Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 1a.
-------------------------
Patrick Alfaya Musika Hamabostaldiko zuzendariak ikuskizun honen prentsaurrekoan adierazi zuen bezala, 86 urtetan lehen aldia da Musika Hamabostaldia musika ez klasikoarekin inauguratzen dela. Egia da dantza-ikuskizun honekin batera datorren musika askotarikoa dela, hainbat iturritatik hartua, baina artearen ikuspegi klasiko batean koka genezake zalantzarik gabe.
Egia da, halaber, ez dela ohikoa Musika Hamabostaldia ikuskizun ez sinfoniko batekin abiatzea. Azken batean, Musika Hamabostaldia proposamen desberdin batekin hasi da, originala eta oso ondo gauzatuta.
Era berean, ikuskizun honetaz gozatu ondoren, esan behar dut agian garrantzi gutxien duena Angelin Preljocaj jatorri albaniarreko frantsesaren koreografia hau sailkatzeko edo kokatzeko modua dela. Dantza horrek gure baitan eragin diezagukeen sentimendu, pentsamendu eta gogoeta guztiak dira benetan garrantzitsuak.
Preljocajek sortutako lan honek, 2023an gertatutako senide eta lagunen heriotza batzuen ondoren, doluaren emozio sorta bat islatu nahi du dantzaren eta musikaren bitartez. Tristura itzeletik hasi eta bizitako uneek eragindako alaitasuneraino, bidelagun izan ditugunen oroitzapen gozoetatik igarota, hori guztia Preljocajen obran sentitu daiteke.
Panorama horrekin, eta kristautasunarekin ikuskizunean zehar (Kristoren erreferentziak, gurutzearen jaitsiera, baita sorbaldetara eramatea ere, erregu-irudiak –artezaleak museo handietan etengabe ikusten dituen koadroetara jotzen dute irudiek–, heriotzaren ideia inplizituak berdintasunaren eta askatasunaren alde borrokatzen dutenekiko...), iluntasunetik urrun, estetikaren oda bat den ikuskizun batekin egin dugu topo.
Koreografia, heriotzaz eta ondoriozko doluaz hitz egin arren, polita da. Ikuspegi teknikotik begiratuta, oso ikusgarria. Eta dantzariak bikain aritu ziren. Dantzariak, banaka zein taldeko koreografia korapilatsuetan, teknikoki perfektuak izan ziren, sinplea dirudien perfekzio horrekin, nahiz eta deabruzkoa izan.
Ez hori bakarrik. Jantziak sinple-sinpleak ziren, baina oso ondo laguntzen zituzten gorputzak dantzan. Bestalde, koreografia batzuk ilustratzen dituzten bideoak kalitatez filmatuta daude. Eta argiztapena milimetrora pentsatuta dago, eta bikain exekutatzen da.
Musikaren aukeraketa zoragarria da. Besteak beste, Ligeti, Mozart, System of a Down, Bach, Guðnadóttir, Erdi Aroko kantuak (anonimoak), Messiaen, Haas, Johannsson, 79D. Barietate hori guztia bakoitzak dituen errekiemak adierazteko modu gisa interpretatu beharko dugu. Aniztasuna ospatzeko modu bat.
Ikuskizun eder-ederra, beraz. Norbaitek pentsa lezake nolabaiteko izaera kosmetikoa duen ikuskizuna dela, estetikoegia egileak islatu nahi duenarentzat. Agian zerbait gordinagoa adierazkorragoa izango zen? Edo ez. Zergatik ez edertasunaz gozatu mugarik gabe, kontatu eta iradoki nahi digutena hain polita ez bada ere?
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Azken urteotan egin dudan bezala, Musika Hamabostaldiak 86. ediziorako prestatu duen egitarau ederra ikusita, nire iradokizun eta gomendio bereziak egiten dizkizuet.
Egia esan, eta ia beti gertatzen den bezala, oso zaila da kontzertu batzuk nabarmentzea, horiek guztiak... [+]
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]
Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.