ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
igandea 2025eko abenduaren 21ean
Historia > Efemerideen kanala

Bere semeari kalean euskaraz "Jontxu” deitzeagatik, 500 pezetako isuna

Duela
87
urte

1938ko urriaren 21ean,

Bere semeari kalean euskaraz “Jontxu” deitzeagatik 500 pezetako isuna. Jose Mariscal Arana zuen izena zigortutako herritarrak. Kutsu separatistadun izenak erabiltzeak frankismoari gaitzespena eta desobedientzia adierazten zuela aurpegiratu zion Areetako komandante militarrak. Bost hilabete lehenago, Justizia Ministerio frankistak gaztelaniazkoak ez ziren izenak erregimen berriarentzat eraso gisa hartuak izango zirela mehatxu egin zuen.

Iturria:

Joan Mari Torrealdai, Asedio al euskera: Más allá del libro negro (Txertoa).

Egun hau historian
1512Monjolose herri baxenafarra erre zuten soldadu gaztelarrek
1914Pierre Etxeberri izpurarra fusilatu zuen Frantziako armadak, desertatzea egotzita
1936Amaia Aroma jaio zen Abadiñon, kontzertu batean jo zuen lehen emakume txistularia
1967Vietnamgo gerraren aurkako ekintzaileek Pentagono kanpoan exorzismo saioa egin zuten, AEBetan
1975Javier Larrauri zauritu zuen Guardia Zibilak Legorretan Lan egiten zuen gasolindegian metrailatuta
Azoka

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1938-04-11
Iruñeko Catachu tabernako sarekadan 30 bat lagun atxilotu zituen polizia militar frankistak
1938-05-04
Vatikanoa Francoren alde lerratu zen, “Gurutzada Nazionala” goraipatuz
1938-05-14
Ingalaterrako futbol selekzioaren agur faxista Berlinen
1938-05-22
Ezkabako presondegitik 795 presok ihes egin zuten Europako ihesaldirik handienean
1938-05-29
Lizarran frankisten festa batean Casimira Andiarenak “Behera armak!” oihukatu zuen eta zortzi urteko espetxe zigorra jarri zioten
1938-05-30
Hego Euskal Herriko elizetan predikuak euskaraz egitea debekatu zuen Espainiako gobernadore militarrak
1938-06-27
Londresen errenta-greba abiatu zuten Stepney auzoan
1938-07-25
Ebroko gudua hasi zen, 1936ko Gerrako batailarik luze eta bortitzena
1938-08-31
Urolako treneko zuzendaria kaleratu zuten bidai-txartelak euskaraz ere bazeudelako
1938-10-21
Bere semeari kalean euskaraz “Jontxu” deitzeagatik, 500 pezetako isuna
1938-10-28
Milaka eta milaka pertsonak Brigada Internazionalei agur hunkigarria eskaini zieten Bartzelonan
1938-10-30
Estralurtarren inbasio bati buruzko fikzioa antzeztu zuen irratian Orson Wellesek AEBetan… eta milakak sinetsi zuten
1938-11-09
Alemania eta Austrian 'Kristal hautsien gaua' deritzon judutarren aurkako pogroma egin zuten naziek
1938-11-16
Ebroko bataila amaitu zen, 36ko gerrako gudurik bortitzena
1938-11-26
Gerratik ihes egindako haurren Basque Boys futbol taldeak lehen partida jokatu zuen Galesen
1938-11-28
Iruña Kafetegian pertsona bat atxilotu zuten Espainiako ereserkiarekin ez zelako zutitu eta agur faxista egin

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
15
urte
2010-10-22
Espainiako Poliziak hamabost gazte atxilotu zituen, Segi mugimenduko kide izatea egotzita
Duela
20
urte
2005-10-27
Istiluak hasi ziren Parisko aldirietan, Poliziarengandik ihesean ari ziren bi gazteren heriotzagatik
Duela
20
urte
2005-10-24
Rosa Parks hil zen, AEBetako beltzen eskubideen aldeko ekintzaile ikonikoa
Duela
25
urte
2000-10-26
Bolikostan matxinada izan zen eta Laurent Gbagbo antikolonialistak hartu zuen presidente kargua
Duela
25
urte
2000-10-14
Istiluak Baionan Miarritzeko Europar Batasunaren goi-bileraren azken egunean
Duela
25
urte
2000-10-13
Istiluak Angelun eta Baionan, Miarritzeko Europar Batasunaren goi-bileraren harira
Duela
25
urte
2000-10-05
Desobedientzia zibil baketsua sustatzen zuten zenbait kide atxilotu zituen Espainiako Poliziak
Duela
30
urte
1995-10-30
Quebecen independentziaren inguruko bigarren erreferenduma egin zuten
Duela
30
urte
1995-10-28
Hitz Egin jaialdi erraldoia ospatu zen Oiartzunen
Duela
35
urte
1990-10-26
60 eskalatzailek 36 gau eta egun luzatuko zen kanpaldia abiatu zuten Atxarteko harrobiko horman, plataforma batean zintzilik
Duela
35
urte
1990-10-25
Besòseko intifada hasi zen “Bartzelona markaren” aurka
Duela
40
urte
1985-10-27
Donostian Larratxoko auzokideek errepidean futbol partida jokatuz moztu zuten trafikoa, kirol azpiegiturak eskatzeko
Duela
40
urte
1985-10-25
Nafarroako Gobernuak euskara zonifikatzeko lege baztertzailea aurkeztu zuen publikoki
Duela
40
urte
1985-10-12
Pixa-zarraztaldia egin zuten Donostiako Gobernu Militarraren eraikinean soldaduskaren aurkako kontzientzia eragozleek
Duela
45
urte
1980-10-16
Jose Luis Sancha gaztea hil Barakaldon Espainiako Poliziak
Duela
50
urte
1975-10-30
Franco diktadorea osasun egoera larrian ospitaleratu zuten
Duela
50
urte
1975-10-24
Islandiako emakumeen grebak herrialdea gerarazi zuten
Duela
50
urte
1975-10-21
Javier Larrauri zauritu zuen Guardia Zibilak Legorretan Lan egiten zuen gasolindegian metrailatuta
Duela
50
urte
1975-10-18
Manuel López Treviño torturatzailea eta Zarauzko Guardia Zibilaren burua hil zuen ETA pm-k
Duela
50
urte
1975-10-08
Juan Paredes Manot Nazioarteko Brigada izeneko taldeak Parisko Espainiako enbaxadako agregatu militarraren aurkako atentatua egin zuen
Duela
50
urte
1975-10-05
Elkartasun martxa feminista antolatu zuten Hendaia eta Behobia artean, irailaren 27ko exekuzioak salatzeko
Duela
50
urte
1975-10-03
Guardia Zibilak Kepa Josu Etxandi hil zuen, 38 urteko zurgin luzaidearra
Duela
55
urte
1970-10-24
Allende izendatu zuten Txileko presidente, ezkerreko koalizioak hauteskundeak irabazi ostean
Duela
55
urte
1970-10-19
Erbesteko Eusko Jaurlaritzak greba orokorrera deitu zituen herritarrak, Burgosko Auziaren aurka
Duela
60
urte
1965-10-28
Protesta artean, Galesen Llyn Celyn urtegia inauguratu zuen Liverpoolgo Udalak
Duela
60
urte
1965-10-23
Guraso euskaltzale batzuek 36ko Gerra osteko lehen ikastola sortu zuen Iruñeko Alde Zaharrean
Duela
85
urte
1940-10-23
Hitler eta Franco Euskal Herrian bildu ziren, Hendaiako tren geltokian
Duela
85
urte
1940-10-15
Kataluniako presidente Companys fusilatu zuten frankistek Montjuïceko gazteluan
Duela
100
urte
1925-10-13
Euskarazko eskola-liburuak debekatu zituen Primo de Rivera diktadoreak
Duela
105
urte
1920-10-06
Grebara jo zuten Azkoitiko abarka fabriketako langileek
Duela
120
urte
1905-10-26
Petrogradoko sobieta eratu zuten langileek Errusian
Duela
120
urte
1905-10-22
250 pertsona hil zituen Txileko Poliziak, haragiari jarritako zergaren aurkako manifestazioari tiroka
Duela
200
urte
1825-10-11
Fermin Mundaka jaio zen Bermeon, esklabo-trafikatzaile eta pirata euskalduna
Duela
410
urte
1615-10-17
Islandian Martin Villafranca kapitain euskalduna eta bere 31 gizonak hil zituzten
Kalean da Bizi Baratzea Orriaren neguko zenbakia
Izara formatuko aldizkari berezia da
Urtaro bakoitzean zabaltzen dugu Lurrari begiratzen diogunon Orria. Izara formatu berritzailea du eta erdi-erdian beti poster dakar, oraingoan, intsektuen inbernazioari buruzkoa. Batu mundua bizigarri eta eguneroko bizitza gozagarri egiten dutenen komunitatera!
Etxean jaso nahi dut