.jpg)
2017 jaso zuen zafraldia Alderdi Sozialistak: 2012an garaile ateratako alderdiak soilik botoen %6,36 jaso zituen. Apirilaren 10 honetan berretsi egin da ezkerreko alderdi historikoaren porrota: %2aren langa ez du gainditu. Aldatu delako ezkerra, ezkerrak eskuineruntz egin duelako. Baina herritar ezkertiarra badago eta 2017an bezala, ezkerraren muturrean kokatu da. Jean-Luc Melenchonek botoen %21,95 jaso ditu eta 0,8 puntugatik ez da pasa bigarren itzulira. Doi doia %10era heltzen da ezkerreko beste alderdiek jasotako botoen batuketa.
Hori horrela, berriro ere hor dago eskuin muturraren mehatxua eta 2002an zein 2017an bezala, gogoz kontra, vote utile edo boto baliagarria egin beharra dauka ezkertiarrak: eskuinarentzat bozkatu eskuin muturra oztopatzeko. Kontua da duela bost urte ez bezala, badakigula zein den Macronen benetako aurpegia eta argi gelditu dela eskuineko politikan dabilela, ultra liberalismoan tinko. 2017an eskuin muturrari bidea mozteko bere alde egin zuten ezkerreko guztien botoak ez ditu jasoko aldi honetan. 2002an eskuin muturraren garaipenak sortu sorpresa eta izuagatik, herritarra mobilizatu eta %82,21ak egin zuen boto bidez Le Penen kontra; 2017an, berriz, %66,10ak. Vote utile horrek zer nolako lekua hartuko duen, horretan dugu bi itzulien arteko misterio nagusia. Abstentzioarena dugu bigarrena. 2002an eskuin muturraren kontrako manifestazioak izan ziren bi itzulien artean. Hogei urte pasa dira eta ohikoa bilakatu zaigu eskuin muturra lehen itzuliko garaileen artean kokatzea, eta manifestazioak denborarekin desagertu dira. Alta, Le Pen boterera iristeko aukera handituz doa urtez urte.
Melenchonen hauteslegoaren zati batek Le Penen alde bozkatuko du ere. Ezkerra ala eskuina, muturraren hautua eginen duelako multzo batek, aldaketa gose, egunerokoan pairatu beharreko zailtasun sozioekonomikoaz nazkatuta. Hori badaki Le Penek ere, eta bi itzulien artean Melenchonen bozkatzaileei zuzenduko zaie: "Diruari ala pertsonari, zeini eman nahi diogu boterea? Horretan dugu auzia. Demagun, zer garrantzi ematen diogun ahulenekiko elkartasunari, eskubide bermatuak izateko aukerari edota erretiroan osasuntsu sartzeari", zioen lehen itzuliko emaitzen balorazioan. Herritar xumearen miseriatik irabaziak atera nahian dabil Le Pen, eskuin muturrak egin ohi duen gisara.
Macron eta Le Penen arteko bigarren itzulia ez da sorpresa bat, ordea, eta ezkerreko alderdi ezberdinen artean ez adostu izanaren bestondoa dute orain ezkerrekoek. Alta, batasuna osatzen saiatu ziren primario popularren sustatzaileak iaz. Baina, Melenchonek, Jadotek, Hidalgok eta Rousselek ezezkoa eman zioten primarioak irabazi zituen Christiane Taubiraren hautagaitza sostengatzearen proposamenari. Ezkerra krisian da munduko hainbat herritan bezala Frantziako Estatuan ere. Herritar ezkertiarren nahiak eta aholkuak entzun eta autokritikatik aldaketa batzuk bideratzeko behar gorria du ezkerrak. Ezkerra ez bezala, bakarrik aurkezturik ere, indartsu direlako Macron eta Le Pen. Aurten ez du egin nahi izan. Ea ondokorako ikasten duen.
Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Konfiantzaren erronka izenburua jarri diote Kanakyko indar independentisten eta unionisten arteko akordioari. Ozeano Bareko uhartediak herrialde europarraren parte izaten jarraituko luke, baina estatu izaera lor dezake kaledoniarrek hala bozkatzen badute. Datorren urte hasieran... [+]
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Maiatzaren 27an Frantziako Estatuko Legebiltzarrak onartu zuen heriotzarako laguntza baimentzen duen legea. Askok aurrerapen humanistatzat jo arren, lege berri honek kezkak piztu ditu pertsona ezinduen eskubideen aldeko mugimenduetan. Gaur egungo gizarteak ez badizkie pertsona... [+]
Debekua uztailak 1ean sartuko da indarrean hainbat espazio publikoetan, hondartzak edo parkeak kasu. Araua errespetatzen ez duten herritarrei 135 euroko isuna jarriko diete.
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]
Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]
Baldintzapeko askatasunaren alde agertu bada ere Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu du epaia, Georges Ibrahim Abdallahk ez dizkielako kalte-galerak ordaindu AEBei. Baldintzapeko askatasunaren alde agertu zen azaroaren 15ean Frantziako Zigorrak Aplikatzeko Epaitegia,... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
331 diputatuk bozkatu dute ezkerrak aurkezturiko zentsura mozioaren alde. Eskuin muturrak babestu du ezkerraren testua, eta horrek ekarri du gehiengoa lortu izana. Emmanuel Macron presidenteak hitza hartuko du ostegun honetan 20:00etan.