Guakamole saltsa AEB eta Mexiko artean
Pasa den igandean ospatu zuten estatubatuarrek beren kirol ekitaldi nagusietakoa, Super Bowla. Donald Trumpek gidatzen duen AEBtako gobernu berria Mexikorekiko mesfidantza zabaltzen ari den bitartean, futbol amerikarreko partidan zehar gehien jandako gutizietako bat guakamole mexikarra izan zen. Gutxik jakingo dute, ordea, azken egunotan Mexikoko Jalisco estatutik bost kamioietan zeramatzaten ehun tona ahuakate geldiarazi zituztela AEBetako mugan.
Mexikok milioi eta erdi tona inguru ahuakate ekoizten ditu urtean, eta 2016an, herrialdeko ahuakate ekoizpenaren %62 AEBetara esportatu zuten. Ahuakate ekoizle mexikarrek, antzina nagusi ziren Kaliforniako ekoizleek baino 16 aldiz gehiago saldu zuten AEBetan. Ahuakateak gidatu du barazki eta fruta mexikarren salmentaren hazkundea iparraldeko herrialdean; hogei urtean 3.000 miloi dolarretatik 20.000 milioira igaro da.
1994an sartu zen indarrean AEBak eta Mexikoren arteko merkataritza askeko ituna. Baina zizare arriskutsuak zirela eta, 1997ra arte debekatua zegoen ahuakatea inportatzea AEBetan. Andy Robinson kazetariak La Vanguardiarentzako Guakamolearen gerra artikuluan dio futbol amerikarreko jokalarien kanpaina ospetsu batean guakamolea egiteko hainbat errezeta azaldu zituztela. Hala, ospe handia hartu zuela sofako kirolzaleen artean. Excelsior egunkari mexikarraren arabera 35.000 tona ahuakate jango ziren aurtengo Super Bowlean.
Joan-etorri asko duen muga
El Espectador egunkariak Trumpek ez dio horren erraz iskin egingo Mexikori artikuluan dio bi herrialdeen arteko hartu-eman komertziala %462 hazi dela 1993tik. Mexikok bere esportazioen %80 bidaltzen du AEBetara, eta horrek bereen %50 hegoaldeko herrialdera; harreman komertzial oso estua dute. Washingtonek, ordea, adierazi du merkataritza ituna berrikusiko duela, eta %20ko muga-zerga ezarriko diola Mexikori. Diru horrekin bi herrialdeak bereiziko dituen hesia eraiki nahi duela esan du. Iragarpen horrek eztanda eragin du bi aldeetako nekazaritza elikagaien industrian; merkataritza askeak etekin handiak ateratzea baimendu baitie. Horrek azalduko luke mexikarrek iragarri duten Txina eta Europara esportazioak dibertsifikatzeko berehalako plana.
Egia da, La Vanguardian Robinsonek dioenaren arabera, merkataritza itunak bi hamarkada bete ostean Mexikoko pobrezia tasa ez dela %50etik jaitsi. Baina mugan kezkaz begiratu diete geldiarazitako kamioei, “Nola da posible Super Bowla baino hamar egun lehenago ahuakateak geldiarazten ibiltzea mugan?”, esan dio Ramón Baldosa, mugako jatetxe bateko zerbitzariak Robinsoni. Denborak esango du datorren urteko Super Bowlean guakamole mexikarra estatubatuarren ahoetan egongo den edo ez.
Balirudike dena kontrolpean dagoela, badakitela guri nola sinetsarazi edozer, ez dugula inoiz, berez, guk nahi duguna egiten. Iragarki konstante batean bizi bagina bezala, esaten dugu “aukera berdintasuna”, eta pentsatzen dugu esaten ari garela “aukera... [+]
Ekosistema askok itzulera gabeko puntuak dituzte, hau da, estresa maila berezi bat pairatuz gero –izan klima aldaketa, kutsadura edo kalte fisiko zuzenarengatik– desagertzen ahal dira, eta ekosistemak haien artean konektatuak izanez gero hurrenez hurren elkar... [+]
Moncloa jauregia, martxoak 18: industria militarreko elitea Espainiako presidente Pedro Sánchez eta Defentsa ministro Margarita Roblesekin bilduta. Azken lerroan, euskal ordezkaritza: Juan Ignacio López Gandasegui (Aernnova); Jokin Aperribay (SAPA); Carlos Azola... [+]
1991n Alpeetan Ötziren gorpua aurkitu zutenetik, egoera oso onean kontserbatutako 5.000 urteko arrastoak ikerketa asko egiteko erabili dituzte. Hasieratik arreta eman zuten azalean zeuzkan 61 tatuajeek. Adituek uste zuten tatuaje horiek azalean ebaki txikiak eginda eta,... [+]
EHUk Tel Aviv-eko unibertsitatearekin etorkizuneko lankidetzarako bideak ahalbidetzen dituen zibersegurtasuneko katedra bat sortu izanaren harira, bertako langileok interpelatuak izan gara hainbat lekutatik, eta esan beharra dut neurri handi batean lotsatuta sentitu naizela,... [+]