Kazetaria, aholkularia eta komunikazioan aditua da Jordina Arnau (La Selva del Camp, Herrialde Katalanak, 1991). Euskal Herrira etorri zen bizitzera duela lau urte. Hamarkada luzez kazetaritza lanetan aritu ondotik, botere komunikatiboa lantzeko erronkarekin, emakume ekintzaileei eta gizartea eraldatzeko egitasmoei zuzendutako egitasmoa abiatu du.
Zer da kazetaritza zuretzat?
Azken hamarkadan kazetari lanetan aritu naiz, eta azken sasoian, gainera, Euskal Herritik, Kataluniako TV3 telebista katean lan egiteko plazera eta erronka izan dut. Duela urtebete baino gutxiago nire lehendabiziko liburua argitaratu nuen Alba Siderarekin batera: Guia pràctica contra l’extrema dreta (“Eskuin muturraren kontrako gida praktikoa”). Kazetaritza, kalitatezko informazio kontrastatua eskaintzeko zerbitzua da, begirada kritikoa sustatu eta gizarte demokratikoa bermatzeko aukera bat ere bai. Nazioarteko eskuin muturraren mehatxuarekin eta fake news-en gorakadarekin, kazetaritza zorrotza funtsezkoa da.
Lasturrera (Gipuzkoa) ailegatu eta gutxira, 28 urte zenituela, bularreko minbizia diagnostikatu zizuten…
Auto-esplorazio batean konkor bat sumatu nuen. Diagnostikoa eman zidatenean Lasturrera iritsi berria nintzen, bai, langabezian nengoen gainera, eta nire gertukoak ez nituen alboan, hiltzeko beldurra nuen... Bizitza goitik behera aldatu zitzaidan. Ikaragarria izan zen. Minbiziak agertoki ezezagun batera eraman ninduen egun batetik bestera. Bizitza bere ahalmen eta ahuleziekin ulertzen hasi nintzen orduan.
Bizipen hartan sortu zen zure proiektuaren sustraia. Zergatik?
Birplanteamendu global horretan, argi ikusi nuen funtsezkoa zela erabakitzea nola bizi nahi dudan, nola lan egin, eta, funtsean, gustatzen zitzaidana egiteari eustea. Nire kasuan, komunikatzea, pertsonak ahalduntzea eta beraien proiektuak eraldatzeko komunikazioan laguntzea. TV3 telebista katea utzi nuen, nire proiektuan zentratzeko erabat.
Zertan lan egiten duzu zehazki?
Komunikazio integrala ezinbestekoa da edozein proiektu aurrera eramateko eta gizarte justuagoa eraiki ahal izateko; horretarako, lidergoen eredu berriak behar dira. Abiapuntu horretatik, kontzientzia aktibatzeko hainbat formakuntza egiten dut, komunikazio eraldatzailea sustatuta. Era berean, aholkularitza pertsonalizatuak eskaintzen ditut eta idazten eta ponentziak egiten jarraitzen dut, gorroto diskurtsoak bukatu eta minbiziaren bizipenaren bueltan ikuspuntu feminista inplementatzeko.
Denok omen dugu errezeta propio bat. Nola lantzen da?
Norberaren errezeta izateak esan nahi du komunikazio pertsonala osatzen duten elementuen kontzientzia izatea, norberaren beharren arabera landu eta kozinatzeko. Lehendabiziko osagaia beti izaten da norbere ezagutza. Ahots propioarekin komunikatzeak ahalbidetzen du ikusgarritasun eta proiekzio handiagoa, energia eta denboraren aurrezpena eta emaitza hobeak lortzea, materialki zein emozionalki. Edonork ditu bere ahots propioa lantzeko osagai guztiak, eta nire lana da horiek lantzen laguntzea.
Aholkularitzak egiten dituzu.
Aholkularitzak pertsonalizatutako lan esparruak dira, pertsonekin zein kolektiboekin lan egiteko. Euren ezinegonak, zalantzak edo arazoak ideietan, ekintzetan, planetan eta ahalduntze kontzientean eraldatzeko lan egiten dugu. Eta, horrez gain, hizketaldi publikoak prestatu, kontakizunaren definizioak egin, ekintzak sortu eta antolatu edo zerbitzu baten hedapena prestatzeko ere baliagarriak izaten dira. Beti, hori bai, ahalduntzea, eraldaketa eta bizitza erdigunean jarrita.
Ikastaroak ere eskaintzen dituzu. Horietako bat da “Agur impostora!” (“Agur, iruzurgile!”) izenekoa.
Bai, akelarre formatiboa da, parte hartzaileen kontzientzia ernatu, ahalmena aktibatu eta euren proiektua komunikatzeko osagaiak bilatzeko ikastaroa. Helburua lortzeko bakarkako zein taldeko dinamikak egiten ditugu. Iruzurgilearen sindromea zer den eta egunerokotasunean nola eragiten digun aztertzen dugu. Sinesmen mugatzaileen radarra aktibatu eta erretzen dugu, eta askeagoak izateko antidoto komunikatiboak lantzen ditugu gure sorkuntzan eta lidergoan.
Proiektu berriak hastea zaila da. Emakumeontzat zailagoa dela uste duzu?
Euskal Herria salbuespen gutxietako bat da, emakume ekintzaile gehiago baitaude gizonezkoak baino. Hala ere, jakina, negozio eta lidergoaren eredu estandarizatua nagusi da oraindik, gizonezkoen eginkizunetan oinarritua, eta, hain zuzen ere, horiek eraldatzeko lan egiten dut nik, erreferente berriak sortuta. Bidegabea da, baina dagoeneko sufritzen ari naiz, ama izan nahi dudalako eta ez dakidalako nola egingo dudan proiektua bere horretan mantentzeko. Laguntzak falta zaizkigu, zalantzarik gabe.
Zeintzuk dira zure erronkak aurrerantzean?
Nire burua zaintzea, gustura eta topera bizitzea, Euskal Herrian profesionalki toki bat egitea eta hainbeste maite dudan proiektuan lan egiten jarraitzea, lidergoak eraldatzeko eta gizartea justuagoa, kontzienteagoa eta berdinagoa egiteko.
“Lurrari lotutako familia batean jaio eta koskortu nintzen: natura eta haren zikloak nire sormen-unibertsoarentzat ezinbestekoak izan dira, lanaren inspirazio iturri. Txikia nintzenetik, kazetaria izatera jostatzen nintzen, mikrofono bat zuen kasete gisako tramankulu batekin ibiltzen nintzen nire ahotsa grabatzen... Ama eskola-irakaslea da eta urtebetetze batean arbela eskatu nuen, eskolakoa bezain handia, nik ere klaseak emateko, nire erara. Ikaragarri gustatzen zitzaidan gaiak prestatzea, eta asmatzen nuen publiko bati azalpenak ematea, baita nire ahizpa Cèliari ere. DBHko lehen edo bigarren mailan herriko telebistako saio batean parte hartu nuen, orduan hasi zen dena”.
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Bizi-biziak dira oraindik musikan dabiltzan emakume eta genero disidenteen azalean bizi izandako indarkeriaren orbainak. Ugaritu dira, halaber, orbain horiei buruzko ahotsak komunikabideetan, ikerketetan zein hainbat ekimenetan. “Asko dago egiteko oraindik”, diote... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Langabezian geratu nintzen 24 urterekin, eta ezagun batek lan xelebrea eskaini zidan: ezkondu aurreko despedidak antolatzea. Logroñoko bere enpresa hedatu nahi zuen beste hiriburuetara, tartean Bilbora. Ezkongaien lagunen deiak jasotzen nituen, eta askotariko jarduerak... [+]
Motorrez gainezka dago Iñaki Mujikak Altsasun duen tailerra. Ilaran daude denak, baina bada barreneko gelaxka batean aparte gordetako bat. Mujikak beretzat egokitu nahi duen motorra da. 2021ean igo zen azkenekoz motor gainera; istripu larria izan zuen moto-kros zirkuitu... [+]
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
Norbere gorputzaren gaineko erabakiez, estetika heteropatriarkalaren morrontzaz, kontraesanez eta musikaren industriaz solastatzeko baliatu dugu Arrigorriagako polemika: herri horretako jai batzordeak Vulkano orkestra festa-egitarautik kentzea erabaki du, ikuskizuneko... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Euskal Herrian zein munduan, gero eta ugariagoak dira lurraren defentsan sortzen diren mugimenduak, bizitzari eusteko ezinbestekoa den lurraren balioa aldarrikatzen dutenak. Borroka hauek ez dira soilik erresistentzia; itxaropenaren eta konplizitatearen oinarri ere bihurtu dira... [+]
“Bohemioa”, “poeta”, “mozkorra” eta “amodioaz maiteminduta” dagoen drag bat da Travis Tea (2024, Travistonia planetakoa). Autopertzepzio bat dela dio, eta kanpotik “talenturik gabeko eta antigoaleko poetatzat” dutela... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Emakundek babestutako Hizkuntza aldaketa sozialerako tresna: hizkuntza inklusiboaren erabileraren ondorio batzuen azterketa teorikoa eta enpirikoa ikerketak ondorioztatu du hizkuntza inklusiboa erabiltzea garrantzitsua dela genero ezberdintasunak ez areagotzeko.
Uda giroan barneratuta, heldu dira herriko festak, baita sexu erasoen salaketen gorakada ere. Gozamenerako guneak sortzeko hilabeteetako lana egiten dute jai eta txosna batzordeetako kideek, eta goraipatzekoa da espazio horiek bermatzeko herritar boluntarioek egiten duten... [+]
Sanferminak ate joka direla, Iruñerriko feministek Alde Zaharreko kaleak zeharkatu dituzte, eraso sexisten aurkako aldarria zabalduz.