ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
osteguna 2024ko apirilaren 18an
Historia > Efemerideen kanala

Primo de Riverak estatu kolpea eman zuen Espainian eta euskaldunen aurkako jazarpena abiatu zuen, besteak beste

Duela
101
urte

1923ko irailaren 13an,

Primo de Riverak estatu kolpea eman zuen Espainian. 1876an ezarritako alderdi-biko sistemarekin amaitu eta krisian zegoen Alfontso XIII.aren erregealdia mantendu zituen. Alfonso XIII.a Donostian zen egun horretan.
 

Zazpi urteko erregimen totalitarioa izan zen eta euskara eta euskaldunak jazarri zituen. Adibidez, kolpetik bost egunera, euskara ekintza ofizialetatik eta erregistroetatik baztertzeko dekretua sinatu zuen.

Gaian sakontzeko, Gotzon Hermosillak Berria-n idatzitako erreportajea: Espainia desegiten ari zen garaia.

Iturria:

Aitor Pescador, Los promotores del 36 en Navarra: El somatén pamplonés en la Dictadura de Primo de Rivera (1923-1930) (Pamiela).

Egun hau historian
1936Elorrioko Felix Urtubi Erzilla hegazkin pilotua hil zen, frankisten aeroplano bati propio jota
1974ETAk lehergailu bat zartarazi zuen Madrilgo Rolando kafetegian eta zibil ugari hil zituen
1992Arrangoitzeko golfa okupatu zuen Lurra Zain koordinadorak

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1923-01-02
Jose Madinabeitia oñatiarra hil zen, langileen seme-alabei dohainik lagundu zien medikua
1923-05-24
Irlandako Gerra Zibila amaitu zen
1923-07-19
Pancho Villa hil zuten segada batean Mexikon
1923-09-13
Primo de Riverak estatu kolpea eman zuen Espainian eta euskaldunen aurkako jazarpena abiatu zuen, besteak beste

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
10
urte
2014-09-26
Ayotzinapako 43 ikasle bahitu eta desagerrarazi zituen Mexikoko poliziak droga trafikatzaileen laguntzaz
Duela
10
urte
2014-09-23
400 lagunek herri harresia egin zuten Loiolan, mozorroturik, Poliziak atxilotu nahi zituen bost gazte babesteko
Duela
10
urte
2014-09-18
Eskozian independentzia erreferenduma egin zuten eta gutxigatik galdu
Duela
20
urte
2004-09-29
Enrique Rodriguez Galindo torturatzailea aske uztea erabaki zuen Espainiako PSOEren gobernuak
Duela
20
urte
2004-09-21
Jokin Zeberio gazte hondarribiarrak bere buruaz beste egin zuen eskola jazarpenaren erruz
Duela
30
urte
1994-09-18
Guardia Zibilak Berako Nafarroa Oinez lehertu zuen
Duela
30
urte
1994-09-08
Baserritarrek Ossau-Iraty jatorri izendapena zuten gaztak bahitu zituzten, saltoki handien prezioak salatzeko
Duela
35
urte
1989-09-05
Valentziar Herrialdean TV3 emititzea debekatu zuen Espainiako Gobernuak
Duela
40
urte
1984-09-30
Pakito Arriaran internazionalista arrasatearra hil zuten El Salvadorren
Duela
45
urte
1979-09-01
Iñaki Kijera donostiarra hil zuen tiroz Espainiako poliziak, errefuxiatuen aldeko manifestazioan
Duela
50
urte
1974-09-23
Espainiako poliziak Eva Forest atxilotu zuen Madrilen
Duela
50
urte
1974-09-13
ETAk lehergailu bat zartarazi zuen Madrilgo Rolando kafetegian eta zibil ugari hil zituen
Duela
50
urte
1974-09-11
Jon Urzelai etakidea hil zuen Bilbon Guardia Zibilak
Duela
50
urte
1974-09-08
Erromako San Basilio auzoko herritarrak matxinatu ziren
Duela
60
urte
1964-09-25
Mozambikeko independentzia gerra hasi zen, 400 urteko kolonialismo portugaldarrari amaiera jartzeko
Duela
65
urte
1959-09-22
Valentziara iritsi ziren 1936ko gerratik ihes Sobietar Batasunera joandako 532 haur
Duela
85
urte
1939-09-03
Winnipeg ontzia Txilera iritsi zen, Espainiar Errepublikako 2.200 errefuxiatuarekin
Duela
90
urte
1934-09-09
Britainiako faxisten alderdia ez zen pasa Londresko Hyde Parketik
Duela
90
urte
1934-09-09
Falangista bat eta sozialista bat hil zituzten Donostian, atentatu banatan
Duela
95
urte
1929-09-27
Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi jaio zen Donostian
Duela
110
urte
1914-09-21
Egunik odoltsuena izan zen euskaldunentzat Lehen Mundu Gerran
Duela
120
urte
1904-09-22
Maurizia Aldeiturriaga Zabala jaio zen Zeberion
Duela
160
urte
1864-09-28
Langileen Lehen Internazionala sortu zuten Londresen, munduko langileak antolatu asmoz
Duela
230
urte
1794-09-19
Maialen Larralde hil zuten gillotinaz Donibane Lohizunen
Duela
280
urte
1744-09-04
James Cook Kanaki uharteetara iritsi zen
Duela
330
urte
1694-09-10
Joanes Zuhigaraitxipi hil zen, Hendaian jaiotako euskal kortsarioa