Ahanzturaren gomuta

Poetandreak literatura greko-latindarrean
Maite López las Heras
Balea zuria, 2022

---------------------------------------------------------------

Heriotzarik behinena ei da ahanztura, eta memoria omen du erremedio. Ahotsa dagokionari eman eta, horrela, oroimena osatzeko xedez ondua da Maite López Las Herasek (Azkoitia, 1985) plazaratutako Poetandreak Literatura Greko-Latindarrean (Balea Zuria, 2022) antologia poetikoa, iraganeko txingarra egungo gar bilakatu eta, ahal dela, etorkizuna ere argiztatzeko asmoz osatutakoa.

Antzinate Klasikoko 24 poetandreren testuak bildu ditu azkoitiarrak liburuan, jatorriz grekoz zein latinez ondutakoak. Baina harago ere badoa bilduma: poemez gain, emakume poeton testuingurua argitu, haien obra ulertu eta historikoki jasan duten bazterketa arakatzeko zein horri aurre egiteko baliagarri direnak ere biltzen baititu. Zehazki, hitzaurre eta sarrera bana topa genezake bertan, Saforen obratik hasi eta Akonia Fabia Paulinareneraino heltzen den segida kronologikoarekin batera. Honekin guztiarekin, irakurketak aldibereko bi aukera eskaintzen dituela esan genezake: batetik, literatura eta kultura klasikoarekiko hurbilpena egitekoa eta, bestetik, antzinako egoeraren eta egungoaren artean egon daitezkeen loturen inguruan hausnartzekoa.

Tartean dugu liburuaren xedeak berak ardatz duen auzietako bat: hots, poeten emakumetasunari lotutakoa. Egungo panorama literarioan zeresana ematen duen kontua da honakoa: aurki orori topa dakioke bere ifrentzua, eta ezagun ditugu egiletza zein idazketa generoari lotzeak ekar ditzakeenak. Halere, literaturaren joko zelaiaren neutraltasun ezak halabeharrezko bilakatzen du olerkariok emakumezko izan zirela aldarrikatzea. Ildo horretan proposatzen du Lópezek, 2018an onartu zen plazandre hitzarekin analogian, poetandre kontzeptua: poeta hitza, etimologikoki ez ezik, oraindik gailentzen den iruditegian maskulinoa denez, izendatze hutsak izatearen aitortzea lekarkeelako.

Bildumak kultura klasikoaren inguruko gutxieneko ezagutza edo, halakorik ezean, ezagutzeko grina galdegiten du. Halere, liburua bera akuilu ere bada: bere baitan dakartza ezagutzeko grina hori pizteko elementuak, iragana ezagutzeko gogo sorrarazle izan baitaitezke sortzen dituen egungo ezinegonak. Poetok ahantzi ditugula ahaztu gabe gogoratu behar ditugunaren oroigarri da, finean, antologia.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Puntadaz puntada aldatzen

Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025

-----------------------------------------------------------

Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]


Gure iragan femenino eta feministaz

Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024

----------------------------------------------------------------

Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]


Herriaren bihotza zabaltzeko giltza

Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]


'Guardasol gorria'
Kamikaze arduratsua

Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024

--------------------------------------------------------
 
Hau gerra bat da eta lubakiak behar ditugu. Izan ere, Bilboko Guka kolektiboak hurrengoak erakutsi dizkigu, besteak beste: Arriagako ekitaldien artean, %20 baino ez... [+]

Lore bat izan zen

Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025

--------------------------------------------------------
Liburu honetara hurbiltzen dena harrituta gera daiteke, liburu... [+]

Matxinadara!

Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024

--------------------------------------------------------------------
 

Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]


Humanismotranshumanismo...

Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024

-----------------------------------------------------------

Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]


Mona Lisaren lapurreta

Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024

---------------------------------------------------------

1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]


Etxea. Aitarena, amarena, ahizparena. Nirea

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024

-----------------------------------------------------

Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]


Dramaturgoen ‘herstory’-rako

Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024

---------------------------------------------------

Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]


Arriskuen aurrean, Ernaux

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024

-----------------------------------------------------------
 
Klinikoa, zorrotza, politikoa, intimoa, autobiografikoa. Horrelakoak erabili izan dira maiz Annie Ernauxen lana eta idazketa... [+]

Errugabetasuna frogatzen

Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024

--------------------------------------------------

Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]


Eklipsea

Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024

-------------------------------------------------------

Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]


Ama(ma)ren artilezko jertsea

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024

----------------------------------------------------

Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]


Itsasoak ere baditu mila aurpegi

Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022

--------------------------------------------

Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]


Eguneraketa berriak daude