Erabakitzeko eskubidea: abertzaleok ez ote denbora galtzen ari?
Noizean behin irteten diren gaien artean, hau da Bilboren periferian azken bi hamarkadatan abertzale munduaren inguruan ibili garen adiskideen artean dugun hizketa gaietako bat. Hasi gintezke nazioartean dauden aukerez, Kataluniaz edo guztiz agerikoa den Estatuaren krisi orokorraz, gure begiradak ordea ez dira hain urrutira iristen. Kaleko harremanak, laneko elkarrizketak, familiako zailtasun eta ilusioak dira gure oinarri. Bilborako metroko joan etorriak gure soziologia laborategia.
Erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamikak emaitzak eman baditu ere, bere mugak baditu. Jendartearen gehiengo zabalak erabakitzeko eskubidearen alde kokatzen du bere burua orain, baina, salbuespenak salbuespen, mugimendua abertzaletasunetik haratago zabaltzeko zailtasunetan ikusten dugu. Bere ekimenetan ez dira sumatzen feministen edo pentsionisten martxetako freskotasun, ilusio, naturaltasun eta gogoa.
Estatus berriaren gainean EAJ-PNV/EH Bildu akordioak ere ez du ilusio handirik sortu gure artean. Emango duenaren esperantza handirik gabe eta PNVren ziabogaren zain, herritarren interes gaietatik urrun nabaritzen dugu akordioa.
Estatuaren itxikeriaz gainera Katalunian ikusitakoak ikusita, zail zaigu begitantzea errepresio eta kartzela urte luzerik gabeko erabakitze prozesurik eman daitekeenik gurean.
Bitartean abiadura bizian desegituratzen ari da gure herria. Egitura subirano propiorik gabe, globalizazio, kontsumo zein bizi eredu berrien ondorioz, hizkuntza erabilera, kultur erreferentziak, mugaz gaineko harremanak, gure ekonomia propioa... sortzeko zailtasunak ditugu. Gero eta gehiago azalaraziz herri moduan bizirauteko ezintasuna.
Hortik galdera: ez ari ote garen denbora galtzen erabakitze eskubidearen bueltan herri gisa deuseztatzen ari garen bitartean?
Gustura mintzatzen gara gai horietaz gu baino zaharragoekin, ohartuz zein zaila zaigun onartzea azken borroka faseak zelako nekea ekarri digun denoi. Jabetuz menpean gaituzten estatuekin erabakitzeko eskubidea eskuratzea kasik ezinezkoa dela edo Txibertaren logika gaindituz zenbat kostatzen den PNVri lotua ez den beste biderik irudikatzea. Guk, ordea, aro berrian sakondu daitezkeen aukera berriak ikusten ditugu. Munizipalismo eredu propioak sortuz, tokiko ekonomiaren garapenetik edo haurren heziketatik. Gure herrian sortu diren aldarrikapen sozialen (feminismoa, pentsionistak) proposamenen gauzatzetik, aldarrikapen berrien sortzetik, ildo hauen estatuekiko konfrontaziotik eta horien inguruko indar metaketa berrietatik.
Pentsamendu eta ekinbide berriak garai berrirako: bizibide, iruditeria eta dinamika.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]