Nafarroa Nafarroa da
1977ko udan Iruñea inguruko Arazuriko soroetan sartu ginen Askatasunaren Ibilaldia-ko milaka lagun, zutabeetan antolatuta eta ikurrinaz josita, Nafarroa Euskadi da oihukatuz. Hogei bat urte geroago, aukera izan nuen Juan Cruz Alli elkarrizketatzeko, eta pasarte hura gogoratzean zorrotz esan zidan: “Hanka sartu zenuten barruraino; 30 urte kostatuko zaizue horri buelta ematea”. Gutxiagatik erratu zen: 27 urte eta txiripa handia behar izan ziren Uxue Barkos Nafarroako lehendakaritzara iristeko.
Zinez uste dut 2015ekoa txiripaz gertatu zela. Nafarroak ez zuen lehendakari abertzalea izan abertzaletasunak gehiengoa lortu zuelako, baizik Espainian une horretan batera gertatu ziren hainbat mugimenduren eraginez: Podemosen gorakada, PPren ahulezia, Ciudadanosek ozta-oztako porrota... Aski izan da horietako faktore batzuk mugitu izana “aldaketaren gobernua” errebalida gainditu gabe geratzeko.
Distantziatik, badirudi agintari abertzaleek gauza asko egin dutela ondo azken lau urteotan. Baina lan on horrek ez du behar adina sari jaso hauteskundeetan eta, oraindik ere, Nafarroa urrun dago gehiengo abertzaletik. Hau oso argi behar genuke Euskal Herria amesten dugunok, ezin dugu jokatu hori egina balego bezala. Euskal Herriaren ideiak batzuen ilusioa pizten du, baina baita askoren aurkakotasuna eta beste hainbaten errezeloa ere. “Aldaketa” kategoriak ez du funtzionatu, mugitu diren botoak ez baitira laukoaren baitan geratu; eta “erregimena” mamuak ere inor gutxi beldurtu du, aldaketak galdu dituen boto asko erregimenaren parte omen den PSNk jaso baititu.
Egindako akatsen erru zati bat, eta ez txikia, Nafarroatik kanpo dago. 1977an bezala, beste euskal lurraldeetatik Nafarroan sartu gara maiz nafarrek egin behar zutena esatera, guretzat aski ez ziren urratsak kritikatzera, oraindik ez dauden gehiengo sozialak ordezkatzera... Eta berriro hanka sartu dugu; orduan baino arinago, baina sartu egin dugu.
Nafarroa Nafarroa da, eta izango da nafarrek nahi dutena. Ez du balio esateak, neronek ere egin izan dudan bezala, euskaldun guztiak garela nafarrak; honetarako ez. Nafarroa Garaian bizi direnen artean ehundu behar da egitasmo burujabe bat, haien gehiengoaren sostengua izango duena. Urrats hori aurrebaldintza da Nafarroa inolako egitasmo partekatutan sartzeko. Eta, hau idazten ari naizela, zabalik dago bide horretan abiatzeko aukera, nafar gobernu berriaren osaketarekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]