Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

larunbata 2024ko apirilaren 20an

Historia > Efemerideen kanala

‘Lauaxeta’ fusilatu zuten frankistek

Duela

87

urte

1937ko ekainaren 25an,

Esteban Urkiaga Basaraz Lauaxeta idazlea, poeta, kazetaria eta politikari abertzalea fusilatu zuten frankistek. Euskal Pizkundearen idazle garrantzitsuenetako bat zen.

Euskal armadako prentsa arduradun gisa, La Petite Gironde egunkariko kazetari bati Gernikako bonbardaketaren ondorioak erakustera zihoala atxilotu zuten.

Euzkadiko Gobernua beste preso batekin trukea egiten saiatu zen arren, fusilatu egin zuten Gasteizko hilerriko hormaren aurka.

“Goiz eder onetan erail bear nabe
txindor baten txintak gozotan naukela?”, idatzi zuen. 32 urte zituen.

Armiarma atarian bere obra irakurgai.

Hemen bere fusilatze akta.

Egun hau historian

1635Lurra eguzkiaren inguruan mugitzen zela zioen teoriari uko egitera behartu zuen Galileo Galilei Eliza katolikoak

1978Ortzadarraren bandera lehen aldiz erabili zuten LGTB kolektiboaren sinbolo gisa

1982Iruñeko LGTB Harrotasunaren Nazioarteko Eguneko lehen manifestazioa egin zuten

1990Irunberriko arroilan Guardia Zibilak bi etakide exekutatu eta beste bat larri zauritu zuen, froga nagusien arabera

Urte hau historian: < >

Berrienetik Zaharrenetik

1937-01-01

Euskarazko historiako lehen egunkaria argitaratzen hasi ziren: Eguna

1937-01-02

Zaraitzuko ibarrean gutun bidezko korrespondentzia zibilari zentsura ezartzeko eskaera egin zuten

1937-01-04

Bilbo bonbardatu zuten hegazkin alemaniarrek eta bost pertsona hil

1937-01-05

Jostunen sindikatuko bost emakume hil zituzten falangistek Mallorcan

1937-01-06

Abraham Lincoln Batailoi Internazionalista osatu zuten AEBetan, Espainiako Estatura faxismoaren aurka borrokara joateko

1937-01-08

AEBetako Kongresuak Espainiako gudara materiala saltzea debekatu zuen

1937-02-07

Malaga-Almeria errepideko sarraskiaren bigarren eguna, 'Desbandá' izenez ere ezaguna

1937-02-11

AEBetako Flint hiriko General Motors autoen fabrikan beso erorien greba amaitu zen, langileen garaipenarekin

1937-02-17

Guda-trofeo gisa eramandako misil bat lehertu zen Bilboko Gazteria Komunista eta Sozialisten Batasunaren egoitzan

1937-02-19

Bi gazte eritrear Italiak Etiopian inposatutako Rodolfo Graziani erregeordea hiltzen saiatu ziren

1937-02-23

Kandido Saseta Eusko Gudarosteko komandante burua hil zuten frankistek Asturiasen, dozenaka gudarirekin batera

1937-03-05

Matxitxako itsas-gudua izan zen armada frankistaren eta gudarien artean

1937-03-21

Puerto Ricon hemeretzi independentista hil zituen AEBetako Poliziak manifestazio bati tiro eginda

1937-03-31

Azazetako sarraskia eragin zuten frankistek, Araban egin zuten handiena

1937-03-31

Elorrio eta Durango bonbardatu zituzten, frankisten aginduz

1937-04-04

Otxandio tropa frankisten eskuetan erori zen

1937-04-06

Abadiñoko Saibigain mendian borroka latzak hasi ziren Eusko Gudarostearen eta armada frankistaren artean

1937-04-06

Francoren gobernuak Bilboren itsas blokeoa iragarri zuen

1937-04-07

Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak

1937-04-09

Tropa frankistek Bilbo bonbardatu zuten

1937-04-23

Eibar bonbardatu zuen abiazio frankistak

1937-04-26

Hegazkin faxistek Gernika bonbardatu eta guztiz txikitu zuten

1937-05-04

Euskararen aurkako ortografia arauak inposatu zituzten Hego Euskal Herrian

1937-05-04

Kurduen aurka Dersimgo sarraskia abiatu zuen armada turkiarrak

1937-05-21

Habana ontzia atera zen Santurtzitik Erresuma Batura 3.868 haur errefuxiaturekin

1937-05-21

'Habana' ontzia atera zen Santurtzitik gerratik ihesi zihoazen 3.840 euskal haurrekin Erresuma Batura

1937-05-29

Euskaraz hitz egitea debekatua zegoela jakinarazi zuten Donostiako agintari frankistek

1937-05-31

Ertzaintzak eta Eusko Itsas Gudarosteak Espainiako bi ontzi konfiskatu zituzten

1937-06-13

Euskal agintariak Bilboko ebakuazioa prestatzen hasi ziren

1937-06-14

Mungia hartu zuten tropa frankistek, hilabete eta erdiz erasoan aritu ostean

1937-06-19

Bilbo frankisten eskuetan erori zen eta errepresio gordina hasi zen

1937-06-25

‘Lauaxeta’ fusilatu zuten frankistek

1937-07-08

Erresuma Batuak gerra-legea ezarri eta 13.000 soldadu bidali zituen Palestinara

1937-07-10

Lehen euskal haur erbesteratuak Galesera iritsi ziren

1937-07-12

'Guernica' margolana jendaurrean erakutsi zuten lehenengoz, Parisen

1937-07-30

Donostiako Gobernu Zibilak isuna jarri zion Joaquim Rivera enpresariari “katalan dialektoz” hitz egiteagatik

1937-08-05

Juana Mir kazetari iruindarra fusilatu zuten frankistek, prentsan idazten zuen emakume bakanetakoa

1937-08-13

Tutera bonbardatu zuten hiru hegazkin errepublikarrek

1937-10-15

Frankistek hamalau euskal preso fusilatu zituzten El Duesoko espetxean, Santoñan

1937-10-28

42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan

1937-11-19

Sevillan esklabo lanak egitera bidalitako 57 euskal preso errepublikar hil ziren tren istripuan

1937-12-13

Nanking hiriko sarraskia abiatu zuen Japoniako armadak Txinan

1937-12-13

Garrote bidez exekutatu zuten frankistek Pedro Garmendia trapagarandarra

1937-12-15

Teruelgo Gudua hasi zen, 36ko Gerrako handienetakoa

Hilabete honetako urteurrenak:
Borobilak bakarrik |
Berrienetik Zaharrenetik

Duela

10

urte

2014-06-20

Galesen lehenbizikoz antolatu zuten Ras yr laith, galeseraren aldeko Korrika

Duela

10

urte

2014-06-08

Iruñea eta Durango batu zituen giza kate erraldoiak, erabakitzeko eskubidearen alde

Duela

20

urte

2004-06-21

Erdiko hatza erakutsiz iraindu zituen Gasteizen Espaniako errege Juan Carlos I.ak protestan zeuzkanak, amorratuta

Duela

25

urte

1999-06-29

Abdullah Öcalan buruzagi kurdua heriotzara zigortu zuen Turkiak

Duela

25

urte

1999-06-19

Hegoaldeko udalek euskara hutsez jardutea legez kanpoko jo zuen Espainiako Auzitegi Gorenak

Duela

30

urte

1994-06-27

Negu Gorriak taldeak kontzertu sorpresa eman zuen Gipuzkoako epaitegiaren aurrean, kamioi batean

Duela

30

urte

1994-06-04

Gipuzkoako intsumisoek Donostiako Santa Klara uhartea “hartu” eta eremu desmilitarizatua zela aldarrikatu zuten

Duela

35

urte

1989-06-05

Gizon bat tankeen konboi baten aurrean jarri zen Beijinen, Txinan

Duela

40

urte

1984-06-30

Istilu oso gogorrak izan ziren Donostian manifestarien eta Espainiako Poliziaren artean

Duela

40

urte

1984-06-22

Ekologistek Hernaniko lantegi batek ibaira isurtzen zuen ur kutsatua jaso eta lantegiaren ur hornidurara isuri zuten

Duela

40

urte

1984-06-18

Orgreaveko bataila meatzari grebalarien eta Erresuma Batuko polizien artean

Duela

40

urte

1984-06-15

Guardia Zibilak ETAko bi kide hil zituen Hernanin, granada bat botata etxebizitza barrura

Duela

40

urte

1984-06-06

Joseba Elosegik Espainiako armadaren museotik frankistek zuten ikurrina berreskuratu zuen

Duela

45

urte

1979-06-26

'Egin' egunkariko zuzendari Mirentxu Purroy eta zuzendari komertzial Mikel Lakasta atxilotu zituzten

Duela

45

urte

1979-06-22

Ondarroako udalbatzak Lemoizko zentral nuklearra geldiarazteko egiten ari ziren desobedientzia kanpainei erabateko babesa adierazi zien

Duela

45

urte

1979-06-10

'Francis' hil zuen Errenterian kalez jantzitako polizia batek

Duela

45

urte

1979-06-03

Tuteran guardia zibil batek Gladys del Estal ekintzaile ekologista hil zuen

Duela

50

urte

1974-06-15

Ingalaterran Kevin Gately, 20 urteko ikaslea hil zuen zaldizko polizia batek borra kolpe batez

Duela

55

urte

1969-06-28

AEBetan istilu larriak izan ziren New Yorken Stonewall Inn tabernan, homosexualen aurka poliziak sarekada egin zuelako

Duela

55

urte

1969-06-24

AEBetako polizia zuri batek 14 urteko Vivian Strong neskato beltza hil zuen tiroz

Duela

55

urte

1969-06-17

Jorge Oteizaren hamalau apostoluak kokatzen amaitu zuten Arantzazuko basilikan

Duela

60

urte

1964-06-12

Nelson Mandelari bizi osoko kartzela zigorra ezarri zioten

Duela

70

urte

1954-06-26

Munduko lehen zentral nuklearra jarri zuten martxan, Errusiako Obninsk hirian

Duela

75

urte

1949-06-19

Arrasaten sarekada ezkertiar eta sindikalisten aurka, biharamunean Franco herria bisitatzekoa zela

Duela

75

urte

1949-06-10

Franco hiltzeko saiakerak huts egin zuten Bartzelonan

Duela

75

urte

1949-06-06

1984 eleberria argitaratu zuen George Orwellek

Duela

80

urte

1944-06-29

Naziak Ospitalepera itzuli ziren eta etxaldeak arpilatu zituzten

Duela

80

urte

1944-06-27

Naziek Zuberoan sarekada egin zuten, Ospitalepeko herritarren aurka

Duela

80

urte

1944-06-16

AEBetan 14 urteko George Stinney gazte errugabea hil zuten aulki elektrikoan

Duela

80

urte

1944-06-09

Johanna Kirchner antifaxista exekutatu zuten naziek Berlingo espetxean

Duela

85

urte

1939-06-11

Pio XII. Aita Santuak Vatikanoan ongi etorria egin zion ordezkaritza frankista bati

Duela

100

urte

1924-06-03

Franz Kafka idazlea hil zen Vienan

Duela

110

urte

1914-06-28

Lehen Mundu Gerra eragingo zuen hilketa egin zuten Sarajevon, Bosnian

Duela

130

urte

1894-06-24

Caserio anarkistak Frantziako presidente Sadi Carnot hil zuen jendaurrean labankadaz

Duela

150

urte

1874-06-09

Cochise hil zen, txirikahua apatxeen buruzagia

Duela

270

urte

1754-06-15

Juan Jose Elhuyar jaio zen Logroñon

Duela

825

urte

1199-06-05

Gasteizko setioa hasi zuten gaztelarrek