Euskararentzako politiketan “ziklo berri bat” galdegin dute milaka euskaltzalek Baionan
Larunbatean 3.000 lagun baino gehiago batu ziren euskalgintzak deitutako manifestaziora. Orain baxoa euskaraz! Euskarak trabarik ez lemapean, eragile ugarik salatu zituzten euskarak dituen trabak, eta instituzioei politika eraginkorrak hartzeko eskatu zieten.
Baionan euskalgintzako eragile andana bildu zen larunbatean, Ipar Euskal Herrian euskarak dituen trabak salatzeko eta “itxurakeriatik” haragoko hizkuntza politika eraginkorrak exijitzeko. Lege koadro berria zabaltzeko unea dela aldarrikatu zuten 3.000 lagun baino gehiagok, Kazeta.eus-en kontaketaren arabera.
Manifestazioa hasterako iritsi ziren Bordeletik bizikleta martxan abiatutako Baionako Estitxu Robles kolegioko 22 ikasle eta lau irakasleak, eta txalo artean hartu zituzten. Lapurdiko hiriburuan eragile ugaritako jendea batu zen, Euskal Konfederazioak deituta: Azterketak Euskaraz, Euskalgintzaren Kontseilua, Hizkuntza Eskubideen Behatokia, AEK, Ikastolen Elkartea, Euskal Herrian Euskaraz, Gazte Euskaltzaleen Sarea, Iparra Hegoa, EH Bai eta EH Bildu alderdiak, eta beste erakundeetako ordezkariek babestu zuten aldarria.
Euskararen ofizialtasuna galdegin zuten amaierako irakurketan Xabi Ibarburu Uda Lekuko lehendakariak eta Elorri Falxa Seaskako irakasleak, antolatzaileen izenean. Ipar Euskal Herrian dituzten oztopoak salatu zituzten, hala nola baxoa euskaraz pasa ahal izatea. Seaskako ikasleek brebeta euskaraz pasatzeko eskubidea eskuratu dute, baina gainerako ikastetxeetan ez da hala: azterketak osoki euskaraz egiteko beharra aldarrikatu zuten larunbatean. “Euskara transmititzeko gai izanen diren hiztun osoak sortzeko garaia da”.
VII. Inkesta Soziolinguistikoak berretsi du belaunaldi gazteetan euskara emeki-emeki berreskuratzen ari dela, baina erabilera, ez: “Euskaldunok gero eta zokoratuagoak gara, erabilera beheititzen ari da eta hizkuntza maila apaltzen”, ohartarazi zuten mobilizazioan. Egoera iraultzeko ziklo berri bat zabaltzeko eskatu diete instituzioei, esanez “zinezko inbertsioa” egin behar dela “herri honek bizirauteko duen kapital garrantzitsuena”, euskara, garatzeko. Orain artekoa nahikoa ez izanik, baliabide ekonomiko eta politiko gehiago exijitu zituzten, eta “itxurakeriatik haragoko” inbertsioak galdegin.
Instituzioei zuzendutako eskeak
Hain zuzen, erabaki horiek hartu behar dituzten instituzioetako ordezkariak mobilizazioan ez zeudela gogorarazi du Berriak. Euskararen Erakunde Publikoko (EEP) lehendakari Antton Kurutxarri, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakari Jean Rene Etxegarai eta Ipar Euskal Herriko parlamentariak falta ziren.
Erakunde horiei eta tokiko hautetsiei zuzendu zizkieten eskeak euskalgintzatik. EEPri indar handiagoa emateko eskatu zuten, eta Frantziako Estatuak euskararentzako politika publikoa garatzeko beharra azpimarratu, Bretainiaren eta Okzitaniaren antzera. Euskal Konfederazioko eragileek jakinarazi zuten prest daudela euskararen aldeko hitzarmen berri bat egiteko lanean parte hartzeko, baina instituzioen interesa zalantzan jarri zuten. Legeak aldatzeko unea dela aldarrikatu zuten.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]
Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Bordeleko Errektorearekin hitzartu du "behin-behineko" akordioa Seaskak. Horrez gain, Euskararen Erakunde Publikoarekin eta Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmena sinatzeko negoziaketak abiatuko dituzte hurrengo astean. Azterketak euskaraz egiteko aukera... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.
25 bat eragilek adierazi diete elkartasuna apirilaren 11n Baionako auzitegian epaituko dituzten Intza Gurrutxaga eta Gorka Torre Euskal Herrian Euskaraz taldeko kideei. Egun batzuk lehenago, apirilaren 6an Baionan eginen den manifestazioan parte hartzeko deia ere luzatu dute.
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Hizkuntzarako ere gurasoak haurrentzako eredu direla kontuan hartuta, euskararen erabilera eta irakaskuntzari buruz sentsibilizatzeko helburua duen hamabostaldia antolatu dute Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek. Martxoaren 15etik 30era guraso... [+]