Igeri ala ito
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere, kapitulu bakoitzak eszena bat jasotzen du eta modu independientean irakur daitezke.
Bikotekideak bere buruaz beste egiten duenean hasten da kontakizunaren istorioa, eta alargun geratu den protagonistak egiten duen bidaia fisiko zein emozionala kontatzen du hortik aurrera. Fisikoki Mediterraneora joan da, aspaldiko lagun edo maitale bat ikusteko esperantzan. Emozionalki dolua den zurrunbilo kaotikoan murgiltzen da, iragana, bikotekidearen heriotza eta familian duen lekuaz hausnartu eta gauzak ordenatzeko ahaleginean. Senarraren heriotzak markatzen du denbora: bera hil aurretik eta bera hil ostean.
Guztia kontatzeko bi ahots narratzaile aukeratu ditu Mitxelenak: lehenengo agertzen zaiguna bigarren pertsona da (Zu ez zintuen itsaso honek hil), hilda dagoen senarrari hizketan ariko balitz bezala. Baina, eleberriak aurrera egin ahala, protagonista bere buruari ere ari zaiola ohartuko gara. Lehenengo pertsona ere erabiltzen du, moduren batean egoera berri horretan bere burua aurkitzeko ahalegina egiten ari den protagonistari protagonismoa eman nahian edo. Eta horrela harilkatzen ditu barne mundua eta kanpokoa.
Iruditu zait bigarren pertsona erabiltzen duenean bere barne mundua ordenatzen ari dela. Eta lehenengo pertsona erabiltzen duenean bizirik daudenen mundua ordenatzen; bere harremanen unibertsoa ordenatzen, alegia.
Espazio fisikoari dagokienez ere, bi aukeratu ditu Mitxelenak. Bata Euskal Herriko kostaldeko herri bat da eta bestea Mediterraneokoa. Biak dira itsasodun herriak. Eta liburuko azaletik hasita itsasoak garrantzia duela ikusiko dugu, metafora handi batek bezala funtzionatzen duena. Itsasoak jan zuen senarra, baina itsasoa bizitzaren espazioa ere bada.
Bestela, egunerokotasuneko espazioak dira agertzen direnak: sukaldea, hoteleko gela, mugikorraren espazio fisikoa eta abar.
Liburuak ez nau bereziki hunkitu eta momentu batzuetan Mariaren bidaia emozional horrek hotz samar utzi nau. Hala ere, gustatu zait eta galderak sortu dizkit, bueltaka geratu zaidan liburua da. Hurrengo ikasturteko irakurle taldeetan zer komentatu emango duen liburua izango dela iruditu zait.
Kontra
Ane Zubeldia Mangriñá
Susa, 2025
----------------------------------------------------------------------------------
Hatz-mamiekin jarraituta irakurtzeko azalerak bildu ditu Ane Zubeldia Magriñák bere lehen poema bilduman: ur gainak, zuhaitz... [+]
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Consonni, 2025
------------------------------------------------------------------------------------------
Zazpi urte pasatu dira bigarren eleberria argitaratu zuenetik eta hamaika lehenengo liburutik. Bitarte honetan, baina, letrei... [+]
Eresia. Hil-kanta aitari
Goiatz Labandibar
Elkar, 2025
------------------------------------------------------------------
Goiatz Labandibarrek azken urteotan Amez (2022), Bekatua (2023) eta Zoo (2024) idatzi ondoren, Eresia. Hil-kanta aitari (2025) argitaratu berri du... [+]
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025
------------------------------------------------------------------
Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]