Ukrainako “eskarmentua” Asia Ekialderaino heltzen ari da
Maiatzaren 12an Filipinetan egingo diren Bongbong Marcosen agintaldiaren erdiko hauteskundeek eman dezakete argibideren bat herritar xeheen artean kezka noraino errotu den begiztatzeko.
Baina ez da gehiegi espero behar haietatik ere alor horretan: lehiak eta ika-mikak tokian tokikoak dira, egungo politika filipinarra blaitzen duen Marcos-Duterte gatazkaren testuinguruan kokatzen badira ere. Eta horrek bai duela –eta are gehiago, izan dezakeela– zerikusia eskarmentuaren korapiloarekin.
Korapiloa da Asia Ekialdeko elite politikoen artean aizkorakada bezala erori dela Etxe Zuriko bulego obalean Trump/Vance eta Zelenskiren artean izandako liskarra eta, orokorrago, AEBetako administrazio berriak Ukrainako gerrari eman nahi dion akabera. “Estatu Batuen adiskideen patua” oso hurbileko zerbait da han geografikoki, eta ez horren aspaldikoa historikoki. Anaia Nagusia omen zenaren interesen alde mundu-parte hartan lepoa egin eta galdu zutenak gogoan izango dituzte ondorengoek. Eta Ukrainak biziberritu egingo zien oroitzapena ahaztu samar zutenei.
Astungarri bat du, ordea, oraingoak: Ukrainari buruzko 180 graduko bira-buelta hori Estatu Batuek egin dute, aurreko Biden administrazioak bere agintaldi osoa eman duenean adarrak botatzen Asia Ekialdeko irletako herrialdeak Txinaren aurkako “Indo-Pazifiko” egitasmora erakartzeko. Eta haietako bi bederen –Japonia eta Hego Korea, AEBen aliatu nagusiak, luzaz– Ukrainaren aldeko gerra-ahaleginean gogotik konprometitu arazi dituenean. Salduta geratu direnaren sentipena ez du nolanahikoa izan behar bai Tokion hala Seulen.
Ez da hori, haatik, okerrena. Kezkagarriagoa gerta liteke nork bere etorkizun hurbilerako egin dezakeen irakurketa. “Egungo Ukraina izan daiteke biharko Asia Ekialdea”, zioen Ishibak duela sei hilabete eskas. Hala bada... ikaskizunak ateratzen aritu beharko du berak ere. Oraingoz, arreta eta tentua izango lirateke Japoniako gobernuaren jarrera islatzen duten hitzak: Europar Batasunaren “irmotasuna” hobesteko plantak egiten ditu, baina jakinik azkenean Trumpen borondatea nagusituko dela. AEB eta Errusia adiskidetzea oso albiste txarra litzateke Japoniako gobernuarentzat.
Hego Korean, presondegitik askatu duten baina kargugabetzeko impeachment prozeduraren pean jarraitzen duen Yoon presidentearen estatu-kolpearen krisia lausotzeko balio izan du Ukrainatik heldutako zartakoak. Baina harekin hibridatuz. Taiwanen, asaldura sutu dela esatea gutxitxo izan daiteke.
Buruberoenak hasi dira aliantzen iraulketa baten arriskua ere aurreikusten. Ez da horrenbesterako izango.
Zer lor nahi zezakeen Ipar Koreako erregimenak Errusiaren gerrarako egindako odol-ekarpenarekin? Batetik, eskarmentua; bestetik, elkarrekikotasuna.
Petrolio-portu bateko sarraskia gertatu eta hamar egunera izan da erasoa. AEBek erasoak abiarazi zituztenetik 250 pertsona baino gehiago hil dira Yemenen. Oraingoan 68 pertsona hil eta 47 zauritu izan dira. Orain arteko bonbardaketa lazgarrienetakoa da.
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]
Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]
Washington eta Teheran Iranen programa nuklearraren inguruko bilerak egiten ari dira. Errusiara ere joango omen dira Irango ordezkariak aste honetan.
Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.
Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.
Palestinako Ilargi Gorria larrialdi zerbitzuak baieztatu du gorpuei eginiko autopsiak erakusten duela soldadu israeldarrek tiro egin zietela medikuei. Hil aurretik osasun langileetako batek soldaduek eraso egin zien unea grabatu zuen mugikorrarekin, eta bideoan ikus daiteke... [+]
Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta... [+]
Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Triskantzaren balantze humano eta ekonomiko ilunaren esperoan, galdera berehala bururatzen zaigu urrutiko begirale baino asko gehiago ezin izan garenoi: zer gertatuko da orain gerra zibil horretan? Nolako eragina izango du lurrikararen suntsiketak? “Nargis efektu”... [+]