Patriarkatua eta kapitala, aliantza kriminala
Gerra batzuk, batzuk bakarrik, telebistako ikuskizunaren parte bezala sartzen dira gure etxeetan. Ukrainatik iristen zaizkigun gerra eta suntsipen irudien izugarrikeriak eta hondamenditik ihesi doazen milaka eta milaka pertsonen exodoak gure inguruko jende askoren kontzientziak astindu dituzte. “Zuzeneko gerrak” hunkitu eta izutu egiten gaitu; baina, Emakumeok Gerraren Aurkak aspalditik salatu dugunez, hondamendi hori eguneroko ogia da. Salbuespen gutxi batzuetan izan ezik izugarrikeriara ohitzen ari garela ematen du, eta belakien antzera xurgatzen goaz bai gerraren diskurtso ofizial manipulatzailea, bai armak eta militarizazioa gaitz onargarri bezala.
Ukrainak min ematen digun bezala, min ematen digute munduan piztuta dauden beste 65 gerrek ere: Irak, Libia, Palestina, Sahara, Afganistan, Siria, Yemen, Kurdistan… Munduaren aginte inperialista, baliabide naturalak edo energia fosilak helburu duten gerrak dira. Arma fabrikatzaile aseezinen mesederako gerrak, heriotzaren merkatu makabroan etekina ateratzen dutenak.
"Gaiari sakonean heltzeko ordua da: gerra elikatzen dugu ekoizpen militarrarekin, eta gerra horiek erditzen duten ordena ekonomikoaren onuradun gara"
Guk, emakume antimilitarista eta feministok, ez dugu gerrarik nahi. Kapitalismo basatia da gerren onuradun bakarra, armen negozio odoltsua eta baliabideen espoliazioa helburu dituena. Aitzitik, pertsona gehienentzat heriotza besterik ez dakarte, sufrimendua, migrazio masiboa, miseria eta desberdintasunen areagotzea. Aspaldi ikasi dugu gerra dela indarkeria patriarkalaren muturreko adierazpena. Kapitalismoak eta patriarkatuak gerrak behar dituztela irauteko eta zapaltzen jarraitzeko. Gerra guztiak amaitu behar dira.
Horregatik, beste toki batzuetako emakumeekin batera, Gerraren aurkako Erresistentzia Feministaren Manifestua sinatu dugu, eta arbuiatzen ditugu Ukraina babesteko aitzakiarekin giro gerrazalean sakontzen duten jarrerak, gatazkari armak gehitzeko eta gerrako aurrekontuak handitzeko erabakiak. Ez gure izenean.
Kezka sortzen digute gizarte esparru zabaletan Euskal Herriko industria militarrarekiko dagoen onarpenak eta normalizazioak. Eusko Jaurlaritzak, unibertsitateek, banketxeek eta abarrek lagundutako heriotzaren industriak eragotzi egiten du gure ekoizpen militarraren erantzukizuna gure gain hartzea. Begiak ixten ditugu hiru elementuren arteko harremanaren aurrean: gerrak, beste herrialde batzuen arpilatzea eta gizarte aberastuetako ongizate materiala –tartean, euskal gizartearena–.
Emakumeok gerraren aurka taldeak uste du gaiari sakonean heltzeko ordua dela: gerra elikatzen dugu ekoizpen militarrarekin, eta gerra horiek erditzen duten ordena ekonomikoaren onuradun gara, unibertsala ezin izan daitekeen ongizate material batez gozatuz. Desberdintasun horrek gerrak berak baino gehiago hiltzen du.
Militarismoan sakontzeak dinamika gaizto eta arriskutsuan murgiltzen gaitu. Armadek eta armen pilaketak herrien segurtasuna bermatzen dutela sinestarazi nahi digute, baina feministok ez dugu bake eta segurtasun horretan sinesten. Ukrainan, Euskal Herrian, Ekialde Ertainean, Afrikan eta munduko edozein bazterretan, herritar guztien ongizatea bermatzen duten gizarte ereduetan baizik ezin da oinarritu segurtasuna. Segurtasunerako politika feministak zaintzan eta pertsona guztientzako ekitatea eta bizitza duina lortzeko gai diren politiketan oinarritzen dira.
Elkarrizketaren eta Indarkeriarik Ezaren kulturaren alde lan egin behar dugu. Gatazkak indarkeriarik gabe konpontzeko bidean aurrera egin behar dugu. Estatuen desmilitarizazioaren bidean urrats eraginkorrak eskatu behar ditugu. Industria militarra eraldatu. Heriotzaren merkatariei eta beren konplize politiko, ekonomiko eta intelektualei mozorroa kendu. Bizitza erdigunean jarri. Mundua armagabetu eta bizitza zaindu. Baita, hemen, Euskal Herrian ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
A zer zortea gurea! Inork nahi ez duen edozein industria-proiekturentzako puntu bero gogokoena gara gu! Ezkerraldea eta Meatzaldea, beti prest beste leku batzuetan gogaitzen duen guztia beso zabalik hartzeko. Petronor? Ederto. Lindane-hobi bat? Aurrera. Dorre elektrikoak gure... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]
Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]