“Etxeko lursailari bizia emateko sortu genuen baratze pedagogiko kolaboratiboa”
Donibane Lohitzune eta Bidarte artean hazitako hiru anai-arreben proiektua da Ereinez Hazi. Berenice, Tristan eta Virgile Bruniau gazteek utzia zegoen etxeko lursailari bizitza emateko asmoz abiatu zuten egitasmoa. “Duela hiru urte jarri genuen martxan proiektua. Orduan, ez zegoen ezer lursailean, eta pixkanaka prestatzen ari gara, pedagogiarako gunea sortzeko asmoz”, azaldu du Berenice Bruniauk. Baratzeak topatzea hain erraza ez den inguru paregabean dago kokatua proiektua, hain zuzen, Erromardi eta Lafitenea hondartzen artean, Lapurdiko kostaldean.
Etxeko baratzetik harago, hiruetako inork ez zuen harreman handiegirik nekazaritzarekin proiektua abiatu aurretik. Ikasketei lotuta, baina, Paristik hurbil lurraren espekulazioaren aurka borrokan ari ziren nekazarien mugimendua ezagutu zuen Bruniauk, eta gaiarekiko interesa piztu zitzaion. “Zuzenbide ikasketak egin ditut nik, baina ikasketa bukaerako lanean lurra lantzeko eta elikadurarako eskubidea landu nituen”, azaldu du. Lana amaitzearekin batera, diru laguntza batekin egin zuen topo Bruniauk, ingurumenarekin lotutako ekimenak bultzatzen dituzten elkarteei zuzendutakoa. Horrela bururatu zitzaion ordu arte utzia zuten etxeko lursailean baratze proiektua martxan jartzea.
2.200 metro koadro inguruko lursaila modu kolektiboan lantzen dute proiektuko kideek gaur egun. “Guztira 60 bat lagunek hartzen dute parte baratze kolaboratiboan, baina asko aldatzen da asteburuaren arabera. Lan saio batzuetan 30 lagun elkartzen gara, eta beste batzuetan, bost”, dio. Fruta arbolak ere badituzte lursailean: sagarrondoak, gereziondoak, udareondoak, mertxikondoak eta beste. “Ekoizten duguna ez dugu saltzen, hona lanera datorren jendeak etxera daramatza barazkiak, guztia partekatzen dugu”.
Permakulturan hezten
Permakulturaren printzipioen arabera egiten dute lan Ereinez Hazi proiektuan. Lursaila maldan dago, eta guztia eskuz egiten dute, mekanizaziorik gabe: “Pedagogia lana egitea da proiektuaren helburuetako bat”. Baratzea lantzera hurbiltzen diren kideekin ez ezik, haur eta gaztetxoekin ere lanketa egitea da haien asmoa: “Ikastetxeetako haurrekin saioak egin izan ditugu. Proiektua aurkeztera joan izan naiz ni haiengana, eta gero, haiek datoz lursailera”. Jolasen bidez lurraren eta nekazaritzaren inguruan ikasten dute haurrek, eta landaketak ere egiten dituzte haiekin.
Publiko zabalarentzat bestelako tailerrak ere eskaini izan dituzte gunean: sukaldaritzari, haziei, sendabelarrei eta lurraren ongarriei buruzkoak, besteak beste. “Bizia duen gune bat egitea da asmoa, partekatzeko eta trukerako espazio bizi bat”.
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]