zuten frankistek
1937-07-08
Erresuma Batuak gerra-legea ezarri eta 13.000 soldadu bidali zituen Palestinara
1937-07-10
Lehen euskal haur erbesteratuak Galesera iritsi ziren
1937-07-12
'Guernica' margolana jendaurrean erakutsi zuten lehenengoz, Parisen
1937-07-30
Donostiako Gobernu Zibilak isuna jarri zion Joaquim Rivera enpresariari “katalan dialektoz” hitz egiteagatik
1937-08-05
Juana Mir kazetari iruindarra fusilatu zuten frankistek, prentsan idazten zuen emakume bakanetakoa
1937-08-13
Tutera bonbardatu zuten hiru hegazkin errepublikarrek
1937-10-15
Frankistek hamalau euskal preso fusilatu zituzten El Duesoko espetxean, Santoñan
1937-10-28
42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan
1937-11-19
Sevillan esklabo lanak egitera bidalitako 57 euskal preso errepublikar hil ziren tren istripuan
1937-12-13
Nanking hiriko sarraskia abiatu zuen Japoniako armadak Txinan
1937-12-13
Garrote bidez exekutatu zuten frankistek Pedro Garmendia trapagarandarra
1937-12-15
Teruelgo Gudua hasi zen, 36ko Gerrako handienetakoa

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
15
urte
2009-04-07
Peruko presidente izandako Alberto Fujimoriri 25 urteko kartzela zigorra ezarri zioten
Duela
25
urte
1999-04-05
Esteban Nieto euskal presoaren ospitaleko ohera kateatu ziren ekintzaileak
Duela
30
urte
1994-04-27
Nelson Mandelak Apartheidik gabeko Hegoafrikako lehen hauteskundeak irabazi zituen
Duela
30
urte
1994-04-07
Ruandako tutsien aurkako genozidioa abiatu zuten hutuek
Duela
30
urte
1994-04-01
Lehen Gazte Topagunea egin zuten Etxarri Aranatzen
Duela
35
urte
1989-04-18
Konboi militar baten igarobidea eten zuen kontzientzia eragozle talde batek Gasteizen
Duela
40
urte
1984-04-22
Ertzaintza AEKren manifestazioaren aurka oldartu zen Eusko Legebiltzarraren aurrean
Duela
45
urte
1979-04-23
Zeelanda Berriko Blair Peach irakaslea hil zuen poliziak Ingalaterran, faxismoaren aurkako manifestazio batean
Duela
50
urte
1974-04-25
Portugalen Krabelinen Iraultza hasi zuten diktaduraren aurka militar ezkertiarrek
Duela
50
urte
1974-04-03
Gregorio Posada guardia zibil torturatzailea hil zuen ETAk Azpeitian
Duela
55
urte
1969-04-30
Seaska sortu zuten: Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako ikastolen federazioa
Duela
55
urte
1969-04-12
AEBetako base militar batetik gas isuria izan eta 6.000 ardi hil ziren Skull Valleyn, Arizonan
Duela
55
urte
1969-04-06
EGIko kide Artajo eta Asurmendi hil ziren, lehergailu bat prestatzen ari zirela
Duela
55
urte
1969-04-02
Pantera Beltzetako 21 militanteren aurkako sarekada egin zuen Poliziak, akusazio faltsuekin
Duela
60
urte
1964-04-20
Donostiako Udaleko lau zinegotzik uko egin zioten Francok ezarritako “bakezko 25 urteak” ospatzeari
Duela
60
urte
1964-04-17
Hamza Younis boxealari eta preso palestinarrak espetxetik ihes egin zuen lehenbizikoz
Duela
80
urte
1944-04-21
Emakumeen boto eskubidea onartu zuten Frantziako Estatuan
Duela
85
urte
1939-04-01
1936ko gerra irabazi zuela aldarrikatu zuen Francok, 40 urteko diktadurari hasiera emanez
Duela
105
urte
1919-04-13
Soldadu britainiarrek jendetzari tiro egin eta 1.000 pertsonatik gora hil zituzten Indiako Amritsar hirian
Duela
105
urte
1919-04-10
Emiliano Zapata hil zuten Mexikon
Duela
105
urte
1919-04-10
Irlandan Limerickeko Sobieta eratu zuten, moneta propioa inprimatuz eta premiazko produktuen prezioa ezarriz
Duela
110
urte
1914-04-09
Kaxilda Hernaez anarkista jaio zen Zizurkilen
Duela
130
urte
1894-04-02
Jeanne Deroin kazetari feminista frantziarra hil zen Londresen
Duela
135
urte
1889-04-16
Charles Chaplin jaio zen Londresen, aktore eta zinema zuzendaria
Duela
390
urte
1634-04-20
Bilboko matxinada zapaltzeko Espainiako armada sartu zen hirian
Duela
415
urte
1609-04-04
Felipe III.ak musulman izandakoak Espainiatik kanporatu zituen