aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hizkuntzak birkonkista aroa hasi du, eta indartuz doa. Gorakadak geldiezina dirudi. Normalean nekez erabiltzen duten herritarrak euskaraz dihardute; sagardo eta txorizo artean. Euskararen aldeko mezu positibistak helarazten dituzten diskurtsoak entzuten dira, gainera. Utopia errealitate bilakatzeke? Hala litzateke, beharbada, biharko eguna gaurkoa bezalakoa balitz.
Gaur egungo testuinguruan, zoritxarrez, batzuek jai girora mugatzen dute euskararen aldeko sentimendua; formaltasunetik at. Desfasea eta euskara; hizkuntza lotsarik gabe erabiltzeko binomioa. Gai serioez mintzo garenean, baina, euskarak ez du lekurik. Administrazio kontuetan, esaterako, gaztelera nagusitzen da. Jatorrizko hizkuntzak espazioa galdu du administrazio publiko propioan.
Neurri batean, hala ere, ospatzekoa da euskararen biziraupena, historian zehar izan dituen oztopoei aurre egiteko gai izan den aldetik. Frankismoak neurri gogorrak ezarri zituen hizkuntzaren aurka: zentsuraz aparte, garaiko euskaldunen aurkako neurri fisiko zein psikologikoak. Aski ezaguna da eraztunaren zigorra, adibidez. Laburki azalduta, zigorrarekin lotzen zen eraztuna. Klase bakoitzak eraztun bat zuen, euskaraz mintzo zenari jartzeko; klasea berorrekin amaitzen zuenak, zigorra jasotzen zuen.
Harrezkeroztik, euskarak ez du nagusitzerik lortu, horretarako ahaleginak ugariak izan diren arren. Instituzio publikoetako aurrekontuen zati bat euskal proiektuetara bideratzen da, besteak beste; ez aski. Bestalde, euskararen sustapenerako egitasmo eta ekimenak presente daude urteko karteldegian. Horietako askok arrakasta dute gainera. Horietaz aparte, hizkuntzaren alde beren aldea jartzen duten norbanakoen zerrenda ere nabarmentzekoa da. Baina, egiten dena egiten dela, euskarak ez du bere lurraldean nagusitzerik lortzen. Arazoa identifikatzeke dago oraindik.
Beharbada, errua ez da euskara erabiltzeaz paso egiten duenarena soilik. Agian, euskaldunok ere badugu kulparik. Gizartea oinarritik aldatzen dela diote batzuek, errealitatea ikastetxeetatik hasita iraultzen dela. Teoria zuzena bada, hezkuntzan egon liteke akatsa. Euskararen irakaspen metodoa zaharkitua dago, apika. Perpaus bakunak, perpaus elkartuak eta perpaus osagaiak bereiztea, esaterako, ez da garrantzitsuena agian; hori guztia teoria hutsalera mugatzen bada behintzat. Ikasleak euskara dastatu behar du, hizkuntzarekin jolastu. Ikasle bakoitzak bere euskara eraiki behar du. Finean, ikasleen bidelagun izan behar du euskarak; ez etsai. Hala lortuko da, beharbada, euskaraz bizitzea; hizkuntzari urteko 365 egunak eskaintzea, alegia. Baina presarik gabe. Pausoz pauso.
Iker Oñate Aiastui (Kazetaria)
UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]
Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko".
Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.
Vox alderdi ultraeskuindarraren eskariz EAEko Auzitegi Nagusiak 2023ko irailean baliogabetu zituen EAEKo Udal Legearen hainbat artikulu, euskararen normalizazioaren ingurukoak. Erabaki hura berretsi du orain Espainiako Auzitegi Gorenak, eta ez dago helegiterako aukerarik... [+]
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]
Laba, EHE eta Harituk antolatuta, bazkaria Oko Plazako Herri Sanferminak gunean izan da. Bertan, antolaketaren zergatiak azalduko dizkiguten galderak egingo dizkiegu.
40 elkarte biltzen dituen kolektiboa baikor agertu da, azken hilabeteetako hartu emanetan Irungo Udalak hizkuntza politikak elkarlanetik zuzentzeko borondate berria erakutsi duelako. «Hasierako alde bietako mesfidantzak gaindituz, adostasunak bilatu eta Hizkuntza Plan... [+]
2025-2026 ikasturtean, Medikuntza eta Erizaintza Fakultatean euskarazko 32 ikaspostu gehiago eskainiko ditu EHUk. Erakundeak adierazi du kopuru hori lortzea Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailarekin eta Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailarekin izandako... [+]
Hizkuntzak osasun arretaren kalitatean duen eragina aztertu dute EHEk eta EHUk. Jon Zarate Sesma EHEko kide eta EHUko ikertzaile doktoreak emaitzen xehetasunak eman ditu.
Azterketak euskaraz gaia aktualitatean jarri zen berriz ekainean, baxoaren hilabetean. Etxepare lizeoko ikasleek aldarrikatzen segitu dute Baionako suprefeturaren edo herriko etxearen aitzinean eta euskaraz ari diren irakasleek prentsaurreko bat eskaini dute azpimarratzeko... [+]
UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitatearen eskariz, 2036an Hego Euskal Herrian euskararen egoera zein izanen den aztertu du Siadeco ikerketa etxeak. Hipotesi batzuk beteko balira, hemendik hamar urtera ukanen genukeen errealitate soziolinguistikoari begiratuta, "egoera... [+]
Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.
Administrazioa euskalduntzeko legeria aldatu beharra dagoela azpirramatzen du LAB sindikatuak eta hori lortzeko "herritarren aktibazioa" ezinbestekotzat hartu du. Hainbat ekimen eta mobilizazio egingo dituzte udazkenean.