Urriko Iraultza hasi zen, eta bereziki eragin zuen Eibar, Arrasate eta Bizkaiko Ezkerraldean
1934ko urriaren 05an,
Greba orokor iraultzailea hasi zen Espainiako Estatuan eta gobernuak guda egoera aldarrikatu zuen. Asturiesen langileek miliziak osatu eta ia lurralde osoaren kontrola eskuratu zuten, meatzarien eskualdeetan Guardia Zibilaren kasernak errendiaraziz. Halaxe hasi zen Asturiasko Iraultza.
Eskuina gobernuan sartzearekin bat, eta parlamentarismoaren bidea agortutzat eman zutelako deitu zuten greba iraultzailea sozialistek. Asturiasen izan zuen indar gehien, anarkistak eta komunistak batu baitziren grebara. Gobernuak gogor zapaldu zuen iraultza saiakera, milaka hildako eta atxilotu eraginez.
Euskal Herrian, batez ere Eibar, Arrasate eta Bizkaiko Ezkerraldean izan zuen babesa grebak.
Eibar
Eibarren grebalariek ia herri osoa hartu zuten, tartean udaletxea eta tren geltokia. Hala ere, ezin izan zuten zenbait tailerren eta guardia zibilaren erresistentzia gainditu. Hauek, inguruko herrien errefortzuak zituztelarik, kuartelean babesa hartu zuten. Tiroketa handienak urriaren goizean jazo ziren eta bost pertsona hil ziren (lau iraultzaile eta guardia bat). Goiz horretan bertan, kalean elizatik zetorren Carlos Larrañaga buruzagi karlista hil zuten. Eibarko matxinada akabatzeko Emeterio Muga Gipuzkoako gobernadore zibilak plan bat martxan jarri zuen: Donostia eta Bilbotik guardiak eramatea metrailadorez hornituriko ibilgailu blindatuetan, eta Gasteiztik bi infanteria-konpainia.
Gainera, guardia zibilek zenbait irteera egin eta iraultzaileak ustekabean harrapatu zituzten. Horrela, guardiak eta soldaduak herrian sartu ziren arratsaldean eta Toribio Etxebarria buruzagi sozialistak langile matxinatuen errendizioa negoziatu zuen.
170 eibartar inguru matxinadan parte hartzeagatik gerra-kontseilutan epaitu zituzten.
Bilbo eta Ezkerraldea
Urriaren 5etik 11raino 16 hildako izan ziren: hamabost grebalari eta dendari bat. Dendaria pikete batek hil zuen, denda ireki asmoz izandako eztabaidan. Portugaleten hiru hildako izan ziren, bi langile eta guardia zibil bat.
Urte hau historian:
<
>
Berrienetik
Zaharrenetik
Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik
Zaharrenetik
