Eko-krisiak bio-zentrismoa ekarri du mahai-hizketaldira. Gizateriaren iraungitze posibleaz hitz egiten den garai honetan, “nola iritsi gara honaino? “galdera erretorikoa egiteak zentzua hartzen du. Eta erantzun posible bat, gizakiak ingurune naturala ustiatzeko leku bezala ulertu izana da. Androzentrismoa deitzen zaio natura gure erabilerarako tresna dela ulertzeko modu honi. Horregatik ulertzen dugu gu eta natura gauza desberdinduak garela, gainontzeko izaki bizidunen gainetik gaudela eta beraz gure bizimodua bizirauteko beste espezieekin bukatzea zilegi dela, eta gainera, gainontzeko izaki bizidunen artean, inteligenteenak garela eta ahalguztidunak.

Gizakia eta ingurune naturala ulertzeko beste modu batzuk azkar zabaltzen ari dira, ingurumen krisiari irtenbidea bilatzeko edo besterik ez bada, bizi dugun egoerari zentzua topatzeko. Bide honetatik, Bilboko Azkuna Zentroan “Zientzia Frikzioa. Bizitza espezie lagunen artean” erakusketak naturarekin harremantzeko beste helduleku bat eskaini du. Maria Ptqk-ren komisariotzapean, zientzietako eta praktika artistikoetako lanak jaso dira, gure planetan gertatzen den bizitza elkarrekin harremantzen diren izakien arteko sare bat bezala azaltzen dutenak, aldakorra; biologia taxonomia beste bat. Gizakia beste espezie askoren artean ko-bizitzan dagoenean, indibiduoa eta autonomia kontzeptuek zentzua galtzen dute. Apaltasun leku bat berreskuratzen da, non bizitzarako ezinbesteko diren espezie, organismo eta mikroorganismoei begira jartzen gaituen, denen balioaz jabetuz eta elkarbizitza sinbiotikoan bakoitzaren papera goraipatuz, bestelako bizitza formak deskubrituz. Dikotomiak errealitatea azaltzeko gaitasuna galtzen du, pluralitateak irabaziz.

Kosmobisioak kultura bat eraikitzen du, eta era berean, kulturak lurraldearen arkitektura bat. Horregatik biozentrismoaren biraketak pentsamendu eta ekintza esparru zabaletan eragina izan lezake. Iraulketarako balioko ez balu, etorkizuna irudikatzeko izan dadila.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


ASTEKARIA
2023ko martxoaren 05a
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2024-04-28 | Karmelo Landa
Gernikaren berpiztea

Urte bat bestearen ondotik, 87 urte joan dira astelehen lazgarri hartatik, apirilaren 26 hartatik; azoka eguna Gernikan, heriotza eguna. Suzko eta berunezko egunak eta urteak ondoren. Hildako ugariren gainean porlana eta isiltasuna. Porrota eta sufrikarioa. Nortasun debekatua,... [+]


Hitzen piroteknia

Garai batean nire ustez naftalinaz gainezka zeuden esaldiak erabiltzen hasia naizela antzeman dut. Zahartzen ari naizen seinale ote? “Osasuna badugu behintzat-eta, gustura egoteko moduan gaude!” edo “gure garaian jan ez, baina barre...”. Eta tristuraz... [+]


2024-04-28 | Ahoztar Zelaieta
EAJko karguen senide harrobia

Azken hamarkadan, EAJk hiru harrobitatik datozen kargu publikoen esku utzi du Eusko Jaurlaritzako sailen kudeaketa. PwC eta Andersen bezalako aholkularitza-enpresetan aritu zen talde bat nabarmentzen da. Beste talde garrantzitsu bat karrerako funtzionarioek osatzen dute... [+]


2024-04-28 | Edu Zelaieta Anta
Duda-muda

Ramadana bukatzear zela sortu zen zalantza irakasleen artean: familia musulmana duten ikasle batzuek adierazia zuten, ramadanaren amaieraren ospakizuna zela eta, ez zirela egun horretan joanen gelara. Ekintza horren bidez –aipatu zuen irakasle batek– argi gelditzen... [+]


Eguneraketa berriak daude