Luis Arce Boliviako presidenteak armadaren "mugimendu irregularrak" salatu ditu. Komandante ohi bat La Paz hiriburuan dagoen Quemado jauregia hartzen saiatu da hainbat ibilgailurekin, baina inork ez dio babesik eman eta azkenean atxilotu egin dute.
Egoera politikoa nahasia da Bolivian, 2019an Jeanine Añez senatari ohiak AEBen laguntzarekin estatu kolpea eman zuenetik –gaur egun espetxean dago horregatik–. Boliviak litio erreserba izugarriak ditu, eta horrek mundu mailako multinazionalen interes ekonomikoen jomugan jarri du.
2020an hauteskundeak egin ziren berriz eta beste behin MAS (Moviento Al Socialismo) alderdi aurrerakoiak irabazi zituen, baina ezker zein eskuin, barne zatiketak ugariak dira indar politikoen artean, eta horren adierazle da asteazken arratsaldean bizitakoa.
Juan Jose Zuñiga komandante jeneral ohia –asteartean kendu zuten kargutik– estatu kolpea ematen saiatu da, "preso politiko guztiak" askatzeko aldarrikapena eginda.
Horretarako, La Pazeko Murillo Plazan dagoen presidentearen egoitza, Palacio Quemado eraikina, hartzen saiatu da bere menpeko soldaduak eta ibilgailuak erabilita. Eraikinaren atea zabaldu dute ibilgailuetako batekin, baina ikusirik ez duela babesik lortu Zuñigak azkenean atzera egin du.
Bolivia sufrió hoy el enésimo golpe de estado dirigido por EEUU, que lleva décadas intentando apropiarse de los recursos del pais, entre ellos el litio.
Una parte golpista del ejército rodeó el palacio de gobierno... pero el pueblo boliviano los enfrentó y los hicieron huir.… pic.twitter.com/LPy0loNj7B
— Daniel Mayakovski (@DaniMayakovski) June 26, 2024
Luis Lucho Arce Boliviako presidentea izan da estatu kolpeaz ohartarazten lehenengotakoa, esanez armadaren hainbat talderen "mugimendu irregularrak" zeudela, eta herritarrak "demokrazia defendatzera" deitu ditu.
Evo Morales lider indigena eta presidente ohiak ere lehen unetik salatu du estatu kolpea prestatzen ari zirela, eta horren aurrean herritarrak "mobilizazio nazionalera" deitu ditu. Boliviako sindikatu eta nekazari zein langile konfederazio nagusiek, beren aldetik, greba orokorra antolatu dute berehala.
Arce eta Morales MASekoak dira baina lehian daude elkarren artean –Moralesek asmoa du 2025eko hauteskundeetara aurkezteko–. Sektore evista-k egungo boliviar presidenteari egotzi dio "autokolpe" bat ematen saiatzea.
Moralesen deiari kasu eginez herritar ugari azaldu da Murillo Plazan matxinaturiko militarrei aurre egiteko, eta horiek ke-potoak jaurtita erantzun diete. Presidentea bera Quemado jauregian azaldu da Zuñigari atzera egin dezala eskatzeko.
Arcek armadako komandante berriak izendatu ditu eta, buru berriek militarrei koartelera itzultzeko agindu diete azkenean. Zuñiga atxilotu egin dute horren ondoren. Berekin batera atxilotu dute Juan Arnez Salvador komandante ohia. Moralesek, bien bitartean, mobilizaziorako deia bertan behera utzi du.
BREAKING: ?? Bolivia coup plotter, CIA-backed General Zúñiga EXHIBITED IN HANDCUFFS "We are going to make our country's democracy be respected, whatever it takes." pic.twitter.com/uLL4dmmxj0
— Megatron (@Megatron_ron) June 27, 2024
Estatu kolpe saiakerak ez du armadako gainerako taldeen ez oposizioaren babesik izan eta nazioartean ere lehen unetik arbuiatu dute herrialde ia guztiek, baita AEBek eta Argentinak ere.
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Bahituen "egoera larriaz" eztabaidatuko dute biltzarrean egongo diren herrialdeek, Danny Danon Israelek Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadorearen arabera. Hamasek adierazi du bahituek osasun arreta jasoko dutela baldin eta Israelek Gazara laguntza humanitarioa... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.