Zenbat arantza Arantzak

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak areagotuak. Ene kezka edo gogoeta da ea besteren bat hil ondoren ahanzturan geldituko den. Euskal Herriko gatazka Madriletik kontatzen eta zinematan saritzen ari diren garai honetan, ez ahazteak kirol ariketa dirudi, nekagarria. Gogoratzeak, berriz, erresistentzia.

Beren ibilbideen konparaketetan hasi gabe, Pepe, Juan Mari… batzuk aipatzearren, medioetan gizonek askoz ere presentzia zabalagoa izaten jarraitzen dutelakoan nago. Ez hori bakarrik, ze orrialdetan argitaratzen diren edo berriari ematen zaion lehentasuna ez dira parekideak. Ondorioz, oihartzun sozial eta politikoaren erdigune bihurtzen dira. Irakurle, entzule, sarezaleen erreakzioak ere maila berean, zer ikusi, hura zabaldu edo komentatu.

Zer egin Arantza,Teresa eta besteak ahanzturara ez eramateko? (...) Gure alabek jakin dezaten nondik gatozen eta zuen semeek beraien izenak irakur ditzaten

Gazteek, belaunaldi berriek, ez omen dute irakurtzen. Beste era batetara informatzen edo desinformatzen omen dira, eta ni pentsatzen, gu zertan ari garen. Kazetari feminista bezala baditut bi arantza nik ere. Batetik, ezkerreko egunkari, medio edo sareetan pausoak eman badira ere, oraindik emakume eta genero disidenteei agentzia politiko bezala eskaintzen zaigun lekua gutxi da, eta kultura patriarkalaren ahanztura erreproduzitzen jarraitzen da. Inklusioaren aroan maskulino generikoa erabiltzen den hizkuntzan, medioek gu izendatu gabe jarraitzen dute: presos, represaliados, deportados… Bestetik, non gauden mugimendu feministok, eredu eta narratiba berriak medioetan txertatzeko eta irakurriko ez diren horien hutsuneak betetzeko.

Kideren baten sare sozialen estatusean, “Arantza, handia zara”, beste batenean, argazkia. Kasualitatea, biak emakumeak izatea? Zer egin Arantza, Teresa eta besteak ahanzturara ez eramateko? Sare sozialetako kodeak apurtuz (berehalakoan posteatzea, alegia) ene sareetan zabaldu dut Arantzaren argazkia. Euskal gatazka eta memoria feministaren transmisioan influencer deiturikoa bilakatu nahian. Jakinik ez ditudala like asko lortuko, nirean jarraitu dut gogoratzen eta horretarako denbora hartzen, lerro hauek idazten. Aleka baino, kolektiboki ekiten eta eragiten jarraitzeko asmoz. Bagoaz aurrera, baina asko dugu egiteke. Gure alabek ahaztu ez ditzaten, jakin dezaten nondik gatozen eta zuen semeek beraien izenak irakur ditzaten. Izena duenak baitu izana. 

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Bizipenak

Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]


2025-09-10 | Iñaki Barcena
Parte izan, parte hartu eta parte eman

Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]


2025-09-10 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (eta II)

Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]


Teknologia
Teknologia bizigarriak?

Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.

Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]


Desberdintasunen garrantzia nazioarteko politikan

Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]


2025-09-10 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Udako postalak

Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


‘Txoloak, sudakak, moroak, payoponiak’

Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]


2025-09-03 | Castillo Suárez
Maitasunaz

Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]


Normal plantak egiten

Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.

Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]


2025-09-03 | Bea Salaberri
Txitxar txiroak

Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]


2025-09-03 | Jesús Rodríguez
Zarata egiteari utzi, gora begiratu

Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]


Eguneraketa berriak daude