Zergatik ez gara arreta mantentzeko gai?
Langileen %80ak ez du ordubete irauten arreta galdu gabe eta %20 inguru hamar minuturo distraitzen da. Kontzentratzeko gaitasun falta ez da soilik mugikorren eta estimulu teknologiko andanaren errua, elikadurak, kutsadurak eta oinarrian gure bizi estiloak ere zerikusi handia dutela diote adituek, eta arreta krisi sakon batean sartuta gaudela.
1.200 langile hartuta uda honetan argitaratu den ikerketa baten emaitzak dira aurrekoak, gaur egungo errealitatearen isla: ekintza bakar batean denbora luzez kontzentratzeko gaitasun galera. Zeregin eta ikasketa handiek denbora asko eta arreta berezia eskatzen digute, eta arreta mantentzeko gaitasuna ez badugu, erronka eta helburu potoloak lortzeko gaitasuna ere galtzen dugu. Berez, burmuina prestatuta dago kontzienteki gauza bakar batean pentsatzeko, baina aldi berean sei-zazpi gauza egiteko gauza garela uste dugu, edo egiten ari garena beste hainbat interakziorekin uztartzeko gai garela, burmuinak malabarismoak egin behar ditu batetik bestera, eta azkenerako zeregin horiek okerrago egiten ditugu, ez ditugu behar bezala atxikitzen edo memorizatzen, sormenaren kalterako da eta nekatuago (eta amorratuago) amaitzen dugu, dio Johann Harik. Gaian aditu direnak elkarrizketatu ditu Harik, eta liburu batean bildu ditu ondorioak: Arretaren balioa.
Denari heldu beharrak eta iristen zaizkigun dei eta mezu guztiei erantzun beharrak, alegia egiten ari garena behin eta berriz eteteak, degradazio kognitiboa dakar, gure burmuinean eragiten du. Etenaldi horien arrazoia telefono mugikorra da maiz, etengabeko estimuluetara ohituta baikaude, ez alferrik eduki motz batetik bestera gure arreta berenganatzeko diseinatuta daude sare sozial eta aplikazio teknologiko ugari. Gainera, mezuak jasoz gero, sarri gure burua behartuta sentitzen dugu momentuan bertan erantzutera, hogeita lau orduz erantzuteko moduan egon behar dugula baitirudi. Zorionez, gutxinaka deskonexio digitalerako eskubidea arautzen ari dira gero eta lurralde gehiagotan.
Denari heldu beharrak eta iristen zaizkigun dei eta mezu guztiei erantzun beharrak, alegia egiten ari garena behin eta berriz eteteak, degradazio kognitiboa dakar, gure burmuinean eragiten du
Deskantsua garrantzitsua da eta nekatuta egoteak ere kaltetzen du arreta, estresatuta bizitzeak ez dio kontzentrazioari laguntzen, alerta egoeran bizitzea bezala baita, eta kutsadurak eta elikadurak badute eraginik, dio idazleak. Zereal azukredunak gosalduta, esaterako, glukosaz betetzen da burmuina eta ordubetera (eskola hastean) energia eta glukosa guztia galtzen da; jaki prozesatuek kontzentratzeko gaitasunean duten eragina ere frogatuta dago…
Arreta berreskuratzeko proposamenak egiten ditu autoreak (mugikorraren erabilera mugatuta edota hainbat aplikazio ezabatuta, adibidez, arretan aldaketa berehala sumatzen dela dio), baina argi uzten du sistema oso bat dagoela alderantzizko norabidean, kontzentratzeko dugun ahalmenaren kontra etengabe (menpekotasuna sustatzen duen industria teknologikoa, elikaduraren industria, lantokietako filosofia, enpresa kutsatzaileak…).
Gorrotoaren algoritmoa
Gogoeta bitxia egiten du autoreak, El Confidencialeko elkarrizketan. Jakin badakigu pantailara itsatsita egon gaitezen lortzeko diseinatuta daudela mugikorretako, aplikazioetako eta sare sozialetako algoritmoak; kontua da, gauza atseginek baino errazago harrapatzen dutela gure arreta gauza desatseginek, beldurtzen edo amorrarazten gaituztenek, eta beraz gaur egungo algoritmoek hori eskaintzen digute batik bat. Beste era batera esanda, egungo algoritmoek gorrotora bultzatzen dute. Eskala handiagoan, gizartean eta politikan praktika hori nagusitzen ari dela dio idazleak, gorrotoa bultzatzen duten pertsonei eta sua piztu nahi dutenei ematen zaiela megafonoa, eta hein batean horregatik bizi dugula gaur egun dugun panorama soziopolitikoa.
Gauza atseginek baino errazago harrapatzen dute gure arreta beldurtzen edo amorrarazten gaituztenek, eta beraz gaur egungo algoritmoek hori eskaintzen digute batik bat
Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]
Kooperatibismo bat komunitateari begira UEUko topaketek, komunitatea ahaldundu eta lurraldeetako beharrei erantzuteko tresna direla gogorarazi ziguten. Halaxe da, bai, baina ekaina ez da kooperatibetan idealizaziorako garai egokiena, ez behintzat kooperatibetako kudeaketa... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.
Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua".
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]
Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.
Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.
Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.
Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan.