Katalunia berri baterantz
Bi milioitik gora boto etorkizun politikoa erabakitzearen alde; eta horietatik %80 independentziaren alde. Ilusioz, emozioz eta arduraz egin dute lehen urrats garrantzizkoa. Zorionak!
Nolatan hain denbora gutxian kontzientzia iraultza hori? Frankismotik zetorren kontzientziari, hizkuntzaren eta kulturaren aldetik zapalduta egotearen sentimenduari, azken urteetan beste bi sentimendu erantsi zaizkio: umiliazio politiko eta ekonomikoarena. Kataluniako Parlamentuan 120 aldeko botoz eta aurkako 15ez onartu zen Estatutuari irri egin zioten Madrilen, “zepillatu” zuten; eta diru aldetik ohartu dira Estatuari eman dezente gehiago egiten diotela handik bueltan jasotzen dutena baino.
Hiru sentimendu indartsu horiek bi talde zabal indartu eta kohesionatu dituzte: Parlamentuan gehiengo zabala duten ordezkari politikoak, eta herri zabala, Omnium Cultural –hizkuntza eta kultura katalana sendotzeko erakundea (1961)–, eta ANC –independentzia modu demokratiko-baketsuz lortzeko mugimendua (2012)–, kontzientziarazle direla. Zer-nolako garrantzia du mugimendu horretan Casals-Forcadell, eta Fernandez-Junquera-Mas bezalako liderrak sortu izanak? Eta bi erakunde politiko-kultural horiek aktibatzen dituzten herritarren olatuak? Erantzuna irakurlearen esku. Lortuko ote dute 2014ko azaroaren 9an egindako urrats handiari, beste pauso are handiagoak eranstea, Katalunia berri bati buruz?
Espainiarrek inposizioz ezarritako kateak hausten joateak ez du esan nahi era berean automatikoki herritarren desberdintasun ekonomiko-sozialak murriztera eta demokrazia zabaltzera joko denik –prozesu horrek lagundu dezake, beharbada, gizarte justuagoa ere lortzen–; ikusteko dago Europar Batasunak ezartzen dituen neurri ekonomikoei –AEBak ahaztu gabe–, eta mundu osoko enpresa multinazionalen botere gero eta handiagoari aurre nola egingo dieten; baina zein ederra den bere buruaren kontzientzia duen herri bat batuta eta gehiengoa norabide berean bultzaka ikustea bestelako antolaketa baterantz, ustez eta asmoz, hobera!
Gure talaiatik, morrontza-kateak erabat haustea baino ezin opa, eta gizarte justuago eta demokrazia zabalagorantz urratsak egitea, elkartasunez bezainbat geure askatasun politikoaren maitasunez, guk ere aurrerago errazago izango dugulakoan orain katalanak aurreratzen bazaizkigu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Aurten, berriz ere, Euskaraldia izan dugu. Bi astez, gure hizkuntza-ohiturei erreparatu diegu, geure buruari galdetuta zenbat eta nola egiten dugun euskaraz. Baina ariketa horretatik harago, galdera handiago bat ere pizten da: zeren araberakoa da hizkuntza baten biziraupena?... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Oraindik joan den astea asimilatzen nabil. Boterean daudenen eta botere ereduetan eragin nahi dutenen aldarriak ozen entzun ditugu nonahi. Sareetan zein kalean.
Izan diren manifestazio ezberdinetan, herrietako giza eskubideen garapen maila agerian geratu da. Amerikako Estatu... [+]
Erdaraz hitz egiten duzu, Francok nahi zuen bezala’ kamiseta dut gogoan egunotan, OlaXonMario Galiziako sortzaile digital kuir eta independentistaren diseinua.
Gogora ekarri dut, lehenengo, Isabel Díaz Ayusok alde egin duenean Imanol Pradales lehendakariak... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]