Atzerapenak
Bilboko metroaren kontra egon zirenek geltoki berriak eskatzen dituzte orain. “Peajerik ez” ziotenek, bidesariz bete nahi dituzte errepideak. Leitzarango autobidea errefusatu zutenek ahaztu dute Azpirozko bide zaharra. Bere garaian Ibarretxeren erabakitzeko eskubidea gutxietsi zutenek, mantra moduan darabilte orain. Trantsizio denboran Konstituzioaren zein autonomien aurka zeudenak, horien defendatzaile sutsuenak dira gaur egun. Eta bada, zoritxarrez, sufrimendu justifika ezina sortu duen atzerapen larriagorik.
Denok ibili gara atzeratuta noizbait, baina batzuek, muturrekoek batez ere, abilezia berezia daukate horretarako, eta berandu helduta ere, lehenengoak bailiran dabiltza harro asko.
Duela gutxira arte ez abertzaleekin akordioa traiziotzat hartzen zutenak, lehenak dira orain hori berori aldarrikatzen, eta asko pozten dira gainera lortuz gero. Madrilgo Kongresura joatea Espainiaren aurrean belaunikatzea litzatekeena, aukera ona da orain. Euskal Herrian politika ez zen 2011ko urrian hasi, batzuek horixe sinetsita diharduten arren.
1990eko otsailaren 15ean Gasteizko Eusko Legebiltzarrak onartutako autodeterminazio aldarrikapena “deskubritu” berri dute zenbaitzuek. Eusko Alderdi Jeltzaleak, Eusko Alkartasunak eta Euskadiko Ezkerrak bat egin zuten proposamena aurrera ateratzeko, Herri Batasunaren oposizio bortitzarekin. Legebiltzarrean azaldu ziren une bakanetakoa izan zen hura, zer eta autodeterminazioaren inguruko akordioari ezetz esateko. Entzutekoak dira Iñigo Iruinek tribunara igota bota zituenak.
24 urteren ostean, Legebiltzarrak akordioa berretsi dezala nahi du ezker abertzaleak. Azkenak lehenak izango dira berriz ere.
Denbora askoz gutxiago pasa da Ibarretxe lehendakariak erabakitzeko eskubidea hezurmamitu zuenetik. Kasu honetan ere, atzerapena nabari da. Mespretxuz tratatu zutenak, lehenengo ilaran daude orain horren defentsan, ez daukate beste konturik.
Zein ez da aldatu urteen eta egoeren poderioz. Baina aspaldi asmatuta zegoenaz orain ohartu denak ez dago inori leziorik emateko moduan.
Partekatutako subiranotasuna da etorkizunari begira izan dezakegun aukerarik errealistena, baita onena ere, seguruenik. Adostutako autogobernua. Gero eta pluralagoak eta konplexuagoak diren gizarteetan bukatu da jabetasun osoa, erabateko agintaritza. Akordio zabalik gabe, nekez egin daiteke bide luzerik. Zentzugabea da krisian dauden egitura berdinak eraiki nahi izatea. Baina horretara ere norbaitzuk berandu helduko diren apustua egingo nuke, nahiz eta gero lehenak direla uste izan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.