1896ko urtarrilaren 26an,
Bermeoko Txatxarramendi uhartean Euzko Alderdi Jeltzalearen biltzar nagusian elkartu ziren 85 abertzale. Sabin Aranak aurreko urtean sortutako alderdiaren lehen biltzar garrantzitsua izan zen, eta Espainiako Gobernuak legez kanpokotzat jota, 30 bat poliziak zapuztu egin zuten. Espainia krisi betean zen: laster zen koloniak galtzekoa, eta gerra horietan sartuta zegoen buru-belarri. Politika zentralizatzaile betean ere bazegoen, eta horregatik abertzaletasuna jazartzeari ekin zion; baina uztailean euskal foruak ezabatzearekin batera, abertzaletasunak gorantzako joera hartu zuen.
Iturria: