“Ez dago frogarik esateko ziztadak sumisio kimikoa direla”
Hala adierazi du David del Valle Auzitegi Medikuntzako Euskal Institutuko zuzendariordeak. Horrez gain Ertzaintzak eta udal poliziek adierazi dute jaietan ibiliko direla kale-jantzitan ziztadarik egiten ez dela ziurtatzeko.
Geroz eta gehiago dira uste dutenak ziztadekin ez dutela sumisio kimikoa lortu nahi. David del Valle da Osakidetza, polizia eta guardiako epaitegiak koordinatzen dituena, Auzitegi Medikuntzako Euskal Institutuko (AMEI) zuzendariordea izateaz gain. Deiak haren deklarazioak jaso ditu. Zuzendariordeak lasaitasun mezua bidali behar dela adierazi du, bai gizarteari eta ziztaden biktima izan daitezkeen emakumeei ere. Gaineratu du ez dagoela ziurtasunik ziztadak sumisio kimikoa lortzeko modu berria direnik.
Iritzi bertsua du, Energy Control programak. Plazerrak eta arriskuak kudeatzeko substantziei buruzko informazioa, aholkularitza eta analisia eskaintzen du programak eta honakoa adierazi du ziztaden harira: “Substantziak ez detektatzeak ez du esan nahi, nahitaez, organismotik azkar ezabatzen diren substantziak direnik; aitzitik, baliteke substantziak ez injektatzea”. Nabarmendu du fokua erasotzaileengan jarri behar dela, sexu erasoak egiten dituztenengan, izan ere haiek dira emakumeen beldur-egoeraz baliatzeko prest daudenak.
AMEIko zuzendariordeak azaldu du ziztadak egon badaudela, baina ez dakitela ez zerenak diren, zerekin egiten diren, ezta ezer sartu den edo zein helburu dagoen horren atzean ere. Mugimendu feministek ordea argi dute: beldurra sorrarazi nahi dute, hala adierazi du Euskal Herriko Bilgune Femninistak, baita Itaiak ere —azken honek mobilizazioak deitu ditu Gasteizen, Donostian eta Bilbon—.
Hala eta guztiz ere, del Vallek nabarmendu du “askoz ere zuhurragoak izan beharko genuke ziztadak zer direnaren eta zer suposatzen dutenaren inguruan” eta gaineratu du ziztadak gauza bat direla eta beste gauza bat “balizko sexu-erasoak, psikoaktiboen kontsummo toxikoa, batez ere alkoholarena, gertatzen den jai-espattu batean”.
Eusko Jaurlaritzaren erantzuna
Ziztaden aurrean koordinatzeko bildu da asteartean, Osakidetzako Epaileekin, Ertzaintzarekin eta AMEIrekin. Elkarren artean ziztadak jaso ditzazketen pertsonei arreta hobea eman ahal izateko eta ez berbiktimizatzeko “gure lan propioagatik” azaldu du del Vallek. Donostian izan da bilera eta bertan egon dira Donostiako alkate Eneko Goia, Herritarren Segurtasunerako zinegotzi Martín Ibabe, Ertzaintzako zuzendari Victoria Landa eta Ertzaintzako buru Josu Bujanda.
Jaietan zehar ertzain eta udaltzain gehiago iragarri dituzte, uniformez eta kalez jantzita, gaueko aisialdirako guneetan eta jai-esparruetan. Arduradunek adierazi dute horrekin ziztadei aurre egin nahi dietela. Baina badago hori kritikatu duenik, adibidez Bilgune Feministak dio : “Segurtasun eredu horrek ez gaitu aske sentiarazten; alderantziz, are gehiago biktimizatzen gaitu. Poliziak gorpuzten duen maskulinitate ereduak eta iraunarazten duen menderatze sistema berberak kolpatzen gaitu. Guk ez dugu poliziarik behar aske izateko”.
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
Motorrez gainezka dago Iñaki Mujikak Altsasun duen tailerra. Ilaran daude denak, baina bada barreneko gelaxka batean aparte gordetako bat. Mujikak beretzat egokitu nahi duen motorra da. 2021ean igo zen azkenekoz motor gainera; istripu larria izan zuen moto-kros zirkuitu... [+]
Norbere gorputzaren gaineko erabakiez, estetika heteropatriarkalaren morrontzaz, kontraesanez eta musikaren industriaz solastatzeko baliatu dugu Arrigorriagako polemika: herri horretako jai batzordeak Vulkano orkestra festa-egitarautik kentzea erabaki du, ikuskizuneko... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Euskal Herrian zein munduan, gero eta ugariagoak dira lurraren defentsan sortzen diren mugimenduak, bizitzari eusteko ezinbestekoa den lurraren balioa aldarrikatzen dutenak. Borroka hauek ez dira soilik erresistentzia; itxaropenaren eta konplizitatearen oinarri ere bihurtu dira... [+]
“Bohemioa”, “poeta”, “mozkorra” eta “amodioaz maiteminduta” dagoen drag bat da Travis Tea (2024, Travistonia planetakoa). Autopertzepzio bat dela dio, eta kanpotik “talenturik gabeko eta antigoaleko poetatzat” dutela... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Emakundek babestutako Hizkuntza aldaketa sozialerako tresna: hizkuntza inklusiboaren erabileraren ondorio batzuen azterketa teorikoa eta enpirikoa ikerketak ondorioztatu du hizkuntza inklusiboa erabiltzea garrantzitsua dela genero ezberdintasunak ez areagotzeko.
Uda giroan barneratuta, heldu dira herriko festak, baita sexu erasoen salaketen gorakada ere. Gozamenerako guneak sortzeko hilabeteetako lana egiten dute jai eta txosna batzordeetako kideek, eta goraipatzekoa da espazio horiek bermatzeko herritar boluntarioek egiten duten... [+]
Sanferminak ate joka direla, Iruñerriko feministek Alde Zaharreko kaleak zeharkatu dituzte, eraso sexisten aurkako aldarria zabalduz.
"2000. urteko San Joan egunez, aspaldiko urteko jende multzorik handiena bildu zen Andoaingo Goikoplazan, hamabiak jotzearekin batera dantzarako prest. Lehenengo aldiz gizon eta emakumez osatuta zegoen axeri-dantzarien taldea zen". Hitz horiekin ireki zuen "Emakumeak... [+]
Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak.
Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]
LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Eguna dela eta, hainbat kolektibok deituta sexu askapena eta harrotasuna aldarrikatu dituzte larunbatean Euskal Herriko hiriburuetan eginiko manifestazioetan. Loratuz Lotu, Anitzak, Lumagorri eta Sumin Trans taldeek jaso dute Ehgamek... [+]
Irungo udal gobernua ez da gai izan 29 urte luzetan alardeari lotutako gatazka konpontzeko… ez duelako nahi izan, beste alde batera begiratu duelako, alarde baztertzailea babestea aukeratu duelako, ausardia politiko falta eta arduragabekeria instituzional itzela erakutsi... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.