Duela gutxi Nafarroako gobernuburu den Yolanda Barcina andereak holako “perla” bitxia bota zuen: “Historiak Leitzarango autobidea, Itoizko urtegia, Nafarroako ubidea, AHT (Abiadura Handiko Trena) eta beste azpiegitura handien aurkariak barregarri utziko ditu”.
Castejon eta Arrizabalaga arteko AHT iragarri ondoren ikusi beharko da historiak bera nola uzten duen. Izan ere, 60 km eskaseko AHTren tartea eraikitzea, hurrenez hurren 4.316 eta 177 biztanle dituzten eta geltokirik gabe geldituko diren bi herriak lotzeko ez dirudi oso erabaki arrazoizkoa denik, ezta euren ikusmolde garapen zaleetan ere, are gehiago defizit politikak lupaz begiratzen diren garaiotan. Teoriaz behintzat, AHTren bultzatzaileek kilometro askotara dauden hirigune populatuak lotzeko garraiobide egokiena AHT dela azpimarratzen dute. Ez dirudi, antza, kasu honetan bi baldintza horiek ematen direnik.
Shakespearek behin esan zuen Nafarroak mundu osoa harrituko zuela. Pentsatzen jarrita, idazle ona izateaz gain, igarle oso ona ere bazela begitantzen zait. Idazle ingelesak, segur aski, Errekorren Guinness Liburuan munduko AHT linearik motzena izanen den Foru Txutxu–AHT linea hau aurreikusi zuen eta.
Estatuak Euskal Yrekiko eta Zaragozarekiko lotuneak abiadura handian baztertu ondoren nafar korridorea inoizko krisirik gorriena jasaten ari da: AHTren aldeko alderdi politikoak ez dira ados jartzen, inprobisazioa eta lardaskeria inoiz baino ageriago gelditzen ari da, proiektuaren funsgabetasuna eta ahuleziak nabarmenak dira eta jendeak adarra jotzen ari zaiolako sentsazioa gero eta barneratuagoa du. Nahiz eta aldekoak hirugarren haria behin behineko irtenbidea dela eta krisia gainditutakoan nafar korridore guztia abiadura handian izanen dela behin eta berriro errepikatu, inork ez du sinesten, ezta eurek ere. AHT Nafarroan etorkizunik gabeko proiektua da.
Duela urte eta erdi Yolanda Barcinak Mugitu!-ren tartak jaso zituenez geroztik, maldan behera joan zaio dena: UPN bakarrik gelditu da Gobernuan, bere alderdiaren barruan ere inoiz baino arerio gehiago du, CANeko afera lehertu zaio, eta AHTren proiektua Nafarroan gero eta ahulago dago.
Tartakadak jaso ondoren esan zuen AHT Nafarroara azkarrago irits zedin lan eginen zutela, baina errealitatea egoskorra da eta muzin egin dio. Are gehiago, proiektuarekin segituz gero, CAN bezalako beste arazo iturri bat zabalduko du. Zeren, nola justifika daiteke tamainako lardaskeria? Akaso eraikuntza enpresekin dena hitzartuta dago esleipenak egin aurretik eta honez gero komisioak kobratuta dituzte?
Nafarroako faraoi andereak, tartalariak bere porrotaren errudun baikinan, geure buruak nahi ditu zilarrezko erretiluan. Horregatik fiskalak baino zigor handiagoak eskatzen ditu: sei urteko kartzela zigorra eta 3.600 € hiru auzipeturentzat eta laugarrenarentzat, herri txiki bateko zinegotzi izateagatik, 9 urte eta 5.400 €. Gainera, Auzitegi Nazionalean lagun handiak dituenez gero, gure helegitea errefusatzea lortu du. Beraz, itxura guztien arabera, bertan epaituak izanen gara.
Nor eseriko da lehenago akusatuen aulkian, bera ala gu? Justizia ezagututa, gu izanen garelakoan nago. Hala ere, gauzek horrela segituz gero, berak baino sostengu sozial handiagoa izanen dugulakoan ere banago.
Oharra: Julio Villanueva TAV-takadengatik auzipetutako Mugitu!ko kideetako bat da.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Bi gai mahai gainean, ezinbestean.Batetik, CAF eta Palestina. Bestetik, PSOEren bueltako ustelkeria sarea. Nondik hasi eta non bukatu ere ez dakit, bulkadez betetako artikulua izango dela jakinda.
Nazio Batuen Erakundeak 40 enpresa salatu ditu, CAF tartean, eta Gazako... [+]
Palentziako amama oso emakume soila zen hitzetan. Bazituen zenbait hitz dena adierazteko balio zutenak, tartean bitxo hitza: berba horren baitan kabitzen ziren zomorroa, behia, txakurra... eta batzuetan baita gizakia ere. Bitxoek auzokide latzak dituzte gizakiongan, ez baikara... [+]
Atzo jakin dut euskal prentsatik Jean Reno aktoreak lehen nobela idatzi duela. Berri hori euskaraz jasotzeak munduko hiritar edo paleto global bihurtzen ote nauen oso ongi jakin gabe, nobelak idazteko arteaz egin dut gogoeta.
Tokitan dago “nobelaren heriotza”... [+]
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]
Nunquam polluta dio Baionako lemak, erran nahi baitu "sekulan zikindu gabea" edo "sekulan hartu gabea", eta erreferentzia egiten die inbasio saiakera historikoei, espainiarrengandiko, frantsesengandiko eta ingelesengandiko saiakerak ez omen baitziren... [+]
Europako ongizate estatuak munduan zehar izugarrizko miresmena izan du herritar xeheen artean, ez hainbeste enpresari eta agintarien gehiengoan. Izan ere, miresmen hori areagotu egiten zitzaigun iparraldeko herrialdeetatik pasatzen baginen, izan lan bat egin behar bazenuen edo... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik... [+]
Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]
Maiatzean Korsikan egon nintzen topaketa batean, hezkuntza artistikoa eta hizkuntzen irakaskuntza aipagai, gure antzerki taldean hezkuntza eta antzerkia anai-arreba bikiak baitira ekinean. Ikastaroan, luzaz mintzatu ginen linguista batekin, etorkinei frantsesa eta ingelesa... [+]