Zeintzuk dira Irango akordio nuklearraren irabazle eta galtzaileak?
The Guardian egunkari britainiarrak astelehenean Iran eta 5+1 taldearen artean sinatutako akordioan, irabazle eta galtzaileen inguruko analisia egin du.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Iranek atzo 5+1 taldearekin (AEB, Errusia, Txina, Erresuma Batua, Frantzia eta Alemania) atzo lortu zuen akordioaren inguruko artikulua atera du The Guardian egunkari britainiarrak.
Irango akordio nuklearraren aldaketen eta herrialdearen aurkako zigorren murrizteak nazioarteko agintarien kezkak arindu ditu. The Guardianek azken urteetako akordio diplomatiko garrantzitsuenetakoa den irabazle eta galtzaileen rankinga egin du.
Irabazleen artean:
Hassan Rouhani
Hassan Rouhani, Iraneko presidentea da bere herrialdea eta munduko sei potentzien artean adostu den akordio nuklearraren irabazlea. Rouhanik azpimarratu du Iranek modu baketsuan garatu duela energia nuklearraren gaia, eta gertaera honek estatusa eman diola bere herrialdeari. Iranek jasan duen nazioarteko isolatzea gutxienez 2017 urte arte gaindituta dagoela ematen du.
Barack Obama
Barack Obama AEBtako presidenteak George Bush AEBetako presidente ohiak zeukan guztiz bestelako jarrera hartu du. Presidente ohiak Iraki 2002 urtean gerra deklaratu zionean “axis of evil” edo gaizkileen ardatzaren barruan kokatzen zuen Iran, Sadam Husseinen Irak eta Ipar Korearekin batera. Obamak esan du akordio horrek frogatzen duela “Amerikako diplomaziak benetako aldaketa” ekar dezakeela.
Bashar al-Assad
Siriako presidenteak akordioa sinatu eta berehala esan du Iraneko historiako inflexio puntu garrantzitsuena izan dela. Assadek Iranen laguntza militar eta finantzarioa jaso du bere gobernuaren aurka 2011n egin zuten altxamenduaz gero. Siriako gerrak orain arte 210.000 hildako eragin ditu eta hainbat eta hainbat etxe gabe. Horregatik, akordio nuklearrak beldurtuta dauzka.
Vladimir Putin
Errusiako presidenteak esan du akordioa sinatzearen ondorioz “munduak lasaitu handia” hartu duela. Iranen aurkako zigorrak bertan behera gelditzeak mendebaldeko herrialdeek Errusiaren aurkako zigorrak malgutzea ekar lezakete.
Galtzaileak ordea:
Abu Bakr al-Baghdadi
Akordioa bere burua Estatu Islamikoaren kalifatoarentzat duen Abu Bakr al-Baghdadirentzat ez da batere albiste ona, AEBek eta Iranek kooperazioan Estatu Islamikoak Irak eta Sirian dituen indar armatuen kontra jo lezakeelako.
King Salman bin Abdulaziz
Saudi Arabiaren hasierako isiluneak esan nahi du AEBek eta Iranen arteko adiskidetzea King Salman bin Abdulaziz Saudi Arabiako presidenteari ez zaiola batere gustatu.
Binyamin Netanyahu
Binyamin Netanyahu, Israeleko lehen ministroak betidanik AEBen eta Iranen arteko akordio nuklear baten aurka bozkatu du. Gertakariak herrialde hebrearra eta AEBen arteko erlazioak tenkatu ditu.
Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 585 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio “eraso prebentiboa” izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
AEBetako Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten batek dio gune nuklearrei eginiko erasoek ez dutela Irango gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Etxe Zuriko bozeramaile Karoline Leavitt-ek leporatu... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 950 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio "eraso prebentiboa" izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]
Irango hiru gune nuklear nagusiei eraso egin ostean, Donald Trump AEBetako presidenteak "Iran berriz handi egiteko" erregimen aldaketa bat behar dela adierazi du sare sozialetan. NBEren Segurtasun Kontseiluak larrialdizko bilera egin du, eta Errusiak, Txinak eta... [+]
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Teherango barruti bati eraso egin ondoren, Israelek jaurtitako misil batek IRIB Irango telebista kate publikoaren egoitza izan du jopuntu. Erasoa gertatu aurretik Israelgo Defentsa ministro Israel Katzek ohartarazi du "Irango propagandaren bozgorailua" desagertzear zela... [+]
Israelek ostiralean Irani eraso egin ostean, azken horretako lider nagusi Ali Khameneik "mendekua" iragarri zuen. Israelen erasoek dagoeneko 224 lagun hil dituzte Iranen; 23, berriz, Iranek Israelen eginikoek, horietatik zortzi igandean. Irango Parlamentuan NPT Arma... [+]
Israelek Iranen aurka orain arte egindako aire eraso gogorrena egin du ostiral goizaldean, Leon operazioa-rekin. Erasoan, Israelgo Armadako 200 bat gerra hegazkinek hartu dute parte eta kalte handiak eragin dituzte Iraneko nuklear programa garatzeko eta misil balistikoak... [+]