Joan den astean jakinarazi zuen El Economista-k Florentino Pérezek ACSko 1.500 bat kilometro autobidea salduko zituela Espainiako Estatuan, horien artean Iruñea eta Jacaren artean egiten ari diren A-21 edo Pirinioetako autobidea.
Nafarroako Gobernua operazioa aztertzen ari da ikusteko nola eragiten dion berak ACSrekin duen kontratuari. Printzipioz salmenta egiten duten enpresen arteko akzio salerosketa hutsa litzateke eta ez lioke eragin behar, ez hastapeneko kontratuari ez errepidearen erabiltzaileari, Diario de Noticias-ek gaur dioenaren arabera.
Kantauri Itsasoa Kataluniarekin lotzen duen Ebroko korridorearen alternatiba izateko jaio zen A-21 autobide hau 2005ean eta orduan, UPN eta PSNrentzat hil ala bizikoa zen Pirinioaren biziraupenerako. Gaur egun Jacara arteko 45 kilometro bakarrik erabiltzen dira, krisiaren ondorioz atzeratu egin da eta Aragoiko Gobernua bere zatia eraikitzen ari da oraindik. Nafarroak bere zatia 2013an bukatu zuen.
Autobidea UPNren Gobernuak agindu zuen eta itzalpeko bidesariaren bidez ordaintzen da. Ordainketa molde honekin, azpiegituraren enpresa kudeatzaileak ez dio ohiko bidesaririk kobratzen erabiltzaileari. Enpresa eraikitzaileak inbertsio osoa hartzen du bere gain hasieran, eta gero Nafarroako Gobernuak hainbateko bat ordaintzen dio urtero. ACSk 241 milioi euroko inbertsioa egin zuen autobide honetan eta 2039. urterako foru gobernuak 496 ordainduko ditu, 2018an adibidez 18,5 milioi euro.
Itzalpeko bide saria finkatzerakoan, besteak beste erabiltzaile kopurua kalkulatzen da, eta gaur egun bere garaian kalkulatutakoa baino askoz bidaiari gutxiago ditu autobide honek. Katalunia Piriniotik lotzeko asmoa zuen, baina gaur egun irla baten tankeran gelditu da isolatua eta ez ei du trafiko gehiago erakartzeko indarrik. Bidaiari kopuru handi bat Pirinioetako turismora lotua dago, eta bereziki negua eta eskiari. Ordainketa, aldiz, nafar guztiek egiten dute zergen bidez.
Pirinioetako hau baino askoz errentagarriagoa da Bideko Autobidea, Iruñea eta Logroño lotzen dituena, Nafarroako herritarrek itzalpeko bidesari bidez ordaintzen duten bigarrena: 390 milioi euroko kostua izan zuen, baina Nafarroako Gobernuak 1.157 milioi euro ordainduko ditu amaierarako, hasierako inbertsioa baino hiru aldiz gehiago.
Espainiako Estatuan azken 20 urteetan sekulako diru publikoaren xahutzeak egin dira azpiegiturekin. Aurten bertan argitaratutako ikerketa lan honetan xahutze horri buruzko argibide ugari ematen dira: “Aproximación a la Geografía del despilfarro en España: balance de las últimas dos décadas” (Hurbilketa zarrastelkeriaren geografiara Espainian: bi azken hamarkadetako balantzea).
Xak eta Ekiza
Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.
-------------------------------------------------------
Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]
Jaizkibel konpainia berdinzaleak bi ekintza berezi egin ditu Hondarribiko alardearen egun honetan. Batetik, urte luzez ukatu zaion eta Alarde Tradizionalak baino erabili ez duen espazio oso sinbolikoa bere egin du; bestetik, gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako... [+]
Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]
Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.
Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]
Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]
Astebete igaro da Bartzelonako portutik Global Sumud Flotilla ekimeneko lehen ontziak itsasoratu zirenetik, Gaza helburu. Tunisian lurreratu berri erantzun ditu ekimeneko euskal ordezkaritzako kide Itziarrek ARGIAren galderak, igande arratsaldean. Flotillako Tunisiako ontziekin... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]
Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]
Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.