Israelek eta Iranek elkarri eraso egiten jarraitzen dute, geroz eta intentsitate handiagoarekin
Israelek ostiralean Irani eraso egin ostean, azken horretako lider nagusi Ali Khameneik "mendekua" iragarri zuen. Israelen erasoek dagoeneko 224 lagun hil dituzte Iranen; 23, berriz, Iranek Israelen eginikoek, horietatik zortzi igandean. Irango Parlamentuan NPT Arma Nuklearrak Ez Ugaltzeko Itunetik ateratzeko lege proposamena prestatzen ari dira.
Israelek ostiralean Irango eremu nuklearrei eta goi karguei eraso egin zienetik, bi herrialdeen arteko erasoek ez dute etenik izan. Are gehiago, droneen eta misil balistikoen bidez eginiko erasoen intentsitatea geroz eta handiagoa izaten ari da, baita horiek eragindako ondorioak ere: Hossein Kermanpour Irango Osasun Ministerioko bozeramaileak igande honetan baieztatu du ostiraletik Israelen erasoek 224 pertsona hil dituztela Iranen, gehienak Teheran hiriburuan; Israelen, berriz, Hareetz hedabideak jakinarazi du Iranek misil balistikoekin igandean eginiko azken erasoek zortzi hildako utzi dituztela, eta, horrela, guztira 23 direla hildakoak.
Israelen eta Iranen artean arma nuklearren inguruko tentsioa aspaldikoa bada ere, azken asteetan nabarmen handitu dira bien arteko mehatxuak. Izan ere, Israelek ostiraleko erasoa ez zuen edozein testuingurutan egin: AEBak Iranekin negoziatzen ari dira honek uranioa aberasteko bere programa nuklearra albora dezan, eta oraindik akordio batera heltzeko aurreikuspenak urruti bazeuden ere, bi herrialdeak negoziazioen seigarren saioa egitekoak ziren igandean, Omanen. Marco Rubio AEBetako Estatu idazkariak ohar batean adierazi zuen ostiralekoa "Israelen aldebakarreko erasoa" izan zela, baina Donald Trump AEBetako presidenteak ez zuen Irani eraso egiteko aukera baztertu biek dituzten negozioazioek aurrera jarraitzen ez badute.
Iranen aurka eginiko lehen aire erasoan Israelek dozenaka helburu nuklear eta militar izan zituen jopuntu, baita gune horietako buru diren pertsonak ere. Besteak beste, Guardia Iraultzaileko buru Hossein Salami jenerala eta hainbat ingeniari hil zituzten. Horren aurrean, Irango lider nagusi Ali Khameneik "mendekua" iragarri zuen, eta hala berretsi zuten: ostiralean bertan 100 drone eta dozenaka misil jaurti zituzten Israelera, batez ere Tel Avivera, eta hango aire defentsak gehienak suntsitzea lortu bazituen ere, hainbat misil balistikok talka egitea lortu zuten, esaterako, Israelgo Defentsa ministerioaren egoitzarekin.
Su-eten baterako itxaropenak, urruti
Ostiralaz geroztik, bi herrialdeek bakoitzaren gune nuklearrei eta militarrei eraso egiten jarraitu dute, baita herritarrak bizi diren hainbat eremuei ere. Erasoak ez dira soilik Tel Aviv eta Teheran hiriburuetan gertatu. Esaterako, larunbatetik igandera bitartean Iranek jaurtitako misil balistikoek Israelgo kostaldeko Haifa hiria izan zuten jopuntu, bertan baitago herrialdeko petrolioa fintzeko azpiegiturarik handiena. Eta Israelgo ehiza hegazkinek behin eta berriz eraso egin diete Irango Natanz, Isfahan edota Fordow bezalako eremu nuklearrei.
Europako hainbat agintarik gatazkaren inguruko adierazpenak egin dituzte. Emmanuel Macron Frantziako presidenteak larunbatean Irani leporatu zion gatazka abiatzea, eta "beharrezkoa balitz Israelen defentsan" parte hartuko zuela adierazi zuen: "Ezin gara Iranek arma nuklear bat duen mundu batean bizi". Friedrich Merz Alemaniako kantzilerrak Irani Israelen aurkako erasoak etetea exijitu dio.
Iran NPTtik ateratzeko lege proposamena
NPT Arma Nuklearrak Ez Ugaltzeko Itunaren kide da Iran, NBEren ekimenez sortua eta IAEA Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziak ikuskatzen duena. Itunaren bidez, haren parte den edozein herrialderen uranioa aberasteko programaren gaineko kontrola du IAEAk, suntsipen handiko armen eta arma nuklearren gehiegizko garapena galarazteko helburuarekin. Bada, Irango Atzerri Ministerioko bozeramailea den Esmaeil Baghaeik zera iragarri du astelehenean: Irango Parlamentuan NPT-tik irteteko lege proposamena prestatzen ari direla.
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
109 elkartek adierazi berri dute, tartean Munduko Osasun Erakundeak edo Mugarik Gabeko Medikuek, Gazan gosete masiboa sufritzen ari direla, Israelgo Gobernuak hala erabakita. Bi milioi lagunen kontra gosea arma gisa erabiltzen ari dira, etekin politikoak lortu asmoz. 2025ean,... [+]
Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]
2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]
Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]
Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]
AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.
Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]
The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]