Azken 80 urteetako une esanguratsuenak Luis Ortiz Alfauren bizitzan

  • Iaz gaztelaniaz kaleratutako liburua euskaratu du Ander Izagirrek, Luis Ortiz Alfauren mendea (Gogora Institutua, 2018). Gerra, kontzentrazio-esparruak, frankismoaren derrigorrezko isilaldia eta, azkenean, berreskuratutako memoria biltzen duen lana. 

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2018ko apirilaren 10an - 08:53

Ander Izagirre idazle eta kazetariak idatzitako biografia honetan gerra zibila, kontzentrazio-esparruak eta frankismoa zeharkatu eta memoria historikoa berreskuratzeko borrokara iritsi arte Luis Ortiz Alfauk egindako bidea kontatzen da. Izagirreren hitzetan, Luis Ortiz Alfauren biografian "azken 80 urteetako une esanguratsuenak daude".

1916ko urrian jaio zen Ortiz, Bilbon. Izquierda Republicanako batailoian eman zuen izena, oraindik 20 urte bete gabe zituela. Ez du sekula tiro egin. Baina Intxorta, Bizkargi eta Artxandako guduetan egon zen. Baita Gernikako bonbardaketan ere. Batxilergora artekoak ikasi zituenez, batailoian, mezularia zen. Preso hartzean, idazteko makinarekin ipini zuten guardia zibilek. Frantziara egin behar izan zuen ihes. Gurseko kontzentrazio zelaian egon zen. Euskal Herrira bueltan, atxilotu eta lan behartuak egin zituen. Ostean ezarri zen San Inazio auzoan. Frankismoaren lehen urteetan kostata lortu zuen aurrera egitea. 

Ortizek memoria historikoaren berreskuratze lanei ekarpena egitea erabaki zuen, 87 urterekin. "Pattal zebilen, baina memoria berreskuratzen hasteak suspertu egin zuen", esan du Ander Izagirrek. 

Sekulako garrantzia eman dio Ortizek memoria berreskuratzeko egiten den lanari: "Ezinbestekoa da hura ezagutzea beste gerrarik ez egoteko, ez hemen ez munduan".  

2016an, Frankismoaren aurkako Argentinako kereilaren barruan, Servini epaile argentinarrak igorritako galderei erantzun zien. 

Albiste hau Uriolak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: 1936ko gerra
Jokin Pantxeska Etxebarria. Gerrako ume, aitaita
"Hiru aldiz esan dute gorria naizela, komunista!"

Irisarriko herrigunera sartu orduko, hantxe, etxe baten atarian, ikurrina eta estelada. Jokin Etxebarriaren bizitokia duzu. Gerrako ume izandakoa, hamaika ibilera –eta hamaika baino gehiago ere bai–, han eta hemen egindakoa. 92 urtek nahi beste bizitzeko aukera... [+]


Missak Manouchianen lorratza
Euskal partisano komunistak nazien kontra

Otsailaren 21ean Missak Manouchian eta Melinée Assadourian senar-emazte armeniarren gorpuzkiak Pariseko Panteoian sartuko dituzte ohore guztiekin. Poeta eta partisano komunista, Manouchianek ekintza ikusgarriak gidatu zituen Bigarren Mundu Gerran okupaturiko Frantzian,... [+]


Frankismoko bunkerrak
Hormigoizko orbainak Pirinioetako mugan

1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]


Espoliazio frankista
Ibex35 eta euskal oligarkiaren zimenduak

Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]


Eguneraketa berriak daude