Bizitzaren legeak
Etorkizun laburrekoak kezkatuago gaude etorkizunarekin etorkizun luzekoak baino. Bizitzaren CCCLXIX. legea da. Aho-korapiloa ematen du, bizitzaren legeak, ordea, ez ditut nik idazten, bizitzak berak baizik.
Lege horrek, taxuzko lege guztien antzera, salbuespenak baditu, baina zein salbuespen diren salbuespen, etorkizunak argituko du. Bitartean ez dago jakiterik. Lehen mailako axioma hori argiturik, hauxe da orain etorkizun laburreko honen kezka nagusia: noiz eta nolako diktadura datorkigun.
Etorriko denik ez da dudarik. Soilik noiz eta nola dago ikusgai. Agian iritsi da dagoeneko eta gu konturatu ez. Silogismoa sinplea da: 1. Mendebalde aberatsa inertzia eroan dabil Naturak mugarik ez balu bezala, ebidentzia zientifiko guztien aurka; 2. Inertzia da Unibertsoko indarrik boteretsuena eta hari balazta egiteko trikimaina eta sermoi epelek ez dute eraginik; 3. Ergo… txintik esaten eta egiten utziko ez duen inor edo zerbait helduko da ilusiozko hego txatxuak moztera.
Ziur aski, hego-moztaileak oraingo erokeria bultzatu duten berberak izango dira, aurpegia emanda edo erakutsi gabe. Hori ere bizitzaren beste lege bat da: Oinezkoak beti oinez, zaldizkoak zaldi gainen. CCVII.
'Jendeak zuri jarraitzea nahi baduzu, aurretik joan zaitez'. Formulazio anbiguoa du horrek. Trenaren aurrean kokatuta, eraman egingo zaituzte
Kezka ez da nigatik, etorkizun laburrekoa bainaiz, seme-alaba eta bilobengatik baizik. Baina zer egingo zaio, bizitzaren DXXXIV. legeak argi dio: Libratu aurretik, ez garbitu atzekorik.
Bizitzaren beste legea, II.a uste dut: Ez baduzu liskarretan sartu nahi, ez ezer egin. Arrazoizkoa. Ez baduzu ezer egiten, ez zara liskarretan sartuko. Liskarrak sartuko dira zugan.
Bizitzaren CXXIV. legea: Jendeak zuri jarraitzea nahi baduzu, aurretik joan zaitez. Formulazio anbiguoa du horrek. Trenaren edo uholdearen aurrean kokatuta, eraman egingo zaituzte. Aurretik joan behar da, baina jendearen martxa berean, atzera begiratuz etengabe eta utzi gabe haiek azkarrago ibiltzen, eta gelditzen badira, zeu ere kieto. Politikari gehienen martxa. Marrazki bizidunetarako ongi ematen du.
Bizitzako lege itxuran saltzen dizkigute beste batzuk: Inorekin fidatuz gero, aterako zara bero, Txotxolokeriak ez du mugarik… Horiek Bartoloren mailako printzipioak besterik ez dira. Gure ama Teresita zenak ongi ezagutzen zituen bizitzaren legeak: Norberaren goraipuak, kaka seguruak. Edo barruraino sartu zidan hau: Bizitzan azkenekoa, izatea plomoa.
Beste batean biziaren legeez jardungo naiz. Bizitzarenak baino interesgarriagoak dira eta. Bide batez, bizitzaren axioma nagusia zein den ez dut argitu: Axioma guztiak faltsuak dira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]