Baratze kolektibo eta ekologikoak Gasteizko Zabalganan
Duela hamar urte inguru sortu zen Gasteizko Zabalgana auzoa, eta bertako auzokide talde baten ekimenez bost urte geroago jarri zuten martxan Zabalortu proiektua: “Baratze ekologiko eta autogestionatua martxan jartzea hasieratik genuen buruan, eta Udalarekin adostuta lur eremua lortu genuen duela bost urte”, dio Gorka Perea Salazar proiektuko kideak. Horrela hasi zen auzo-baratzea lehen pausoak ematen, eta orain, auzotarrei Zabalortu txiki gelditu zaienez, egitasmo berri bat sortzeko bidean daude: Ortubi. Udalak ez dio auzoaren eskaerari erantzunik eman oraindik, ordea.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hasieratik lagun talde nahiz elkarte ugari batu ziren Zabalortu proiektura, eta guztira 60 lur eremu lantzen dituzte auzo-baratzearen esparru zabalean. “Zabalortu elkartea izan zen lur eremu zabala kudeatzeko Udalaren lehiaketara aurkeztu zen bakarra hasiera hartan”, azaldu du Pereak. Gutxienez bost pertsonaz osatutako taldea izatea eskatzen du elkarteak lursailak esleitzerakoan, eta hainbat irizpide dituzte kontuan: elkarte soziala izateak edo auzoko biztanle izateak, esaterako, puntu gehiago ematen dizkie lurra landu nahi dutenei.
Bertan lanean ari diren 60 taldeek badituzte bete beharreko baldintza batzuk ere: eredu ekologikoan ekoitzi beharra dute, inongo kimikorik erabili gabe: “Zabalortuko proiektuan parte hartzeko formazioa minimo bat jasotzea ezinbestekoa da gaur egun, eta borondatezko ikastaro asko ere antolatzen ditugu”. Ikastaro ofizialez gain, baratzea egiten duten taldeen eta auzokideen artean sortzen diren harremanek eta partekatzen dituzten ezagutzek asko aberasten dute egitasmoa, bultzatzaileen arabera.
Ortubi proiektua martxan jartzeko deia udalari
Azken urteotan auzo baratzeak hartutako martxa ona eta eskaera bazegoela ikusita, proiektu berri bat abiatzea erabaki zuten auzokideek: Ortubi baratzea. “Gasteiz Hobetzen programaren barruan, proiektu ezberdinentzat eskaintza egiten da, eta bertan hiritarrek Ortubi proiektua aukeratu zuten 2018an”. Proiektu honek Zabalgaina auzoko Orinbizkarra inguruan beste baratze autogestionatu bat sortzea du asmo, Zabalortu txiki gelditu dela-eta.
Bi urte daramatzate Zabalortuko kideek Gasteizko Udalarekin hizketan eta egitasmoa plazaratzen, baina Udalaren partetik inolako urratsik ez dela eman salatu dute: “Udalak daraman ekologiaren inguruko ardatz estrategikoaren baitan, ez dugu ulertzen Ortubi bezalako proiektu bat, kostu gutxikoa eta errentagarritasun handikoa, martxan ez jartzea”. Horregatik, herritarrek bozkatutakoari lehenbailehen erantzuna eman eta Zabalganako auzoari beste baratze esparru bat esleitzeko eskatu diote Udalari.
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]