Behi-esne ekoizpenean erreleboa hartuta
Mallabiko Aitzol Uriarte Ibarzabal dago Estakua baserriko jogurten atzean: “Aitak eta amak esne-behiak izan dituzte beti gurean, eta ni aurretik beste lan batzuetan ibili naizen arren, duela bi urte eta erdi inguru jarduera honetan hasteko erabakia hartu nuen”. Gurasoek behi gehiago zituzten lehen, baina egun hamazazpi bururekin egiten du lan Uriartek. Abereak larrean libre izaten ditu ahal bezain beste, eta esnearen zati bat kanpoko enpresei saltzen badie ere, beste zati batekin etxean bertan jogurtak egin eta zuzeneko salmentaren bidez merkaturatzen ditu.
Azken urteetan gurasoek ekoizten zuten esnea kanpora saltzen zuten, baina etxean bertan eraldatzearekin errentagarritasun handiagoa lortuko zuela pentsatu zuen Uriartek, eta horrela hasi zen jogurtak egiten: “Baserrian jarri genuen eraldaketa gunea duela bost bat urte, parlamentuan erregistro sanitarioaz aparte, ekoizpen txikietara egokitutako arau malguagoak onartu zituztenean”. Modu horretan, inbertsio ez hain handiarekin eraldaketa prozesurako osasun baldintza guztiak betetzea lortu zuen mallabitarrak, eta geroztik, hilean 800 jogurt litro inguru ekoizten ditu.
Eraldatze gunea egiteko malgutasunik izan ez balu, beste bide batetik jo izango zuela uste du ekoizleak. “Erregistro sanitarioak inbertsio handiak eskatzen ditu, ez baitago ekoizpen txikietara egokitua. Horretara derrigortua egon izan banintz, dirutza handia jarri behar izango nukeen, eta horrek arrisku handia dakar”. Momentuz jogurtak soilik egiten ditu, baina etorkizunean esnea botilan saltzen hastea ere bada bere asmoa: “Pixkanaka eta pauso txikiak emanez doa proiektua aurrera, eguneroko lanak denbora eta indar asko kentzen baitigu”.
Agroekologiaren bidean
Hurrengo urteetan eredu ekologikorako pausoak ematea da Uriarteren helburua: “Asmoa ez da ziurtagiria lortzea soilik. Esaten dugu agroekologiaren bidean inoiz ez dela helburura iristen, beti dagoelako zer hobetu”. Bada, bide horretan sakontzea du erronka ekoizleak. Dena den, proiektua martxan jarri zuenetik saiatu da ingurumenarekiko eta animaliekiko errespetuan oinarrituta lan egiten: behiak larrean izaten dituzte eguraldiak uzten dien bitartean –aurten Gabon bezpera arte kanpoan egon dira–, transgenikorik gabeko pentsuekin elikatzen dituzte eta ez dute antibiotikorik erabiltzen.
Jogurtak merkaturatzeko zuzeneko salmenta lehenetsi du mallabitarrak: “Baserrian bertan eta inguruko herrietako denda txikietan saltzen dugu produktua, eta beraz, oso hurbileko harremana dugu bezeroekin”. Inguruko kontsumo taldeetara ere eramaten dituzte, eta elikaduraren eta nekazaritzaren bueltan sortzen ari diren mugimenduekin badute harremana.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]