ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
igandea 2025eko abenduaren 21ean
Historia > Efemerideen kanala

Matxitxakoko gudua izan zen ontzi frankista baten eta gudarien artean

Duela
88
urte

1937ko martxoaren 5ean,

Matxitxako lurmuturreko itsas-gudua izan zen armada frankistaren eta gudarien artean. Eusko Jaurlaritzarentzat arma kargamentua zekarren Galdames ontzia eskoltatzen ari ziren Gipuzkoa, Bizkaia, Nabarra eta Donostia armatutako arrantzontziei eraso egin zien frankisten Canarias gurutzontziak. Borroka gogorrena Nabarrak izan zuen, urperatu arte egin baitzuten borroka. Gudari batzuek, Ambrosio Sarasola lehen ofizialak kasu, nahiago izan zuten borrokan segi eta ontziarekin urperatu. Bizirik atzemandakoei indultua eman zieten erakutsitako ausardiagatik.

Iturria:

Matxitxakoko itsas gudua - Wikipedia

Egun hau historian
1616Eliza Katolikoak debekatu egin zuen Kopernikoren liburua, non esaten zen Lurra ez zela unibertsoaren zentroa
1906Filipinetako Mairuen Matxinadan AEBetako armadak sarraskia eragin zuen
1922Prostituta talde batek matxinada hasi zuen etxejabeen aurka Mexikoko Veracruz hirian
1943Turingo Fiat automobilgintza plantan greba hasi eta Mussoliniren erregimena kolpatu zuten milaka langilek
1960Ernesto Che Guevararen argazki ikonikoa egin zuen Alberto Kordak
Azoka

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1937-01-01
Euskarazko historiako lehen egunkaria argitaratzen hasi ziren: Eguna
1937-01-02
Zaraitzuko ibarrean gutun bidezko korrespondentzia zibilari zentsura ezartzeko eskaera egin zuten
1937-01-04
Bilbo bonbardatu zuten hegazkin alemaniarrek eta bost pertsona hil
1937-01-05
Jostunen sindikatuko bost emakume hil zituzten falangistek Mallorcan
1937-01-06
Abraham Lincoln Batailoi Internazionalista osatu zuten AEBetan, Espainiako Estatura faxismoaren aurka borrokara joateko
1937-01-08
AEBetako Kongresuak Espainiako gudara materiala saltzea debekatu zuen
1937-02-07
Malaga-Almeria errepideko sarraskiaren bigarren eguna, 'Desbandá' izenez ere ezaguna
1937-02-11
AEBetako Flint hiriko General Motors autoen fabrikan beso erorien greba amaitu zen, langileen garaipenarekin
1937-02-17
Guda-trofeo gisa eramandako misil bat lehertu zen Bilboko Gazteria Komunista eta Sozialisten Batasunaren egoitzan
1937-02-19
Bi gazte eritrear Italiak Etiopian inposatutako Graziani erregeordea hiltzen saiatu ziren
1937-02-23
Kandido Saseta Eusko Gudarosteko komandante burua hil zuten frankistek Asturiasen, dozenaka gudarirekin batera
1937-03-05
Matxitxakoko gudua izan zen ontzi frankista baten eta gudarien artean
1937-03-21
Puerto Ricon hemeretzi independentista hil zituen AEBetako Poliziak manifestazio bati tiro eginda
1937-03-31
Azazetako sarraskia eragin zuten frankistek, Araban egin zuten handiena
1937-03-31
Durango eta Elorrio bonbardatu zituzten, frankisten aginduz
1937-04-04
Otxandio tropa frankisten eskuetan erori zen
1937-04-06
Abadiñoko Saibigain mendian borroka latzak hasi ziren Eusko Gudarostearen eta armada frankistaren artean
1937-04-06
Francoren gobernuak Bilboren itsas blokeoa iragarri zuen
1937-04-07
Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak
1937-04-09
Tropa frankistek Bilbo bonbardatu zuten
1937-04-23
Eibar bonbardatu zuen abiazio frankistak
1937-04-26
Hegazkin faxistek Gernika bonbardatu zuten Francoren aginduz eta 2.000 pertsona inguru hil zituzten
1937-04-29
Estepan Urkiaga Lauaxeta atxilotu zuten frankistek
1937-05-04
Euskararen aurkako ortografia arauak inposatu zituzten Hego Euskal Herrian
1937-05-04
Kurduen aurka Dersimgo sarraskia abiatu zuen armada turkiarrak
1937-05-12
Bilboko portua bonbardatu zuen abiazio italiarrak
1937-05-21
'Habana' ontzia atera zen Santurtzitik gerratik ihesi zihoazen 3.840 euskal haurrekin Erresuma Batura
1937-05-22
Sabino Aranaren gorpuzkiak Portugaletetik Baionara eraman zituzten
1937-05-29
Euskaraz hitz egitea debekatua zegoela jakinarazi zuten Donostiako agintari frankistek
1937-05-30
Hamar langile hil zituen Poliziak Chicagon, AEBetan
1937-05-31
Ertzaintzak eta Eusko Itsas Gudarosteak Espainiako bi ontzi konfiskatu zituzten
1937-06-13
Euskal agintariak Bilboko ebakuazioa prestatzen hasi ziren
1937-06-14
Mungia hartu zuten tropa frankistek, hilabete eta erdiz erasoan aritu ostean
1937-06-18
Euzkadi egunkariaren azken alea argitaratu zen
1937-06-19
Bilbo frankisten eskuetan erori eta errepresio gordina hasi zen
1937-06-23
Bizkaia eta Gipuzkoa “probintzia traidore” izendatu zituen Francok
1937-06-24
Euzkadiko futbol selekzioak Moskuko Lokomotiv taldearen aurka jokatu zuen
1937-06-25
‘Lauaxeta’ fusilatu zuten frankistek
1937-06-26
Alberto Espinosa Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburua fusilatu zuten frankistek Gasteizen
1937-07-08
Erresuma Batuak gerra-legea ezarri zuen Palestinan, beren aurkako altxamendua zapaltzeko
1937-07-10
Lehen euskal haur erbesteratuak Galesera iritsi ziren
1937-07-12
'Guernica' margolana jendaurrean erakutsi zuten lehenengoz, Parisen
1937-07-30
Donostiako Gobernu Zibilak isuna jarri zion Joaquim Rivera enpresariari “katalan dialektoz” hitz egiteagatik
1937-08-05
Juana Mir kazetari iruindarra fusilatu zuten frankistek, prentsan idazten zuen emakume bakanetakoa
1937-08-13
Tutera bonbardatu zuten hiru hegazkin errepublikarrek
1937-10-02
"Perrexilaren sarraskia" deiturikoa hasi zuen Trujillo diktadoreak Dominikar Errepublikan
1937-10-15
Frankistek hamalau euskal preso fusilatu zituzten El Duesoko espetxean, Santoñan
1937-10-28
42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan
1937-11-19
Sevillara esklabo lanak egitera bidalitako 57 euskal preso errepublikar hil ziren tren istripuan
1937-12-13
Nanking hiriko sarraskia abiatu zuen Japoniako armadak Txinan
1937-12-13
Garrote bidez exekutatu zuten frankistek Pedro Garmendia trapagarandarra
1937-12-15
Teruelgo Gudua hasi zen, 36ko Gerrako handienetakoa

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
15
urte
2010-03-12
Eskola liburuetatik “kapitalismo” hitza kentzea onartu zuten Texasen, adiera negatiboa zuelakoan
Duela
20
urte
2005-03-15
Euskal Preso Politikoen Kolektiboko presoek gose greba mugagabea hasi zuten
Duela
20
urte
2005-03-10
Bruno Manser ekintzaile ekologista suitzarra hiltzat jo zuten
Duela
25
urte
2000-03-14
Euskal ordezkari instituzionalei zegozkien 21 eserlekuak ebatsi zituzten demoek Paueko Kontseilu Nagusitik
Duela
25
urte
2000-03-08
Emakumeen Mundu Martxa abiatu zen lehen aldiz, Genevatik eta Quebecetik aldi berean
Duela
30
urte
1995-03-24
Mikel Zubimendi HBko legebiltzarkideak kare bizia bota zuen PSE-ko Ramon Jauregiren eserleku hutsean
Duela
30
urte
1995-03-17
Lasa eta Zabalaren gorpuak identifikatu zituen Paco Etxeberria forentseak, desagertu eta 12 urtera
Duela
35
urte
1990-03-11
Pinocheten Txileko diktadura militarra amaitu zen
Duela
35
urte
1990-03-04
Lehen aldiz antolatu zuten Lilatoia Donostian, emakumeen lasterketa
Duela
40
urte
1985-03-30
GALek Xabier Galdeano hil zuen Donibane Lohizunen
Duela
40
urte
1985-03-26
Itxierari aurre egiteko okupatuta zuten Londres Hegoaldeko Emakumeen Ospitalea desalojatu zuen poliziak
Duela
40
urte
1985-03-03
Erresuma Batuko meatzarien greba historikoa amaitu zen, langileen porrotarekin
Duela
45
urte
1980-03-26
Olhagarai eta Arruiz IK-ko kideak hil ziren Baionan prestatzen ari ziren lehergailuak eztanda eginda
Duela
45
urte
1980-03-23
Óscar Romero El Salvadorreko artzapezpikuak Suaren sermoia bota zuen
Duela
45
urte
1980-03-15
Espainiako zentsurak jazarritako liburuak Donostian kalean salgai jarri zituzten
Duela
50
urte
1975-03-29
José Díaz Linares polizia torturatzailea hil zuen ETA pm-k Donostian
Duela
50
urte
1975-03-21
Alfredo Valcarcel hil zen Espainiako Poliziaren torturen ondorioz
Duela
50
urte
1975-03-06
Gerra kontseilua egin zuten Logroñon, hamabost euskal herritarren aurka
Duela
60
urte
1965-03-28
Euskaraz abesteagatik atxilotu zituen Guardia Zibilak gazte ondarrutar batzuk
Duela
60
urte
1965-03-13
Radio Nacional de Españak emisioa eten behar izan zuen, Donostian sabotaje baten ondorioz
Duela
65
urte
1960-03-22
Jose Antonio Agirre lehendakaria hil zen erbestean, Parisen
Duela
65
urte
1960-03-21
Sharpevilleko sarraskian 69 pertsona hil zituen Hegoafrikako apartheidaren erregimenak
Duela
65
urte
1960-03-10
Australiara iritsi zen Euskal Herritik eta Espainiako Estatutik Francok emakumez beteta bidalitako lehen hegazkina
Duela
65
urte
1960-03-05
Ernesto Che Guevararen argazki ikonikoa egin zuen Alberto Kordak
Duela
70
urte
1955-03-02
15 urteko Claudette Colvin atxilotu zuten AEBko autobus batean zurien aulkietan esertzeagatik
Duela
95
urte
1930-03-12
Gatzaren Martxa abiatu zuten Indian, Mahatma Gandhi buru zuela
Duela
120
urte
1905-03-22
Parisko apatxe talde baten aurkako epaiketa amaitu zen Amiens hirian
Duela
125
urte
1900-03-20
Iturengo eskolan euskara debekatu zieten haur eta irakasleei
Duela
150
urte
1875-03-07
Maurice Ravel konpositorea jaio zen Ziburun
Duela
165
urte
1860-03-17
Maoriak altxa ziren Zeelanda Berrian, britainiarren erasoei aurre egiteko
Duela
165
urte
1860-03-07
Emakumeen Prozesio Handia antolatu zuten AEBetako zapatagileen greban
Duela
235
urte
1790-03-04
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa, Pirinio Atlantikoak departamentuan sartu zituzten, Biarnorekin batera
Duela
275
urte
1750-03-01
Urruñan lau pertsona hil zituen Frantziako armadak, protesta bati tiroka
Duela
485
urte
1540-03-16
“Sorginkeria” egotzita 69 otsagabiar epaitu zituen publikoki Inkisizioak Iruñean
Duela
575
urte
1450-03-18
Lapurdik Ingalaterraren mende egoteari utzi zion
Kalean da Bizi Baratzea Orriaren neguko zenbakia
Izara formatuko aldizkari berezia da
Urtaro bakoitzean zabaltzen dugu Lurrari begiratzen diogunon Orria. Izara formatu berritzailea du eta erdi-erdian beti poster dakar, oraingoan, intsektuen inbernazioari buruzkoa. Batu mundua bizigarri eta eguneroko bizitza gozagarri egiten dutenen komunitatera!
Etxean jaso nahi dut