Herritarren erdiek diote ikastetxe publikoen eta itunpekoen baliabideak parekatu behar direla
Haurrak eskolaratzerakoan, %35ek egingo luke publikoan, baldintza eta balizko traba guztiak ahaztuta. Zein ezaugarrik ezaugarritzen duen zer: %60ak lotzen ditu Ikastolak euskararen ezagutza bermatzearekin; “ikasle mota guztiak” jasotzen dituena berriz, %53arentzat, eskola publikoa da; eta "elitismoa" ezaugarri gisa dutenak, bestetik, eskola pribatuak dira (%51ek diote horrela). Emaitza hauek azaleratu ditu Naziometroaren laugarren neurketak dira, 2022koak.
Telesforo Monzón laborategiaren Naziometroak hezkuntza sistemaren eta ereduaren inguruan galdegin zuen Euskal Herrian, 2022an. Irakasle eta profesionalen artean zalantzarik ez dute ikusten herritarrek, ikastetxe eredu guztietan gaitasunari dagokionean antzerakotzat jo dituzte, eta lana lortzeko aukerak ere “denetan berdin” dela nabarmendu dute, nahiz hamarretik ia hiruk pentsatu eskola pribatuek aukera gehiago eskaintzen dituztela. Berritzaileena zein eredu den esaterakoan, gehiago parekatu dira zifrak: denak berdin direla esan dute %29k; eskola pribatuekin %22k egin dute bat; eta ikastolekin, atzetik, %19k.
EAEko Hezkuntza Legearen lege-proiektua onartu berritan, azpimarratzekoa, hamarretik ia zortzi ados dagoela ikasleen onarpenerako ikastetxe guztiek baldintza berak betetzearekin. Hamarretik ia sei, berriz, alde daude kuotak ez kobratzearekin.
Itunpeko ikastetxeen eta eskola publikoaren artean, "zer egin" ere galdetu zaio herritarrari. %45a ados agertu da itunpeko sarea mantentzearekin, baldin eta baliabide eta betebeharrak berdintzen badira. Horrez gain, bostetik batek itunpeko sarea desagerraraztearen alde hitz egin du, eta antzerako kopuru batek babestu du itunpeko sarea gaur egun dagoen bezala.
Printzipio horiei buruz galdetuta, gero zer egingo zuen norberak? Non eskolaratuko zituen haurrak, egon daitezkeen era guztietako baldintzak eta trabak baztertuta? Horra datuak: %35ak eskola publikora joko luke; %25ak eskola pribatura; eta %24ak Ikastolara.
Eta hezkuntza ereduez, zer iritzi?
Esplizituki ez du halako galderarik egin Naziometroaren laugarren neurketak. Dena den, bai galdetzen dela euskarak zein toki izan beharko lukeen ikasgaietan. Honakoak dira emaitzak: %33aren ustez ikasgai gehienak edo denak euskaraz izan behar dira; herritarren laurdenak dio "ikasgai batzuk" izan beharko luketela euskaraz; eta %32aren iritziz, ikasgai bat gehiago izan beharko luke. Soilik %3a da ez duena euskara irakasterik nahi hurrengo belaunaldiei.
Osasuna ere hizketagai: okertu egin da arreta
Naziometroan azken neurketak, bosgarrenak, osasun publikoaren kudeaketa izan du hizketagai.
Herritarren erdiek uste dute osasun publikoak "baliabide eskasak" dituela, eta hamarretik zazpik azpimarratu dute aurrez aurreko hitzordua eskatzeko aukerak "okertu" egin direla. Pertzepzioa okerragoa da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta hobea Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Tartean dago, berriz, Nafarroa.
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]
Adituen irizpideei jarraituko dien pantailekiko deseskalatzea premiazkoa da eskolan eta etxean. Osasunaren bueltako Espainiako Estatuko erakunde garrantzitsuenek sortu berri duten plataformak hala dio. Internet eta sare sozialekiko “hiperkonexioa da pandemia berria”... [+]