“Hemen hurbilean pastarik egiten ez zelako abiatu genuen proiektua”
Oreretako Erdiko kalean bada pasta egiteko obradore eta denda berezi bat: Zituene. 2016an eman zituzten lehen pausoak proiektuaren sortzaile diren Iker Eizagirre Gallardok eta Naiara Retegi Lekuonak. “Pasta oinarrizko elikagaia dela eta hemen inguruan horrelako proiekturik ez zegoela ikusita, guk geuk zerbait martxan jartzea erabaki genuen”, azaldu du Retegik. Etxean hasi ziren saltseatzen lehenik, eta behin esperientzia pixka bat zutela, 2018an lokala ireki zuten. Obradore kooperatiboa eta denda dituzte bertan.
Nekazaritzarekin edo elikadurarekin lehenagotik harremanik ba ote zuten galdetuta, ondokoa erantzun du proiektuko kideak: “Lotura bagenuen, baina kontsumitzaile bezala. Kontsumitzaile ginen, eta elikadura burujabetzaren bueltan militante ere bai”. Hurbilean eta modu jasangarrian ekoitzitako elikagaiak kontsumitzeko bide horretan ohartu ziren haiek nahi zuten pastarik ez zutela aurkitzen inguruan. “Barazki saskia hartzen genuen, arrautzak, ogia... baina pastarik ez zegoen, eta beraz, pausoa ematea erabaki genuen”, dio.
Kontsumitzaile izatetik ekoizle ere izaterako jauzi horretan, bidelagun izan dituzte Euskal Herrian pasta ekoizten duten beste proiektu txikiak, esaterako, Bizkaiko Txaramela. “Haiek utzi ziguten hasieran makina bat, eta horrekin hasi ginen, batez ere pasta freskoa egiten”. Beste ekoizleen laguntzarekin, arituz ikasi dutenarekin eta kontsumitzaileen partetik jaso duten erantzunarekin joan dira ikasten eta hobetzen. “Obradorea ireki genuenean masa egiteko eta luzatzeko makina eskuratu genuen, gure hirugarren langilea dela diogu”, dio Retegik umorez.
Pasta freskoa eta lehortua, ekologikoa
Hurbileko ekoizleekin lan egitea zen proiektuko kideen ideia hasiera batean, baina lehen sektorearen egoera dela-eta, ez zaie erraza egin aukera horri guztiz eustea. “Ekoizle txikiekin eta bertakoekin lan egitea zen gure asmoa, baina proiektuari forma ematen hasi ginenean ikusi genuen zaila izanen zela. Semola hemen inguruan lortzea, esaterako, oso zaila da”, azaldu du. Lehengai ekologikoak erabiltzen dituzte Zituenen, horretan jarri dute marra gorria, momentuz.
Proiektua egonkortzen doan heinean, baina, sakondu nahi dute lanketa horretan, hurbileko ekoizleekin harremanak finkatzeko eta bertako barietateak errekuperatzen saiatzeko. “Urte gehiagoko lana eskatzen du horrek, eta proiektua sendotzea. Pixkanaka, joan nahi dugu alor horretan ditugun etxeko lanak egiten”, dio. Batik bat haien dendan saltzen dute pasta Zitueneko kideek, baina baita hurbileko kontsumo taldeetan eta beste zenbait dendatan ere. “Pasta freskoa nahiz deshidratatua saltzen dugu. Freskoa da guri gehien gustatzen zaiguna, baina egia da gaur egun ez dela erraza produktu freskoekin lan egitea”, amaitu du.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]