Euskarazko murgiltze ereduan ari diren haurtzaindegiek indarrak batu dituzte Ipar Euskal Herrian
Euskarazko murgiltzea duten haurtzaindegiak aukeratzen dituzten guraso askok ez du horretarako aukerarik Ipar Euskal Herrian, eskaintza txikiagoa baita eskaera baino. Arazoari irtenbidea eman eta indarrak batzeko elkartea sortu dute haurtzaindegi eta haurtzain-etxe euskaldunek: Konkolotx.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zortzi dira Ipar Euskal Herrian umeei euskarazko harrera egiten dieten haurtzaindegi eta haurtzain-etxeak: Biarritzeko Ohakoa, Hendaiako Txiki Txoko, Baionako Luma, Angeluko Xoko Ttipi, Mauleko Xübükota, Lakarrako Ttinka, Ziburuko Ttuku Ttuku eta Azkaingo Kilima. Duela bi urte erabaki zuten sarea osatzea, elkar laguntzeko eta esperientziak trukatzeko. Orain, bide horretan urrats bat gehiago eman eta elkartea sortu dute: Konkolotx.
Eskaintza txikia euskaraz
Elkarteko kideek azaldu dutenez, Iparraldeko haurtzaindegien %29 Hirigune Elkargoak eta Euskararen Erakunde Publikoak kudeatzen duten label sistemaren barruan daude eta gehienak haurtzaindegi elebidunak dira. Tokien %5 baino gutxiago eskaintzen da murgiltzean. Haurtzain-exeen kasuan, %18k funtzionatzen du murgiltze ereduan (28tik 5 dira euskaldunak).
Eskaera, baina, eskaintza baino handiagoa da. Kideen hitzetan, seme-alabak euskarazko egituretan nahi dituzten gurasoen eskaerek “gainezka” dituzte, eta beraz, “haurrak murgiltzean ezarri nahi lituzketen hainbat gurasok beste sistema batzuetan ezarri behar dituzte: elebidun ala frantses elebakar”.
"Hizkuntzaren transmisioa 3 urte aitzin hasten da eta murgiltzea da transmisioa segurtatzeko eredu eraginkorrena"
Elkarteak garbi ditu helburuak: elkarren arteko ezagutza, trukaketa eta sostengua mantentzeaz gain, Iparraldean lehen haurtzaroko harreran murgiltzea garatu behar dela aldarrikatzen dute. Horretarako, euskalgintzako beste egiturekin elkarlana abiatuko dute eta euskarazko harrera garatzeko behar diren medioak hartzea eskatu diete Euskararen Erakunde Publikoari eta Hirigune Elkargoari, murgiltzean funtzionatzen duten haurtzaindegiak sortzen lagundu dezaten edota euskara hutsezko harrera guneak antolatu ditzaten. Langileak euskalduntzeko formakuntza indartzea ere eskatu dute.
Hizkuntzaren garrantzia lehen urteetan
“Familia guziek euskarazko harreraren hautua egiteko aukera ukan behar lukete”, diote Konkolotxeko kideek. Azken finean, “hizkuntzaren transmisioa 3 urte aitzin hasten da eta murgiltzea da transmisioa segurtatzeko eredu eraginkorrena”.
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]