170 kontsumo taldetik gora dira euskal herrian
Euskal Herriko Agroekologia Erosketa Ereduen ikerketa egin du EHKOlektiboa elkarteak azken urtean, horretarako zazpi herrialdeetako kontsumo talde, elkarte nahiz kooperatiben jarduna aztertuz. Ohikoagoak diren talde horiez gain, kontsumo agroekologikoaren inguruan sortzen ari diren eredu eta esperientzia berriak ere izan dituzte aztergai egungo panoramaren argazki orokorra egiteko. Behin ikerketa eskuetan, talde eta esperientzion arteko harremanak eta elkarlana sustatzea dute helburu.
Ikerketaren zenbait ondorio
Euskal Herriko esperientzia eta sare guztiak identifikatzera iritsi ez badira ere, 170 kontsumo taldetik gora eta 16 kontsumitzaile elkarte identifikatu dituzte ikerketan, guztira 11.000 familia inguru biltzen dituztenak. Lehen ondorioa eremu geografikoari begirakoa izan da: kontsumo antolatua batez ere gune urbanoetan kokatua da. Nafarroako hegoaldean eta Ipar Euskal Herriko barnealdean atzeman dute gabeziarik handiena.
Aztertu dituzten hamalau taldeetatik bostek produktu konbentzionalen eta ekologikoen eskaintza egiten dute, nahiz produktu ekologikoei garrantzi berezia eman –barazki eta fruta eskaintzaren %100, esaterako–. Taldeetako parte-hartzean esanguratsua da emakumeen presentzia. “Esperientzia askotan emakumeek betetzen dituzte ardura handien duten karguak, soldatapeko pertsona gehienak emakumeak dira eta batzordeetan ere ugariagoa da emakumeen presentzia”, diote txostenean.
Ekainaren 22an topaketak
“Ikerketan zehar ikusi dugu esperientziak ugariak direla eta duela zenbait urtetik egituratuak daudela beraien arteko lankidetza sare batzuk. Baina konturatu gara, era berean, askotan sare horiek ez daudela oso aktibatuak eta esperientzia bakoitza berean zentratuta dagoela”. Leire Rodriguez EHKOlektiboko dinamizatzaileak azaldu duenez, agroekologiaren bueltan diharduten taldeen arteko elkarlan eta trukea piztea dute orain helburu nagusi. Horretarako lehen hitzordua ekainaren 22an jarri dute Ziordian (Nafarroa).
Ikerketan jasotakoak aurkezteaz gain, kontsumo eredu ugariren arteko elkarlanaz, sentsiblizazio, formakuntza eta aktibazio sozialaz eta ekoizleen eta herritarren artean sortu beharreko zubiez arituko dira topaketetan. “Hiru lan ildo horiek bakarrera labur daitezke: agroekologiaren garapenean herritarrak antolatzeko topaketa espazio bat sortzea”. Horixe izanen dute helburu Ziordiako topaketetan. Kontsumo talde, elkarte, kooperatiba nahiz erosketak egiteko antolatuta dauden herritar orori egiten diete topaketan parte hartzeko deia.
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]