Konbutxa eta hartzituak bizibide
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin zela sumatu nuen”, azaldu du. Argi zuen ez zuela irakaskuntzara bueltatu nahi, baina zer egin ere ez zekien hasieran. Erdi kasualitatez, lagun batek ama konbutxa eskaini zion eta hartzituekin saltseatzen hasi zen. “Informazioa biltzen hasi nitzen, formazioak egin nituen, liburuak irakurri… horrela hasi nintzen, eta pixkanaka gustua hartu nion”, gogoratu du.
Konbutxarekin probak egiten hasi zenean, Internetera jo zuen informazio bila Presak, baina ohartu zen informazio asko egonagatik ere, kontrajarriak zirela askotan. “Azkenean, formazioak egitea erabaki nuen, Javi Maezturekin aritu naiz, mikrobiologian aditua da eta hartziduraren inguruko ikastaroak ematen ditu”, azaldu du. Nerea Zorokiain nafarra ere aipatu du erreferentzia gisa, hainbat ikastaro egin ditu berarekin hartzitu probiotikoen inguruan. Konbutxa egiteko, te infusioari azukrea gehitzen zaio eta ama konbutxaren mikroorganismoek azukre hori jaten dute, hartzidura prozesua martxan jarriz.
Formazioetan ikasitakoarekin etxean probak egiten hasi zen Dai Konbutxa proiektuaren bultzatzailea. “Hasieran niretzat egiten nuen, gero lagunak hasi zitzaizkidan haientzat ere egiteko eskatzen, eta horrela, erdi oharkabean, zabaltzen joan zen proiektua”, dio. Konbutxaz gain ur-kefirra ere ekoizten du Presak. “Ahalik eta onura gehien dituzten produktuak sortzea da nire asmoa, horregatik, osagai guztiak Gernikako denda ekologikoetan eskuratzen ditut”, gehitu du.
Salmenta zuzena eta formazioak
Hasieran etxean bertan ekoizten zuen konbutxa ekoizleak, baina orain beste pauso bat eman du eta Kanpantxo auzoko Aristieta baserriko instalazioetan hasi da lanean. “Nekazariak dira bertan, haien barazki eta fruituak ekoizten dituzte eta produktu soberakinekin marmeladak eta antzekoak egiten dituzte”, dio. Proiektua abiatu zuenetik, asko lagundu dioten pertsona ederrekin topo egin izana eskertzen du Presak, tartean, Aristietako kideekin.
Gernikako eta inguruko denda txikietan eta kooperatibetan saltzen du produktua, baita Baserritik Gernikara proiektuaren bidez ere. “Etxean salmenta zuzena egiten dut, eta azoketan eta inguruko ekitaldietan ere ibiltzen naiz”, dio.
Ekoizpenaz gain, formazioaren alorrak ere badu garrantzia Dai Konbutxa proiektuan. “Hainbat tokitatik deitu didate tailerrak emateko, eta proiektuari forma gehiago emateko elkartea sortzea erabaki nuen, batez ere ikastaroei begira”, azaldu du. Konbutxarekiko eta hartzituekiko interesa pixkanaka pizten doala sumatu du ekoizleak urteotan. “Hasieran, inork gutxik zekien zer zen konbutxa, orain geroz eta ezagunagoa da, eta ez freskagarri moduan soilik, osasunari begira ere askok hartzen dute”, amaitu du.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]