ETXEAN PRESTATUTAKO BOTIKAK
Askotan sendabelarraren eraginkortasun positibo hori substantzia horietan guztietan oinarritzen da. Gaur egungo farmakologiak ordea, laborategietan kimikoki sortzen duena substantzia aktibo nagusia izaten da, guztiak izan dezakeen onura aprobetxatu gabe. Hala ere, kontuan hartu behar da, honelako osagai asko eta asko ezezagunak ditugula, batek daki nolako sendagaiak ezkutatzen dizkigun naturak sendabelarren bitartez. Hau guztia aztertzeke dago oraindik .
Medikuntza naturalaren aldekoek nolabaiteko filosofia bat jarraitzen dute, olistikoa edo osotasunari dagokiona, hau da, gaixotasun edo desoreka horien oinarrira iritsi behar dela diote, eta ez sintomak apaltzeaz bakarrik arduratu, betiko medikuntzak egingo lukeena, alegia. Bizitzeko estiloak, elikadurak eta jarrerak bat egiten dute, eta norberaren organismoa estimulatu egin behar da sendabidean jartzeko.
Dudarik gabe, adibide ezagunena aspirina da, azido salizilikoa da osagai aktiboaren izena, eta sahatsaren (Salix sp.) azal eta hostoetan topatzen da. Gaur egun osagai hau laborategietan tonaka sintetikoki egiten bada ere, lehenago, komertzializatu aurretik, berau egosi eta belar ura moduan hartu ohi zuten hamaika lekutan. Oraindik, zenbait herrialdetan sendabelarrekiko sinesmenak gaur egungo medikuntza gainditzen du, sendagai modura nahiago baitituzte botika natural hauek farmazietako produktuak baino. Herrialde horien artean, Txina eta Japonia aipatzea ezinbestekoa da. Osasunerako Mundu Erakundea ere (OME) jarrera honen aldekoa da.
Europa mailan Alemania omen da sendabelarren kontsumitzaile nagusiena. Orokorrean, sendabelarren kontsumoak gora egin du, eta bestelako arazoei ere bide eman zaie. Izan ere, zenbait sendabelar desagertze arriskuan dago. Sendabelarren herrialde esportatzaile asko aipa ditzakegu: India, Pakistan, Txina... Zenbait herrialdetan hainbat sendabelarren esportazioa eragotzi nahi dute
Sendabelarrak prestatzeko modu desberdinak daude, guk horietako batzuk aipatuko ditugu:
Tisanak
-Infusioak: irakindako uretan botako dugu sendabelarra berehala sutik kenduz eta hamar minutuz edukiz estalitako ontzian.
-Egosketak: osagai aktiboa erauztea zailagoa denean erabili ohi da, sustraiekin eta azalekin gertatzen den moduan. 10 eta 20 minutu bitartean utzi behar da egosten.
-Beratzea: ez du inongo beroketarik behar. Litro bat ur hotzean 20 gramo sendabelar beratzen jartzen dira, 10 orduz gutxi gorabehera hosto eta loreen kasuan, eta 20 ordu sustrai eta azalen kasuan.
Kataplasmak
Kataplasmak prestatzeko modu desberdinak daude erabileraren arabera. Beroak izango dira zauriren bat sendatu nahi badugu adibidez, baina barize edo erreduren kasuan kataplasma hotzak erabiliko ditugu. Sendabelarrak benda batekin jartzen dira, landare freskoek egosaldi arin bat jaso ondoren edo arrautzaren zuringotan berotu ondoren moldagarriagoa izango da kataplasma.
Jarabeak
Sendabelarrak egosi egingo ditugu. Eduki hosto eta loreak ordu laurden batez ur irakinetan. Sustraiak denbora gehiagoz eduki beharko dira. Ondoren eztiarekin gozatuko dugu guztia.
Ukenduak
Sendabelarrak oliotan egosiko ditugu, salda hori iragazi ondoren argizaria gehituko diogu, modu honetara ukendu natural eta eraginkorrak lortu ditzakegu
Mihura (Viscum album). Dakigunez landare bizkarroi hau beste zuhaitzetaz baliatzen da elikatzeko, sustraiak barruraino sartuz. Normalean udazken aldera jasotzen da, fruitua atera aurretik. Hartzeko modu egokiena infusioa da, dosi txikietan. Bihotzarentzat oso egokia da, odol presioa erregulatzen baitu. Lunbagoa eta ziatikaren kasuan ere ondo etortzen da, baita ospel eta barizeen kasuan ere.
Elorri zuria (Crataegus monogina). Zuhaixka arantzatsu baina eder hau ere oso onuragarri gerta daiteke kasu askotan, erabilera asko ditu. Beronen hosto eta loreak erabiliko ditugu. Guztiz gomendagarria da depresioei aurre egiteko, besteak beste lasaigarria ere badelako. Insomnio eta nerbio arazoez gain bihotzarekin lotutako eraginen erregulatzaile bezala jokatzen du.
Azeribuztana (Equisetum arvense). Edozein soro hezeetan topa dezakegu eta jasotzeko garai egokiena uda bukaera da. Landare osoa erabil dezakegu lehorketarako, ondoren eragin medizinala lortzeko. Antiinflamatorio egokia denez erabilera anitz eskain dezake, hepatitis edo arazo kardiobaskularrak sendatzeko adibidez. Gainera diuretikoa da eta digestio arazoen aurrean oso lagungarria da
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Bahituen "egoera larriaz" eztabaidatuko dute biltzarrean egongo diren herrialdeek, Danny Danon Israelek Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadorearen arabera. Hamasek adierazi du bahituek osasun arreta jasoko dutela baldin eta Israelek Gazara laguntza humanitarioa... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Gorpuzkiak aurkitu eta lurpetik atera ahal izateko ezinbestekoa izan da Gesalaz Muniango bi bizilagunen testigantza: Lucio eta Domingo Zabalza anaiek adierazi zuten, haur zirela, hainbat pertsona lurperatu zituztela leku horretan Guesalazko haranean, herri horretako... [+]
Ukabilkadak, bultzadak, blokeoa, izotz jaurtiketak eta abar jasan behar izan dituzte Bajadika aldarrikatzailea egin duten pertsonek.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]