Donostiako Udalak eta frankismoko krimenak ikertzeko Argentinako kereilaren aldeko euskal plataformak elkarlanean antolatu dituzte jardunaldiak. 1936ko kolpe militarrean, frankismoan eta trantsizioan izandako krimenen aurrean zenbait instituzio eta elkarte egiten ari diren lanei buruz elkarren arteko informazio trukaketa da xede nagusia eta Gipuzkoako Foru Aldundiak ere babestu du ekimena.
Urriaren 8an eta 9an, 18.30ean, San Telmo Museoko hitzaldi aretoan egingo dira jardunaldiok. Urriaren 8an, testuinguru historiko-juridikoa aztertuko dute eta Ramon Zallo Komunikazio katedraduna, Carlos Slepoy kereilako abokatua eta Garbiñe Biurrun Euskal Autonomi Erkidegoko Auzitegi Nagusiko epailea izango dira hizlariak.
Urriaren 9an testuinguru politiko-soziala izango dute mintzagai eta hainbat elkartek hartuko dute parte: Genozidioaren Biktimen elkarteak, Intxorta elkarteak, Euskal Memoria Fundazioak, Goldatu elkarteak eta Kereilaren Euskal plataformak.
Asteazkena, urriak 8
- Ramon Zallo, EHUko komunikazio katedradunak garai hartako historiaren errepasoa egingo du: kolpe militarraren zergatiak eta ondorengo diktaduraren oinarriak.
- Carlos Slepoyk Argentinan Frankoren krimenen aurkako kereila nola sortu zen eta egun prozesua nola dagoen azalduko ditu.
- Garbiñe Biurrun, Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegiko Nagusiko epaileak 1977ko Amnistiaren Legea, eta gaur egungo Memoria Historikoaren legea aztertuko ditu, besteak beste.
Osteguna, urriak 9
- Donostiako Genozidioaren Biktimen Elkarteko Juan Mari Sansineneak, Donostiako kolpe militarra, erresistentzia eta ondorioak aztertuko ditu.
- Intxorta elkarteko Julia Mongek, Emakumea, gerra eta erresistentzia saioa gidatuko du.
- Goldatu elkarteko Xabier Amuriza frankismo garaian elizak eta apaizek egindako erresistentziaren inguruan arituko da.
- Euskal Memoria Fundazioko Iñaki Egañak Frankismo irekia
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.